Γιατί ο ηλεκτρισμός πήρε το όνομά του από την Αρχαία Ελλάδα που δεν υπήρχε ηλεκτρισμός;
Γρηγόρης Κεντητός
Δεν είχαν φώτα. Δεν είχαν καλώδια. Δεν υπήρχαν μπαταρίες, πρίζες ή μετασχηματιστές. Κι όμως, η λέξη «ηλεκτρισμός» γεννήθηκε από την αρχαία Ελλάδα. Και όλα ξεκίνησαν από ένα απλό τρίψιμο: κεχριμπάρι πάνω σε ύφασμα.
Οι αρχαίοι Έλληνες το έλεγαν “ἤλεκτρον” — κεχριμπάρι. Ήταν κάτι ανάμεσα σε στολίδι και μαγικό υλικό. Όταν το έτριβες, μπορούσε να τραβήξει ελαφριά αντικείμενα: φύλλα, στάχτες, τρίχες. Ο Θαλής ο Μιλήσιος, 600 χρόνια πριν τον Χριστό, παρατήρησε πρώτος αυτό το φαινόμενο. Δεν ήξερε τι ήταν. Αλλά κατάλαβε ότι το κεχριμπάρι άλλαζε συμπεριφορά.
Χιλιάδες χρόνια μετά, τον 17ο αιώνα, ο Άγγλος γιατρός και ερευνητής William Gilbert μελετούσε αντικείμενα που αποκτούσαν “ελκτική δύναμη” μετά από τρίψιμο. Δοκίμασε δεκάδες υλικά. Το κεχριμπάρι ήταν το πιο εντυπωσιακό. Το αποκάλεσε electricus, από το ελληνικό “elektron”. Κι έτσι γεννήθηκε η λέξη “electricity”.
Η Ελλάδα δεν είχε ρεύμα. Αλλά είχε παρατήρηση. Και είχε λέξεις. Και η λέξη ηλεκτρισμός, παρότι δηλώνει κάτι που οι αρχαίοι δεν μπορούσαν να φανταστούν, ξεκίνησε από κάτι που ένιωσαν με τα ίδια τους τα χέρια. Μια αόρατη δύναμη που έκανε το κεχριμπάρι να ζωντανεύει.
