Όταν ένας αμαρτωλός δεν ακούει τώρα συμβουλές, και δεν δέχεται τώρα νουθεσίες, άραγε θα δεχθεί τις προτροπές των ιερέων και λοιπών πνευματικών ανθρώπων στην ώρα του θανάτου του, αν βέβαια πεθάνει με φυσικό, ομαλό θάνατο και όχι απρόοπτα;
Ασφαλώς όχι. Διότι τότε θα βρίσκεται στην κορυφή της σκληροκαρδίας του, ώστε όχι μόνο δεν θα δέχεται τις διδασκαλίες των ιερέων που θα τον παρακινούν να μετανοήσει, αλλά και αν θελήσει να μετανοήσει, δεν θα το κατορθώσει.
Στα ζώα λέγεται ότι βρίσκεται ένα ζωύφιο το οποίο ονομάζεται χιλιόποδο· αλλά, αν και έχει χίλια πόδια, μόλις και μετά βίας κινείται από τόπο σε τόπο· και η αφορμή της ακινησίας του είναι ότι βρίσκεται στερημένο από την έμφυτή του θερμότητα, και αυτό επειδή είναι στερημένο από αίμα.
Έτσι λοιπόν και ο αμαρτωλός βρίσκεται πολλές φορές περικυκλωμένος από πολλούς θεοσεβείς χριστιανούς, λαϊκούς και κληρικούς, στα λοίσθια του θανάτου, και όλοι τον παρακινούν στη μετάνοια, αλλ’ επειδή αυτός δεν έχει καν σπινθήρα αγάπης στην καρδιά του και ευσέβεια στα σπλάγχνα του, δεν τον ωφελούν τίποτε όλες εκείνες οι βοήθειες. Είναι τόσο ψυχρός, ώστε δεν αισθάνεται καμία ενέργεια θερμότητας από εκείνα τα θερμά της πίστεως και σωτηρίας όργανα, τα οποία τον βοηθούν να ετοιμαστεί έστω και την τελευταία αυτή στιγμή του θανάτου του, ώστε να έχει καλό θάνατο. Συμβαίνει δυστυχώς σ’ αυτόν αυτό που συνέβη στον Δαβίδ στα γηρατειά του, που παρά τα πολλά και θερμά και βαριά ενδύματα δεν μπορούσε να θερμανθεί το σώμα του. «Και περιέβαλον αυτόν ιματίοις και ουκ εθερμαίνετο» (Γ’ Βασ. 1:1).
Προσπαθούν λοιπόν ιερείς και φίλοι, οικείοι και γνωστοί, να απομακρύνουν τον αμαρτωλό από τον χειμώνα της τελευταίας ώρας, να τον θερμάνουν στη μετάνοια, να τον κινήσουν σε εξομολόγηση, αλλ’ αυτό μοιάζει σαν να τον φορτώνουν απ’ έξω με πολλά ρούχα, τα οποία του προξενούν βάρος μάλλον και ενόχληση παρά θερμότητα. Γι’ αυτό, το καλό είναι να βρίσκεται μέσα η θερμότητα, φυσική, και μάλιστα από τη νεότητά του.
Δημήτριος Παναγόπουλος