Μειωμένες κατά 30% είναι, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της αγοράς, οι φυτεύσεις καρπουζιών και πεπονιών, με τη μείωση αυτή να αποδίδεται στη δυσκολία των καλλιεργητών να καλύψουν το αυξημένο κόστος παραγωγής. Πέρα από τις λιγότερες ετήσιες καλλιέργειες, οι φορείς του κλάδου δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να διακοπεί τους επόμενους μήνες η συγκομιδή και να μείνουν τα καλοκαιρινά φρούτα στα δέντρα, με συνέπειες βεβαίως για το αγροτικό εισόδημα, την απασχόληση στον πρωτογενή τομέα και φυσικά τις εξαγωγές. Καθοριστικό ρόλο στις αποφάσεις θα διαδραματίσει η ζήτηση στην υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και οι τιμές που θα επικρατήσουν.
[sc name=”glyka-toy-koytalioy” ][/sc]
Οι πρώτες ενδείξεις μετά τη ρωσική εισβολή κάθε άλλο παρά αισιόδοξες είναι. Παρά το γεγονός ότι εδώ και μιάμιση εβδομάδα οι Ισπανοί μεταφορείς βρίσκονται σε απεργιακή κινητοποίηση, με συνέπεια η προσφορά πορτοκαλιών από την Ισπανία, που αποτελεί τη μεγαλύτερη παραγωγό στην Ευρώπη, να είναι εξαιρετικά περιορισμένη και παρά το γεγονός ότι πλησιάζει το Πάσχα των Καθολικών, περίοδος κατά την οποία η ζήτηση είναι παραδοσιακά υψηλή, οι εξαγωγές των ελληνικών πορτοκαλιών είναι μειωμένες σε σύγκριση με πέρυσι.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit Hellas, από την αρχή της εμπορικής περιόδου (1η Οκτωβρίου 2021) έως και τις 24 Μαρτίου 2022 είχαν εξαχθεί 216.490 τόνοι πορτοκαλιών έναντι 264.916 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2021, ποσότητα δηλαδή μειωμένη κατά 18,3%. Μειωμένες την ίδια ώρα είναι και οι τιμές εξαγωγής. Ενδεικτικά, ενώ πέρυσι τα πορτοκάλια Βαλέντσια πωλούνταν προς 0,30 ευρώ/κιλό, η τιμή φέτος έχει μειωθεί σε 0,17 ευρώ/κιλό.
Εάν οι τιμές του ρεύματος παραμείνουν υψηλές, θα είναι ασύμφορη ακόμη και η συντήρηση των φρούτων στα ειδικά ψυγεία το καλοκαίρι.
Μειωμένες είναι οι εξαγωγές σε όλα τα λεγόμενα χειμερινά φρούτα, με εξαίρεση τα ακτινίδια, με τη μείωση σε σύγκριση με πέρυσι να είναι της τάξεως του 11,4% στα μανταρίνια, 40,3% στα λεμόνια, 15,1% στα γκρέιπφρουτ, 27,9% στα μήλα.
Η ανησυχία παραγωγών και επιχειρήσεων του κλάδου μεταφέρεται τώρα στα θερινά φρούτα και ειδικά στα ροδάκινα και εν γένει στα πυρηνόκαρπα. Κατ’ αρχάς οι γεωπολιτικές εξελίξεις θα επιφέρουν άμεσο πλήγμα στις εξαγωγές της κατηγορίας αυτής, καθώς πάνω από τις μισές ποσότητες κατευθύνονταν στις αγορές της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας, είτε ως φρέσκα προϊόντα είτε ως μεταποιημένα (κομπόστες και χυμοί). Γνώστες του κλάδου εκτιμούν ότι δεν θα είναι εύκολο να απορροφηθούν οι ποσότητες αυτές από περιφερειακές αγορές.
Την ίδια ώρα, όμως, το κόστος παραγωγής θα έχει επιβαρυνθεί από την αύξηση των τιμών των λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, από την αύξηση του ενεργειακού και μεταφορικού κόστους, καθώς και από την αύξηση των τιμών σε υλικά συσκευασίας (πλαστικό, χαρτί και αλουμίνιο), σε επίπεδο τέτοιο που δεν θα συμφέρει η συγκομιδή των φρούτων. Οπως σημειώνουν στην «Καθημερινή» παράγοντες του κλάδου, εάν οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος διατηρηθούν στα επίπεδα που είναι σήμερα, θα είναι ασύμφορη ακόμη και η συντήρηση των φρούτων στα ειδικά ψυγεία το καλοκαίρι, όταν δηλαδή ανεβαίνει η εξωτερική θερμοκρασία και τα ψυγεία δουλεύουν πιο εντατικά, καταναλώνοντας περισσότερη ενέργεια.Η Incofruit Hellas έχει προτείνει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ενιαίου ταμείου στήριξης στους Ευρωπαίους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων και στις επιχειρήσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αυξήσεις στο κόστος εισροών. Επιπλέον, έχει προτείνει την επιδότηση του κόστους πετρελαίου στα φορτηγά που πραγματοποιούν διεθνείς μεταφορές, κατά το παράδειγμα άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως το Βέλγιο.