Η ιστορία της “επακούμβησης” της φρεγάτας “Λήμνος” με την τουρκική φρεγάτα “Κεμάλ Ρέις” είναι εντελώς διαφορετική από ό,τι την παρουσίασαν στην Τουρκία, αλλά και στην Ελλάδα. Και δεν έχει σχέση με το “Ορούτς Ρέις”. Η υπόθεση ξεκινά πολύ πιο πριν, όταν η ελληνική φρεγάτα περιπολούσε στην Λιβύη και ήταν αυτή που έγινε αιτία οι Τούρκοι να προκαλέσουν το γαλλικό πολεμικό πλοίο, εξοργίζοντας τον πρόεδρο Μακρόν. Η “Λήμνος” εκεί είχε δεχτεί σωρεία προκλήσεων, οι οποίες δεν έγιναν γνωστές. Λόγω μιας βλάβης η φρεγάτα επέστρεψε στην Ελλάδα για επισκευές, αλλά γρήγορα επέστρεψε στην ενεργό υπηρεσία.
Δύο μέρες πριν τη ναυμαχία που θα περιγράψουμε παρακάτω, συνέβησαν γεγονότα, τα οποία κρατήθηκαν μακριά από το φως της δημοσιότητας. Ο ελληνικός στόλος έχει στις τάξεις του αξιόπλοα καράβια, με παλαιότερο το “Ναύαρχος Βότσης” – μετρά σχεδόν μισό αιώνα ζωής. Έχει συχνές βλάβες και το ότι παραμένει ακόμα ενεργό οφείλεται στη ναυτοσύνη του πληρώματός του. Την προηγούμενη μέρα οι Τούρκοι και αφού το “Βότσης” είχε βγει από επισκευή, προσπάθησαν να το βυθίσουν. Και χρησιμοποίησαν για το λόγο αυτό, πολύ νεότερα πλοία με πολύ πιο σύγχρονες μηχανές.
Το “Βότσης” κατάφερε με μαεστρία αλλά και με πολύ κόπο να αποφύγει τις επιθετικές ενέργειες των Τούρκων. Και αμέσως σήμανε συναγερμός, λόγω της πρόθεσης των Τούρκων να καταγράψουν μια “νίκη” στη θάλασσα! Υπενθυμίζω ότι επί κυβέρνησης Τσίπρα είχαν επιχειρήσει να εμβολίσουν το άοπλο σκάφος του Λιμενικού “Γαύδος” στα Ιμια και μάλιστα βράδυ. Όπως και μια εβδομάδα πριν είχαν προσπαθήσει ανεπιτυχώς να εμβολίσουν κανονιοφόρο μας. Το σκάφος του Λιμενικού, το οποίο δεν έχει ούτε πυροβόλο, γλύτωσε τα χειρότερα, διότι ο Έλληνας καπετάνιος αντέδρασε και παρότι ο Τούρκος το χτύπησε η ζημιά ήταν μικρή.
Οι Τούρκοι είχαν συμπεράνει ότι οι Έλληνες έχουν εντολές να μην αντιδρούν στις προκλήσεις. Κοινώς, να μην ανταποδίδουν σύμφωνα με όσα ορίζει ο στρατιωτικός κώδικας και η εκπαίδευσή τους. Εξοργισμένοι από την αποτυχία τους να αποτρέψουν τον εξοπλισμό της Κύπρου με γαλλικά συστήματα παράκτιας άμυνας, έψαχναν μία εύκολη “νίκη” κατά ελληνικού πλοίου.
Η “Λήμνος” αλλάζει ρότα
Την περασμένη Τετάρτη, οι προκλήσεις των Τούρκων είχαν κορυφωθεί, με το “Ορούτς Ρέις” να βρίσκεται 100 μίλια νότια από το Καστελλόριζο. Το συνόδευαν τουρκικά πολεμικά. Εκείνο το πρωινό η “Λήμνος” περιπολούσε κοντά στο Καστελλόριζο όπου οι Τούρκοι για άλλη μια φορά το είχαν υπό ναυτικό αποκλεισμό με πέντε πολεμικά τους πλοία να εκτελούν εικονικές βολές στο νησί και να παρενοχλούν επικίνδυνα το “Βότσης”.
Όταν οι Τούρκοι διαπίστωσαν ότι η “Λήμνος” από το Καστελλόριζο έβαλε πλώρη προς τα νότια, η ναυαρχίδα και το καμάρι του τουρκικού στόλου, η φρεγάτα “Κεμάλ Ρέις”, που βρισκόταν κοντά στην ελληνική φρεγάτα πραγματοποίησε επίθεση εμβολισμού. Ας σημειωθεί ότι η τουρκική φρεγάτα είναι νεότερη, η τελευταία που κατασκεύασαν στα ναυπηγεία τους. Πριν ανατείλει ο ήλιος, η “Κεμάλ Ρέις” πλησίασε τη “Λήμνος” περίπου 40 ναυτικά μίλια από το Καστελλόριζο – το “Ορούτς Ρέις” βρισκόταν 80 μίλια νοτιότερα.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, η “Λήμνος” πήγαινε να αντικαταστήσει την φρεγάτα “Νικηφόρος Φωκάς”, η οποία παρακολουθούσε το τουρκικό ερευνητικό σκάφος. Όσα γράφτηκαν για προσπάθεια διάσπασης του τουρκικού στόλου για να πάει το “Λήμνος” να δει αν οι Τούρκοι έχουν ποντίσει καλώδια, δεν αληθεύουν. Το “Λήμνος” εκείνο το πρωί ταξίδευε μόνο του.
Η ναυμαχία των δύο φρεγατών
Ο Τούρκος καπετάνιος, ο οποίος θεωρείται ο καλύτερος στο τουρκικό πολεμικό ναυτικό, είχε την πεποίθηση ότι θα τρομοκρατήσει τον κυβερνήτη της “Λήμνος”. Αρχικά έπλευσε πολύ κοντά του, χωρίς όμως να τον προκαλέσει. Ο κυβερνήτης της ελληνικής φρεγάτας συνέχιζε την πορεία του με ταχύτητα 12 μιλίων, όταν η “Κεμάλ Ρέις” έκανε στροφή αριστερά και αναπτύσσοντας μέγιστη ταχύτητα προσπάθησε να εμβολίσει την “Λήμνος”.
Ο Έλληνας καπετάνιος είχε υποπτευτεί την τουρκική πρόθεση και ήταν σε ετοιμότητα. Έκοψε ταχύτητα και λίγο πριν την σύγκρουση έκανε φουλ όπισθεν ολοταχώς, αποφεύγοντας τον εμβολισμό. Όμως, ο Τούρκος δεν σταμάτησε εκεί. Βλέποντας τον Έλληνα με φουλ όπισθεν, επιχείρησε μανούβρα ερχόμενος από δεξιά με σκοπό πάντα τον εμβολισμό.
Ο Έλληνας αντιπλοίαρχος, κυβερνήτης της “Λήμνος” αντέδρασε καταλυτικά. Και από όπισθεν ολοταχώς έδωσε φουλ πρόσω ολοταχώς. Πράγμα που ένα καράβι της δεκαετίας του 1980 είναι πολύ δύσκολο να το επιτύχει. Όμως η καλή συντήρηση επέτρεψε στην “Λήμνος” να ανταποκριθεί και να εμβολίσει αυτή κάθετα την “Κεμάλ Ρέις”, με αποτέλεσμα να της διαλύσει σχεδόν την δεξιά πλευρά. Πρόκειται για αριστοτεχνική μανούβρα την οποία ελάχιστοι καπεταναίοι στον κόσμο μπορούν να την επιχειρήσουν με σκάφη τέτοιας ηλικίας.
Πίστευε ότι δεν θα τολμούσε
Ο Τούρκος καπετάνιος πιθανότατα πίστευε ότι ο Έλληνας δεν θα τολμούσε, λόγω και της σχετικής προϊστορίας σε αντίστοιχες τουρκικές προκλήσεις. Η ελληνική φρεγάτα κατάφερε ένα συντριπτικό πλήγμα στην τουρκική στην δεξιά της πλευρά. Αυτό κρύβουν οι Τούρκοι. Το “Λήμνος” δεν έπαθε σχεδόν τίποτα, διότι το ισχυρότερο μέρος ενός πλοίου είναι το λεγόμενο “κοράκι”.
Η τουρκική φρεγάτα απόκτησε μια τεράστια ρωγμή στο μεσαίο μέρος μήκους άνω τους ενός μέτρου και ύψους τουλάχιστον 4 μέτρων. Κι ενώ οι Τούρκοι ισχυρίζονταν τόσες μέρες ότι το “Λήμνος” έπαθε ζημιές και είχε τραυματίες, σε φωτό που δημοσίευσε το ΓΕΕΘΑ φαίνεται ξεκάθαρα ότι δεν έπαθε τίποτα. Αντίθετα, η τουρκική φρεγάτα, ουσιαστικά έχει τεθεί εκτός μάχιμης υπηρεσίας.
Το περίεργο ήταν ότι ουδείς δημοσίευσε φωτογραφία της “Κεμάλ Ρέις”. Μόνο ο πρόεδρος Μακρόν είχε προειδοποιήσει την Άγκυρα ότι έχει το βίντεο και θα υπάρξουν συνέπειες από τις πειρατικές της ενέργειες. Η απόπειρα εμβολισμού είχε καθαρά πολεμικό χαρακτήρα κι αν δεν θρηνούμε σήμερα θύματα οφείλεται πρώτα στην ναυτοσύνη του κυβερνήτη της “Λήμνος” και στους μηχανικούς μας που την συντηρούν.
Οι ζημιές της “Κεμάλ Ρέις”
Ο ψυχολογικός πόλεμος του Ερντογάν και οι απειλές του Ακάρ έχουν ακυρωθεί. Στη φωτογραφία της “Κεμάλ Ρέις” φαίνεται ξεκάθαρα ότι έχει ουσιαστικά αχρηστευτεί. Σύμφωνα με Έλληνες και Αμερικανούς ναυπηγούς, των οποίων ζητήσαμε την εκτίμηση, η “Κεμάλ Ρέις” κανονικά έπρεπε να πάει για Total Loss, κοινώς για παλιοσίδερα, αφού φαίνεται ότι η τρύπα έχει προχωρήσει τουλάχιστον 2,5-3 μέτρα μέσα στο πλοίο, το οποίο φαίνεται ότι μπατάρει μιας και είχε μεγάλη εισροή υδάτων.
Το μπαλαντσάρισμα που έκανε ο Τούρκος καπετάνιος του επέτρεψε να μην βυθιστεί και να πλεύσει. Όσοι γνωρίζουν, όμως, θεωρούν ότι η “Κεμάλ Ρέις” έχει αποκτήσει προβλήματα δομικής ευστάθειας. Και χρειάζεται άμεσα ναυπηγείο για να μπουν νέα steel blocks. Είναι σχεδόν δεδομένο ότι χρειάζεται αντικατάσταση μίας ή και όλων των ηλεκτρομηχανών του και μάλλον νέος άξονας που δύσκολα θα τοποθετηθεί.
Για να μη βυθιστεί το πλοίο του, ο Τούρκος καπετάνιος γέμισε νερό την αριστερή πλευρά του καραβιού για να το ισοσταθμίσει και να πλεύσει. Αλλά με το ζόρι που τράβηξε το σκαρί με τόσα μίλια πλεύσης γεμάτος με νερό στα έρμα, είναι δεδομένο ότι το σκαρί έχει πάρει κλίση και πλέον αλλού είναι η πρύμνη και αλλού η πλώρη. Η συνολική ζημιά ίσως να ξεπεράσει κατά πολύ τα 10 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με εμπειρογνώμονες.
Αν έχουν καταστραφεί μια η περισσότερες ηλεκτρομηχανές τότε το κόστος θα αυξηθεί κατά 4,5 εκατ. για κάθε ηλεκτρομηχανή αν αποφασίσουν να βάλουν μεταχειρισμένη. Αν βάλουν καινούριες η κάθε μία κοστίζει από 6-7 εκατ. Και βέβαια οι ηλεκτρομηχανές εσωκλείονται στο βαπόρι πριν αυτό “χτιστεί” που σημαίνει ότι πρέπει να ανοιχτεί όλο από τα πλάγια άρα θα υπάρχει επιπρόσθετα κι ένα μεγάλο κόστος σε εργατοώρες.
Επώδυνο μάθημα στους Τούρκους
Αν η “Κεμάλ Ρέις” έχει υποστεί ζημιά και στους άξονες, πράγμα πολύ πιθανόν, τότε θα προκύψει ένα επιπρόσθετο κόστος άλλων 2 εκατ. Εάν στην περιοχή είχαν παρατηρηθεί πετρελαιοκηλίδες μικρές, τότε το Κεμάλ Ρέις σημαίνει ότι έχει κτυπηθεί και από κάτω. Αν τρύπησε το εσωτερικό κέλυφος (inner bottom plating) του βαποριού, η συνολική ζημιά θα εκτοξευτεί στα 50 εκατ.
Αυτό, όμως, δεν το γνωρίζουμε με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες. Όπως και να έχει, αν επρόκειτο για άλλο πλοίο οι Τούρκοι θα το έκαναν παλιοσίδερα (scrap). Επειδή, όμως, αποτελεί το καμάρι τους και θίγεται το γόητρό τους θα επιχειρήσουν με κάθε μέσον και κάθε κόστος να το επισκευάσουν. Άλλωστε, γι’ αυτό το πήγαν σε ιδιωτικό ναυπηγείο κι όχι σε κρατικό.
Η “Λήμνος” έδωσε ένα μάθημα στους Τούρκους. Και οι πρωτεργάτες της αξιωματικοί, πρέπει άμεσα να παρασημοφορηθούν. Επειδή οι Τούρκοι γνωρίζουν μόνο τη γλώσσα της ισχύος, κατάλαβαν ότι σε επόμενη ναυμαχία μπορεί να χάσουν κι άλλο πλοίο τους. Μάλλον, λοιπόν, θα επιχειρήσουν να εκδικηθούν εμβολίζοντας κάποιο παλαιό ελληνικό πολεμικό πλοίο, όπως είχαν πράξει με την κατάρριψη από μακριά του παλαιού ρωσικού βομβαρδιστικού στη Συρία. Εκτός κι αν κλιμακώσουν και χρησιμοποιήσουν πύραυλο.