Του Μανώλη Κοττακη
Δεν θέλουμε να είμαστε ούτε άδικοι ούτε αυστηροί. Να νικήσεις τα στοιχεία της φύσης που με τόση ορμή σού επιτίθενται δεν είναι εύκολο. Κι εμείς κριτική καφενείου προς λαϊκή κατανάλωση δεν κάνουμε. Αυτό που μπορείς να κάνεις όμως σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να μετριάζεις τις επιπτώσεις. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. διεκδίκησε την πρωτοπορία σε θέματα κλιματικής αλλαγής και έθεσε στην ατζέντα της ποικίλες αποφάσεις προς την κατεύθυνση αυτή, άλλες επικοινωνιακού χαρακτήρα (χάρτινα καλαμάκια, «πουρφάν» τα λένε στη Λάρισα), άλλες μακροπρόθεσμου πλην αμφίβολου χαρακτήρα (ηλεκτρικά αυτοκίνητα) και άλλες με προφανές πολιτικό κόστος (απολιγνιτοποίηση).
Ωστόσο οι δυνάμεις της φύσεως προειδοποίησαν από την αρχή τον πρωθυπουργό. Η πρώτη κρίση που διαχειρίστηκε αμέσως μετά την εκλογική του νίκη το καλοκαίρι του 2019 ήταν μια μεγάλη πλημμύρα στη Χαλκιδική, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Στρατός έδωσε τα ρέστα του. Κτυπούσε τις πόρτες και μοίραζε ψωμί στους πληγέντες. Η κρίση αυτή μαζί με άλλες έδωσε το έναυσμα στην ομάδα foresight που συνέστησε ο τότε γενικός γραμματέας της κυβέρνησης Γρηγόρης Δημητριάδης στο Μέγαρο Μαξίμου (με επικεφαλής τον Γιάννη Μαστρογεωργίου) να προειδοποιήσει με έκθεσή της για την απειλή της κλιματικής αλλαγής και για τους κινδύνους που συνεπάγονται η αύξηση της στάθμης της θάλασσας και οι πλημμύρες.
Η κορυφαία προειδοποίηση όμως ήταν ο «Ιανός» σε Καρδίτσα και Φάρσαλα το 2020. Η κυβέρνηση αντιμετώπισε όπως όπως την κρίση, έκτισε και ορισμένα σχολεία που καταστράφηκαν, αλλά δεν αξιολόγησε επαρκώς τους μελλοντικούς κινδύνους. Μετά τον «Ιανό» δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα προς την κατεύθυνση της ριζικής ανανέωσης των υποδομών. Ούτε στην Καρδίτσα ούτε στα Φάρσαλα ούτε και στην «έξυπνη πόλη» των Τρικάλων. Στην οποία, επειδή δεν έχει αποχετευτικό, το νερό είναι στο 1,5 μέτρο. Και δεν υπάρχει… ψηφιακό κουμπί στο κέντρο επιχειρήσεων του δήμου να το πατήσει κάποιος και να αδειάσει το νερό! Το αποτέλεσμα είναι δραματικό: Χάθηκαν ανθρώπινες ζωές, κυρίως γερόντων που κρατάνε ζωντανά τα χωριά μας και δεν τα αφήνουν να ερημώνουν εντελώς. Χάθηκαν ζωές νέων αγροτών.
Ο Σαρακατσάνος νέος κτηνοτρόφος Γιώργος Κυρίτσης από το Πετρωτό Δομοκού, οδηγώντας το τρακτέρ του, ξεγελάστηκε από την εικόνα του νερού και έπεσε στο κενό κατεστραμμένης γέφυρας και πνίγηκε. Χάθηκε ένα τεράστιο ποσοστό του ΑΕΠ που παράγεται στον κάμπο της Θεσσαλίας. Αν οι φωτιές στον Εβρο και αλλού κόστισαν 0,9% του ΑΕΠ, οι πλημμύρες πόσο άραγε θα κοστίσουν;
Ηδη ο πρωθυπουργός αναθεωρεί σωστά τις παροχές που επρόκειτο να εξαγγείλει στη ΔΕΘ για να τις κατευθύνει σε αποζημιώσεις. Δεν πιστεύω να νομίζει κανείς ότι οι αγρότες «ψήθηκαν» από την κυβέρνηση και ασφάλισαν τις οικίες τους σε ιδιωτικές εταιρίες με 400 ευρώ τον χρόνο συμβόλαιο για μόλις 10% μείωση στον ΕΝΦΙΑ! Τα σπίτια πρέπει να ξανακτιστούν με κρατική αρωγή. Το κόστος στο ΑΕΠ και στους ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης θα είναι σοβαρό. Καταστράφηκε επίσης ένα μεγάλο μέρος του σιδηροδρομικού μας δικτύου, μεταξύ Αθηνών και Λαρίσης. Τώρα υπολογίζεται η ζημιά.
Ριζική ανανέωση
Τι μας λένε όλα αυτά; Η πατρίδα μας χρειάζεται ριζική ανανέωση στις υποδομές της. Η τελευταία έγινε στα αστικά κέντρα μόνο, με την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων. Ενώ το Ταμείο Ανάκαμψης έχει σχεδιαστεί με άλλα δεδομένα. Η Ελλάς πρέπει να ανανεώσει τις υποδομές της και επειδή η ύπαιθρός της είναι έρημος χώρα, αλλά πρέπει να δοθούν και κίνητρα για την ανακατανομή του πληθυσμού της προς τα πάνω. Στη Θεσσαλία, στην Ηπειρο, στη Μακεδονία και τη Θράκη.
Οι κατασκευαστικές που λυμαίνονται διόδια και δημόσια έργα να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της Ελλάδος, όχι της Ουκρανίας. Να κτίσουν σε κάθε έδρα διοικητικού κέντρου συγκροτήματα κατοικιών για δημόσιους λειτουργούς που θα εγκατασταθούν εκεί. Πρέπει να επανισχύσει ο νόμος για επιδότηση του 40% της αγοράς κατοικίας σε δημοσίους υπαλλήλους που εγκαθίστανται σε παραμεθόριες περιοχές. Πρέπει να επανασχεδιαστούν τα φράγματα. Πρέπει να επανιδρύσουμε την Ελλάδα. Αυτά βεβαίως δεν είναι πολιτικώς αποδοτικά μέχρι τις επόμενες δημοτικές εκλογές, ούτε μέχρι τις ευρωεκλογές. Είναι όμως ωφέλιμα για τον τόπο. Για την επόμενη γενιά. Κάποιος τα αρχίζει, κάποιος τα τελειώνει.
Ακινητοποίηση και αιφνιδιασμός
Οι πρώτες αποφάσεις που έλαβε η κυβέρνηση είναι καθαρά διαχειριστικού και επικοινωνιακού χαρακτήρα. Κέντρο επιχειρήσεων στη Λάρισα, ακύρωση των εγκαινίων της ΔΕΘ, διασώσεις από τον Στρατό, ο οποίος υπερηφανεύεται στο twitter «είμαστε παντού». Αυτό είναι το πρόβλημα, ότι ο Στρατός, όταν έχουμε εμβόλια, κρατά τις σύριγγες, όταν έχουμε φωτιές, περιπολεί στα δάση και, όταν έχουμε πλημμύρες, κάνει τον διασώστη. Γενικώς υποκαθιστά αποτυχημένες ή απούσες δημόσιες υπηρεσίες. Ενώ η βασική δουλειά του είναι άλλη. Αυτό που μας ανησυχεί με αφορμή και τις πλημμύρες είναι οι γενικότερες αρρυθμίες που παρατηρούνται στην κυβέρνηση.
Η ακινητοποίησή της και ο αιφνιδιασμός της αμέσως μετά τις εκλογές σε σειρά κρίσεων. Χρειάστηκε να νυχτώσει προχθές το βράδυ για να κάνει δήλωση ο κύριος Μητσοτάκης για τον θάνατο του άτυχου 36χρονου από τα κτήνη του «Blue Orizon» ενώ συμπληρωνόταν 24ωρο από το συμβάν. Για τον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας δεν χρειάζεται να πω τίποτα. Κάποτε θα μεγαλώσει. Η εθνική καταστροφή στη Θεσσαλία προκάλεσε τέτοιο πανικό, που στην ουσία να ακυρώνεται στην πράξη η Διεθνής Εκθεση Θεσσαλονίκης αντί η έναρξη της λειτουργία της να μετατεθεί μία εβδομάδα. Θα προκύψουν θέματα από αυτό, δεν θα περάσει έτσι. Η οικονομική καταστροφή της Θεσσαλίας δεν διορθώνεται με τη μερική καταστροφή της τοπικής οικονομίας της Θεσσαλονίκης. Φοβάμαι ότι λείπουν το καθαρό μυαλό και η λεγόμενη ενσυναίσθηση. Μακάρι να τους φωτίσει ο Θεός και η Παναγία (στους οποίους δεν πιστεύουν αλλά μόνο τις εικόνες τους ξέρουν να κρατούν χαζογελώντας) για να διορθωθούν. Για το καλό της πατρίδας. Η Ελλάς αντέχει να μην έχει αντιπολίτευση. Δεν θα αντέξει να μην έχει και κυβέρνηση.