Η έκθεση του Crystal Palace 1851 που έκανε (επιτέλους) και τους Δυτικούς να χρησιμοποιούν αυτό που οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν από την αρχαιότητα… την τουαλέτα!
Το 1851, στο εντυπωσιακό Crystal Palace του Λονδίνου, πάνω από έξι εκατομμύρια άνθρωποι πέρασαν τις πύλες της Μεγάλης Έκθεσης. Ανάμεσα στα θαύματα της τεχνολογίας και του βιομηχανικού κόσμου, ένα περίπτερο συγκέντρωσε πρωτοφανές ενδιαφέρον: ήταν οι πρώτες δημόσιες τουαλέτες με καζανάκι. Ο κόσμος σχημάτιζε ουρές, όχι για να δει μηχανές, αλλά για να «δοκιμάσει» κάτι εντελώς καινούργιο.
Ήταν η ιδέα του George Jennings, ενός Άγγλου υδραυλικού που ήθελε να αποδείξει ότι η καθαριότητα μπορεί να είναι δημόσια υπόθεση. Το κόστος για να χρησιμοποιήσει κάποιος τις τουαλέτες του ήταν μία πέννα – ποσό συμβολικό για τους μεσοαστούς, αλλά και αρκετό για να καλύψει τις πολυτελείς παροχές: ζεστό νερό, σαπούνι, καθαρές πετσέτες, ακόμη και αρωματικό.
Περισσότεροι από 827.000 επισκέπτες πλήρωσαν αυτή τη μία πέννα. Το νούμερο ήταν τόσο εντυπωσιακό, που δημιούργησε και έκφραση: «to spend a penny», που στην αγγλική γλώσσα σημαίνει μέχρι σήμερα… «πάω τουαλέτα». Η φράση έμεινε, η συνήθεια καθιερώθηκε, και η ιδέα της δημόσιας υγιεινής έκανε τα πρώτα της βήματα, μέσα από τις αίθουσες μιας παγκόσμιας έκθεσης.
Τον επόμενο χρόνο, το Λονδίνο εγκαινίασε τις πρώτες μόνιμες δημόσιες τουαλέτες, γνωστές ως “Public Waiting Rooms”, ειδικά για γυναίκες που μέχρι τότε δεν είχαν πρόσβαση σε ανάλογες υποδομές. Οι αντρικές εμφανίστηκαν λίγο αργότερα, και έτσι γεννήθηκε μια από τις σημαντικότερες – και πιο παραγνωρισμένες – κοινωνικές αλλαγές της Βικτωριανής εποχής.