Σήμερα 28 Οκτωβρίου 2021, 81 χρόνια από αυτή του 40′. Οι συνειρμοί, οι συγκρίσεις, που επιβάλει η ιστορική μνήμη ίσως γίνονται αναπόφευκτοι.
Συγκρίσεις, τολμώ να πω, που δεν αφορούν τα ιστορικά γεγονότα, δεν αφορούν την φύση ή την ειρωνική διάθεση πολλές φορές της Ιστορίας,
μα την αδυσώπητη εμμονή της να μας ελέγχει κάθε φορά προσωπικά. Κάθε φορά που αποφασίζουμε για το μέλλον.
Και όσο και αν το αποφεύγουμε, το δήγμα της για αυτούς που το βιώνουν, νομίζω, θα είναι οξύ.
Η αναμέτρηση σήμερα, αν και τόσο διαφορετική, παραμένει η ίδια. Αναμέτρηση, πρώτα, εσωτερική. Ο πειρασμός να αποδεχτεί κανείς τις εξωτερικές συγκυρίες ως καθοριστικές,
να θεωρήσει τον εαυτό του μονάχα ως ένα άτομο αντιμέτωπο με προβλήματα πρώτα ιδιωτικά και μετά καθολικά, είναι πολλές φορές μεγάλος. Ίσως είναι μια ύστατη προσπάθεια να θωρακιστεί
μια αντίληψη ακεραιότητας του ατομικού Εγώ μας. Αισθάνομαι, πως σήμερα, σε αυτή ακριβώς την αναμέτρηση δεν κερδίζουμε, καθώς έχουμε χάσει την αίσθηση ανάγκης για πραγματική κοινωνία
μεταξύ μας, να κοινωνούμε τις ανάγκες, τα προβλήματά μας μαζί τις ιδέες μας, την ανάγκη να διαμορφώσουμε συλλογικά τις μεταξύ μας σχέσεις και το περιβάλλον μας, να οραματιστούμε για ένα μέλλον δικό μας.
Αν και υπάρχουν σχεδόν όλες οι προϋποθέσεις πλέον για μια συλλογική αντίδραση απέναντι στις δυνάμεις που επιβάλλουν το δικό τους καθεστώς, οι περισσότερες αντιδράσεις που προκύπτουν, προκύπτουν ως διασπασμένες
αντιδράσεις απέναντι στη καταπάτηση ατομικών δικαιωμάτων και κεκτημένων και όχι τόσο λόγω κοινωνικών αισθημάτων και αλληλεγγύης, κάτι που φάνηκε ήδη από τις πρώτες διαδηλώσεις. Οι διαδηλώσεις προέκυπταν
μεμονωμένες, έπειτα από κάθε «επίθεση» στην κάθε κοινωνική ομάδα, δίχως αλληλεγγύη από/ για την υπόλοιπη κοινωνία. Δυστυχώς δεν είδα φοιτητές να μάχονται με το ίδιο πάθος
για τις συντάξεις και τους μισθούς, ούτε και τους υπόλοιπους για την παιδεία.
Σίγουρα όσο περισσότερες κοινωνικές ομάδες πλήττονται, θα υπάρχει και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια και μίσος, αλλά φοβάμαι πως όσο δεν υπάρχει ένα συλλογικό Όραμα για το μέλλον,
όσο δεν υπάρχει πάθος για κάτι καλλίτερο, όσο μας λείπει αυτή αυτοθυσία και το πάθος που δείξαμε 71 χρόνια πριν – και αυτοθυσία δεν είναι μονάχα να θυσιάσει κανείς την ζωή του
αλλά περισσότερο το εγώ του μπροστά στην ανάγκη της κοινωνίας – , όσα και να γκρεμίσουμε, θα βρεθούμε στα ίδια πάλι ερείπια…
Ο Άγγελος Σικελιανός έλεγε πως το γένος βουλιαγμένο μες στον αιώνα να λυτρωθεί μονάχο του μπορεί, μα να ξυπνήσει πρέπει η πλέρια Μνήμη, έτσι αν είναι να γυρίσουμε 81 χρόνια πίσω σήμερα,
ας αντηχούν δυνατά αυτοί οι στίχοι και ίσως θυμηθούμε έτσι πάλι την ζωτική ανάγκη να οραματιζόμαστε, καθώς για να είμαστε οι Γκρεμιστές πρέπει να είμαστε πρώτα και οι Χτίστες όπως έλεγε και ο Παλαμάς.
Αθανάσιος Αλεξανδρής