Ο Χριστόφορος Κολόμβος ισχυρίστηκε πως είδε 3 γοργόνες αλλά δεν ήταν και τόσο όμορφες τελικά. Ετσι έγραψε στο ημερολόγιό του
Γρηγόρης Κεντητός
Στις 9 Ιανουαρίου του 1493, κάπου κοντά στις ακτές του σημερινού Δομινικανής Δημοκρατίας, ο Χριστόφορος Κολόμβος κατέγραψε μια από τις πιο αλλόκοτες παρατηρήσεις του στο ημερολόγιο του ταξιδιού του. Τρεις γοργόνες, όπως τις αποκάλεσε, εμφανίστηκαν μπροστά του μέσα στα κύματα. Δεν ήταν όμως αυτό που περίμενε. Τις βρήκε «όχι τόσο όμορφες όσο λένε».
Αντί για τις αιθέριες υπάρξεις των ναυτικών θρύλων, ο Κολόμβος είδε πλάσματα που μοιάζουν περισσότερο με θαλάσσιες αγελάδες ή μανάτους. Το στρογγυλεμένο τους πρόσωπο και το άχαρο κορμί τους, αν και θυμίζουν ανθρώπινη μορφή από μακριά, δεν έχουν τίποτα το μυθικό από κοντά. Η φαντασία του ταξιδευτή, εξαντλημένου από εβδομάδες στη θάλασσα, μπορεί να πρόσθεσε λίγη μαγεία.
Η ιδέα της γοργόνας ήταν πανίσχυρη εκείνη την εποχή. Είχε περάσει από την ελληνική Σειρήνα, στην ευρωπαϊκή παράδοση του μεσαιωνικού κόσμου, κι από εκεί στα πορτραίτα των χαρτών ως «πλάσματα του ωκεανού». Οι ναυτικοί τις έψαχναν όπως οι χρυσοθήρες τον θησαυρό. Δεν προκαλεί εντύπωση που ο Κολόμβος τις πίστεψε – έστω και χωρίς ουρά ψαριού.
Οι σημερινοί επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό που είδε ο Κολόμβος ήταν μάλλον μανάτοι (manatees). Πρόκειται για φυτοφάγα θαλάσσια θηλαστικά, που έχουν την τάση να βγαίνουν στην επιφάνεια κάθε λίγα λεπτά. Το σχήμα τους και η κίνηση μέσα στο νερό, ιδίως όταν τις βλέπει κανείς από μακριά και υπό γωνία, μπορεί να παραπέμπουν σε κάτι ανθρωπόμορφο.
Δεν ήταν μόνο ο Κολόμβος που μπέρδεψε τα ζώα αυτά με γοργόνες. Ο ίδιος μύθος εμφανίζεται σε άλλους εξερευνητές της εποχής, όπως ο Henry Hudson, που κι αυτός περιγράφει παρόμοια μορφές στα ταξίδια του. Οι ρίζες του μύθου είναι τόσο δυνατές, που ακόμα κι ένα θαλάσσιο θηλαστικό μπορεί να μετατραπεί, στο μυαλό ενός ανθρώπου της Αναγέννησης, σε κάτι εξωπραγματικό.
Παρά τη σχετική απογοήτευσή του, ο Κολόμβος κράτησε τη μαρτυρία. Δεν ήταν μια απλή παραισθητική εμπειρία· ήταν μια στιγμή που έδειξε πως ο άνθρωπος, ακόμα και στα όρια του κόσμου, κουβαλά μαζί του τους μύθους του. Οι γοργόνες ήταν εκεί – όχι για να τον γοητεύσουν, αλλά για να του θυμίσουν ότι το ταξίδι ήταν πιο φανταστικό απ’ όσο φανταζόταν.
πηγή