Κάθε φορά που η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη αγίων μαρτύρων ή προσκυνούμε λείψανα τίμια αγίων μαρτύρων και ιερομαρτύρων, επανέρχεται στο προσκήνιο το θέμα της μαρτυρίας και του μαρτυρίου των Χριστιανών. Αυτά τα δύο μαζί με τον συνακόλουθο διωγμό είναι μέσα στη ζωή της Εκκλησίας στοιχεία αναφαίρετα. Το είπε ο Κύριος: «ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσι». Τι κατάφερε όμως ο διωγμός; Αύξησε απλούστατα τα νέφη των μαρτύρων, επλούτισε τον ουρανό, δόξασε την Εκκλησία, λάμπρυνε την πίστη, διελάλησε στα πέρατα τη μαρτυρία του Κυρίου Ιησού… «Που είναι οι πολεμήσαντες; 10 διωγμοί τους 3 πρώτους αιώνες = 11 εκατομμύρια γνωστοί μάρτυρες!
… Απώλοντο! Η δε Εκκλησία υπέρ τον ήλιον λάμπει! Ανθρωπε μη εισάγεις πόλεμον εις τον ουρανόν… Νικήσαι εκκλησίαν αμήχανον… Η Εκκλησία κλυδωνίζεται αλλ΄ ου καταποντίζεται» (αγ. Ιωάν. Χρυσ.)
Ας αφήσουμε μετά τους μεγαλομάρτυρες, παιδομάρτυρες, οσιομάρτυρες, νεομάρτυρες, ανδρες και γυναίκες…
Πάντα η Εκκλησία δίδει τη μαρτυρία της και θα αναδεικνύει μάρτυρες… Και τότε και σήμερα…
Οι μάρτυρες πάνε πρώτοι! Πριν από όλους τους αγίους. Θυσίασαν το πολυτιμότερο: τη ζωή τους. Εχυσαν το αίμα τους. Τόση είναι η τιμή των αγίων μαρτύρων στην Εκκλησία μας, που οι άγιες Τράπεζες των ναών θεμελιώνονται πάνω στα άγια λείψανα τριών μαρτύρων.
Τόση ήταν η αγάπη για τους μάρτυρες από μέρους των χριστιανών που ήθελαν πολύ να έχουν λείψανα και αποτμήματα των αγίων λειψάνων και όχι μόνο αυτό. Δημιουργήθηκε ένα ενθουσιαστικό ρεύμα υπέρ του μαρτυρίου… Πολλοί ήθελαν να μαρτυρήσουν από αγάπη για τον Χριστό, αλλά και για τη δόξα με την οποία περιβάλλει η Εκκλησία τους μάρτυρές της. Αυτό βέβαια δεν το ευνόησε η Μητέρα και τροφός Εκκλησία. Τόνισε τότε το μαρτύριο του καθήκοντος και της συνειδήσεως.
Σήμερα δεν ζητεί ο Θεός μάρτυρες του αίματος… Ζητεί όμως μάρτυρες του λόγου και του πνεύματος. Μάρτυρες της αλήθειας και της αγάπης. Ζητεί:
Να καταθέσουμε την μαρτυρία μας για το Χριστό.
Να ομολογήσουμε την πίστη μας έστω κι αν μπορεί να εισπράξουμε τις αποδοκιμασίες και τους παραγκωνισμούς, τις ειρωνείες και την κατακραυγή, την αποδοκιμασία και το περιθώριο.
Μαρτύριο σήμερα είναι να κρατηθεί κάποιος αγνός σε αμαρτωλό και διεστραμμένο καθεστώς.
Να κρατήσει αμόλυντη την ιερωσύνη του και το γάμο του σε μια εξόχως προκλητική και ισοπεδωτική εποχή.
Να συγχωρέσει από καρδίας τον εχθρόν του.
Να δώσει μια γενναία ελεημοσύνη σε μια φτωχή οικογένεια, τη στιγμή που οι καταθέσεις του σαπίζουν στην Τράπεζα που σε λίγο δεν θα υπάρχει και η πτώχευσή της θα τις έχει κατασπαράξει.
Αν είναι ιερεύς, μαρτύριο είναι να κυκλοφορεί με το τίμιο ράσο του.
Αν είναι επίσκοπος να ορθοτομεί τον λόγον της αληθείας και να κηρύττει Χριστό, Ορθοδοξία και Ελλάδα, όπως είναι παράδοση μακραίωνη του ελληνικού κλήρου.
Σήμερα η πρόκληση του μαρτυρίου είναι συνειδησιακή και πνευματική. Ο Χριστός ζητεί αφοσίωση και αποφασιστικότητα: ζητεί την καρδιά μας… Να τον αγαπήσουμε και μηδέν να προτιμήσουμε της αγάπης Αυτού, βαδίζοντας κι εμείς στα ίχνη των αγίων μαρτύρων της Εκκλησίας μας.