Γιά κάθε μέρα που περνά ήσυχα, ευχαριστώ τον Θεό.. Μπορεί κανείς να βρεί μέσα σε όλα κάτι καλό και χρήσιμο. Μέσα σε όποιες ταλαιπωρίες και αν περάσουμε· παντού βλέπεις το χέρι Του. Τίποτα, τελικά, δεν είναι τρομερό, και αν μας πάρουν τα πάντα, δεν μπορούν να πάρουν τις ψυχές μας… Άγιος τσάρος Νικόλαος Β’ Ρομανώφ και Αγία τσαρίνα Αλεξάνδρα
Ό,τι και αν συμβεί, θα υποκλιθώ στο θέλημα του Θεού
Άγιος Τσάρος Νικόλαος Β’ Ρομανώφ της Ρωσίας
Η υποταγή στο θέλημα του Θεού συνιστούσε το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό γνώρισμα της προσωπικότητας του Νικολάου. Η εμπιστοσύνη του στην Θεία Πρόνοια, η οποία διοικεί τα πάντα με θεϊκή σοφία, του προσέδιδε την υπερφυσική εκείνη ειρήνη με την οποία αντιμετώπισε όλα τα απίστευτα τραγικά γεγονότα της ζωής του. Η ειρήνη αυτή δεν τον εγκατέλειψε ποτέ.
Όταν βρισκόταν στο κέντρο της φοβερής θύελλας στην αρχή της Ρωσικής επανάστασης, λέει στον υπουργό Εξωτερικών Αλέξανδρο Ιζβόλσκυ:‘«Αν με βλέπετε τόσο ήρεμο, είναι διότι έχω την σταθερή, την απόλυτη πεποίθηση ότι τα πεπρωμένα της Ρωσσίας, εμένα του ιδίου και της οικογένειάς μου βρίσκονται στα χέρια του Παντοδύναμου Θεού, ο Οποίος με τοποθέτησε στην θέση που βρίσκομαι. Ό,τι και αν συμβεί, θα υποκλιθώ στο θέλημά Του, έχοντας την συνείδηση ότι ποτέ δεν είχα τίποτα άλλο στην σκέψη μου εκτός από το να υπηρετήσω την χώρα, την οποία (ο Ίδιος) μου εμπιστεύθηκε».
Και στο ημερολόγιό του σημείωσε: «Ακόμη και στη βαθειά μας θλίψη, ο Κύριος μας δίνει ειρηνική και φωτεινή χαρά.».
Η Λίλι Ντεν, ένα από τα στενότερα πρόσωπα της αυτοκρατορικής οικογένειας…. Έγραφε: «Ο Νικόλαος Β’ έμοιαζε σαν να έβλεπε το τραγικό μέλλον, αλλά έμοιαζε επίσης και σαν να έβλεπε τον Παράδεισο, ο οποίος εκτείνεται πέρα από αυτήν την γη. Ήταν ο αγαθός άνθρωπος του Θεού. Δεν μπορώ να εκφράσω μεγαλύτερο εγκώμιο, να του αποδώσω καταλληλότερο φόρο τιμής».
Η Αλεξάνδρα λίγο χρόνο πριν από την αναχώρησή τους προς τον άγνωστο προορισμό, έγραφε στην Λίλι Ντεν: «Είναι απαραίτητο να κοιτάμε όλα τα πράγματα πιο ήρεμα. Τί μπορεί να συμβεί; Εφ’ όσον ο Θεός μας έστειλε τέτοιες δοκιμασίες, προφανώς γνωρίζει ότι είμαστε επαρκώς έτοιμοι γι’ αυτές. Είναι σαν κάποιου είδους εξετάσεις και είναι απαραίτητο να αποδείξουμε ότι δεν αποτύχαμε. Μπορεί κανείς να βρεί μέσα σε όλα κάτι καλό και χρήσιμο. Μέσα σε όποιες ταλαιπωρίες και αν περάσουμε, ας είναι. Ο Θεός θα μας δώσει δύναμη και υπόμονη και δε θα μας εγκαταλείψει. Είναι ελεήμων. Το μόνο που απαιτείται είναι να υποκλινόμαστε στο θέλημά Του χωρίς γογγυσμό και να αναμένουμε το εκεί , την αντίπερα όχθη. Για όλους όσους τον αγαπούν ετοιμάζει απερίγραπτη χαρά…. Πρέπει να έχει κανείς λίγο υπομονή. Είναι στ’ αλήθεια τόσο δύσκολο αυτό; Γιά κάθε μέρα που περνά ήσυχα, ευχαριστώ τον Θεό».
Στις 19 Αυγούστου 1917, η οικογένεια έφθασε στο Τομπόλσκ της Σιβηρίας…
Το μόνο που κατόρθωσαν να επιτύχουν οι ταλαιπωρίες στις οποίες υποβάλλονταν οι αιχμάλωτοι του Τομπόλσκ ήταν να καλλιεργήσουν ακόμη περισσότερο την πίστη και την αγάπη τους στον Θεό. Έγραφε η Αλεξάνδρα σε επιστολή της : « Η διάθεση όλης της οικογένειας είναι καλή. Ο Θεός είναι πολύ κοντά μας, αισθανόμαστε την βοήθειά Του και συχνά μας κάνει εντύπωση το ότι μπορούμε να υπομένουμε γεγονότα και χωρισμούς που παλαιότερα θα μας σκότωναν. Παρ’ όλο που υποφέρουμε φοβερά, έχουμε ειρήνη στις ψυχές μας. ».
“…Η ζωή εδώ δεν είναι τίποτα – η αιωνιότητα είναι το παν, και αυτό που κάνουμε είναι να προετοιμάζουμε τις ψυχές μας για τη Βασιλεία των Ουρανών. Έτσι τίποτα, τελικά, δεν είναι τρομερό, και αν μας πάρουν τα πάντα, δεν μπορούν να πάρουν τις ψυχές μας ...»
Η ξαφνική στροφή που πήρε η ζωή της βασιλικής οικογένειας έδωσε στο κάθε μέλος της μια ισχυρή ώθηση προς την ζωή του Πνεύματος. Απομονωμένοι και αποκομμένοι από τον κόσμο και τις ευθύνες, βρήκαν τον πολύτιμο χρόνο να δώσουν στις ψυχές τους άφθονα την πνευματική τροφή που πάντοτε ζητούσαν. Έγραφε ο Νικόλος στο ημερολόγιό του αυτή την περίοδο: «Άρχισα να διαβάζω την Αγία Γραφή από την αρχή».
Η πραγματικότητα αυτή αποκαλύπτεται με έναν απόλυτα ισχυρό τρόπο ιδιαίτερα στο πρόσωπο της Αλεξάνδρας. Οι επιστολές της κατά την περίοδο της εξορίας στο Τομπόλσκ αποτελούν έναν νοερό καθρέφτη στον οποίο αντικατοπτριζεται η εσωτερική αυτή αύξηση της πνευματικότητας και η μεταμόρφωση της αυτοκράτειρας. Η πνευματική σοφία που απέκτησε βαδίζοντας στην οδό του μαρτυρίου είναι εκπληκτική :
«’Σύντομα έρχεται η άνοιξη να χαροποιήση την καρδιά μας. Πρώτα η οδός του Σταυρού και έπειτα η χαρά και η ευτυχία. Σύντομα θα κλείση ένας χρόνος από τότε που χωρισθήκαμε, αλλά τι είναι ο χρόνος; Η ζωή εδώ είναι ένα τίποτα – η αιωνιότητα είναι τα πάντα και αυτό που κάνουμε είναι να ετοιμάζουμε τις ψυχές μας για την βασιλεία των Ουρανών. Έτσι τελικά τίποτα δεν είναι φοβερό. Και αν ακόμη πάρουν τα πάντα από μας, δεν μπορούν να πάρουν την ψυχή μας… αν και ο διάβολος ευρίσκεται σε κάθε βήμα του ανθρώπου· είναι πονηρός· κι εμείς πρέπει να τον πολεμήσωμε δυνατά· αυτός καλύτερα από μας γνωρίζει τις αδυναμίες μας και τις εκμεταλλεύεται. Το έργο μας, όμως, είναι να είμαστε σε εγρήγορση, να μη αποκοιμηθούμε, αλλά να πολεμήσουμε. Όλη η ζωή είναι μία μάχη· χωρίς αυτήν δεν θα υπήρχε αγώνας και μισθός. Όλες τις δοκιμασίες, τις οποίες Αυτός [ο Κύριος] στέλνει, επιτρέπει — όλα είναι προς το καλύτερο· παντού βλέπεις το χέρι Του. Οι άνθρωποι σου κάνουν κάτι κακό. Εσύ να το δέχεσαι χωρίς γογγυσμό, και Αυτός θα στείλη τον φύλακα Άγγελο, τον Παράκλητο Αυτού. Ποτέ δεν είμμαστε μόνοι μας· Αυτός — ο πανταχού Παρών, ο Παντογνώστης — είναι η αυτο-Αγάπη. Πως να μη Τον πιστεύσουμε; Ο ήλιος λάμπει. Αν και ο κόσμος αμαρτάνει και εμείς αμαρτάνουμε, σκότος και πονηρία βασιλεύουν, αλλά ο Ήλιος της Δικαιοσύνης θα λάμψη· μόνο να ανοίξουμε τα μάτια μας, την πόρτα της ψυχής να κρατήσουμε ανοικτή, ώστε να δεχώμαστε τις ακτίνες του Ηλίου αυτού μέσα μας. Εμείς Τον αγαπάμε, παιδάκι μου, και γνωρίζομε ότι ῾῾ούτω δεί γενέσθαι᾿᾿. Μόνον, κάνε υπομονή ακόμη, παιδάκι μου, και η οδύνη αυτή θα περάσει· εμείς θα λησμονήσουμε τα βάσανα· θα μείνει μόνον ευγνωμοσύνη για όλα. Μεγάλη σχολή. Κύριε, να βοηθήσης αυτούς, στους οποίους η αγάπη Σου δεν ευρίσκει χώρο στις σκληρυμμένες καρδιές τους, οι οποίοι βλέπουν όλο κακό και δεν προσπαθούν να καταλάβουν, ότι όλο αυτό θα περάσει· δεν μπορεί να γίνει αλλοιώς· ο Σωτήρ ήλθε και μας έδειξε το παράδειγμα. Ο ακολουθών την οδόν Αυτού, ακολουθεί την αγάπη και τα παθήματα, κατανοεί όλη την μεγαλωσύνη της Ουράνιας Βασιλείας. — Δεν δύναμαι να γράψω· δεν κατορθώνω να εκφράζω με λόγια αυτό, το οποίο γεμίζει την ψυχή μου, αλλά Εσύ, η μικρή μάρτυς μου, καλύτερα από μένα κατανοείς τα πάντα· Εσύ ανέβηκες υψηλότερα στην κλίμακα αυτή… Ζούμε εδώ ωσάν να μην είμαστε εδώ, βλέπουμε πολλά με άλλα μάτια, και συμβαίνουν δυσκολίες καμμιά φορά με άλλους, οι οποίοι αν και θρησκεύονται, όμως κάτι τους λείπει — όχι, ότι εμείς είμαστε καλύτεροι· αντιθέτως, εμείς πρέπει να είμαστε περισσότερο συγκαταβατικοί προς αυτούς… Στην καρδιά μου υπάρχει αγάπη και συγχωρητικότητα γιά όλα, ωστόσο κάποιες φορές δεν είμαι τόσο υπομονετική όσο θα έπρεπε. Θυμώνω όταν οι άνθρωποι είναι ανέντιμοι ή όταν πληγώνουν και προσβάλλουν αχρε’ιαστα αυτούς που αγαπώ. Από την άλλη ο Πατέρας (ο Νικόλαος δηλαδή) υπομένει τα πάντα…Η μεγαλύτερη αμαρτία μου είναι η οξυθυμία μου . Αυτή είναι η μεγάλη αμαρτία μου, απίστευτη αφροσύνη…».[Από επιστολή της προς την γνήσια και αδελφική φίλη της Αννα Βυρούμπωβα]
Σε άλλη της επιστολή η Αγία Τσαρίνα Αλεξάνδρα από την φυλακή στο Εκατερίνενμπουργκ πριν το μαρτύριο γράφει:
“Κύριε, βοήθησε εκείνους που δεν μπορούν να έχουν αγάπη για τον Θεό στις πικραμένες καρδιές τους, που μόνο βλέπουν τα πάντα κακά και δεν καταλαβαίνουν ότι όλα αυτά θα φύγουν, δεν μπορεί να είναι αλλιώς.
Ο Σωτήρας ήλθε και μας έδειξε έναν δρόμο. Όποιος ακαλουθήσει τον δρόμο Του, δρόμο αγάπης και παθών, καταλαβαίνει την δόξα της Βασιλείας των Ουρανών.”