• CO.7881555
    Σημαία Βορείου Ηπείρου
    Από ειδικό πολυεστερικό σημαιόπανο με διπλές ραφές Σημαία των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου. Υψώθηκε το...
  • PD.978-618-5197-84-1
    Πιστεύω σε έναν Θεό...
    Συγγραφέας : Κατερίνα Μουρίκη  Εικονογράφηση: 'Εφη Κοκκινάκη Σελίδες 48 Διαστάσεις 20x28 *Με επιτραπέζιο...

Tom Engelhardt: Το τέλος του αμερικανικού αιώνα

Το παγκόσμιο ανάστημα και η ισχύς της Αμερικής θα βασίζονται, στην πραγματικότητα, αενάως στην αντιμετώπιση των εχθρών

Φωτογραφία: Η εξέγερση στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021

By Tom Engelhardt, The Nation

Στις 17 Φεβρουαρίου 1941, λιγότερο από 10 μήνες πριν οι Ιάπωνες χτυπήσουν το Περλ Χάρμπορ και οι Ηνωμένες Πολιτείες βρεθούν σε παγκόσμιο πόλεμο, ο Henry Luce, σε ένα άρθρο στο περιοδικό Life (το οποίο ίδρυσε μαζί με το Time and Fortune), χαρακτήρισε τα χρόνια που έρχονται «ο αμερικανικός αιώνας». Στη συνέχεια προέτρεψε τους ηγέτες της χώρας να «ασκήσουν στον κόσμο τον πλήρη αντίκτυπο της επιρροής μας, για σκοπούς που θεωρούμε κατάλληλους».

Και δεν είχε άδικο, σωστά; Οκτώ δεκαετίες αργότερα, ποιος θα αρνιόταν ότι ζήσαμε κάτι σαν αμερικανικό αιώνα; Σε τελική ανάλυση, το 1945, οι Ηνωμένες Πολιτείες βγήκαν θριαμβεύτριες από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα σπάνιο έθνος που δεν είχε καταστραφεί εντυπωσιακά από αυτόν τον πόλεμο (παρά τις 400.000 απώλειες που είχε υποστεί). Με τη Μεγάλη Βρετανία να κατευθύνεται προς το αυτοκρατορικό υπόγειο, η Ουάσιγκτον αναδείχθηκε, αμέσως, σε στρατιωτική και οικονομική δύναμη στον πλανήτη.

Όπως αποδείχθηκε, ωστόσο, για να «ασκήσουμε στον κόσμο τον πλήρη αντίκτυπο της επιρροής μας», ένα άλλο πράγμα ήταν απαραίτητο και, ευτυχώς, διαθέσιμο: ένας εχθρός.

Από εκεί και πέρα, το παγκόσμιο ανάστημα και η ισχύς της Αμερικής θα βασίζονται, στην πραγματικότητα, αενάως στην αντιμετώπιση των εχθρών.

Ευτυχώς, το 1945, υπήρχε αυτό το άλλο δυναμικό, αν και κατεστραμμένο από τον πόλεμο, η Σοβιετική Ένωση. Αυτή η μελλοντική «υπερδύναμη» ήταν σύμμαχος στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά όχι πλέον. Θα ήταν, στη συνέχεια, ο απαραίτητος εχθρός σε έναν «ψυχρό πόλεμο» που μερικές φορές απειλούσε να γίνει πολύ θερμός. Και, φυσικά, θα εξασφάλιζε ότι αυτό που αργότερα έγινε γνωστό ως το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα (και ένα πυρηνικό οπλοστάσιο ικανό να καταστρέψει πολλούς πλανήτες σαν αυτόν) θα χρηματοδοτούνταν με τρόπο που, κάποτε, ήταν ιστορικά αδιανόητος για καιρό ειρήνης.

Το 1991, ωστόσο, μετά από έναν καταστροφικό πόλεμο στο Αφγανιστάν, η σοβιετική αυτοκρατορία κατέρρευσε, τελικά, ύστερα απο οικονομική καταστροφή. Καθώς έπεφτε, ηχούσαν ωδές θριάμβου σε μια έκπληκτη Ουάσιγκτον. Ο Henry Luce, που είχε πεθάνει,  σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα πριν, θα ήταν αναμφίβολα ενθουσιασμένος.

Η ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΥΠΕΡΔΥΝΑΜΗ

Εν τω μεταξύ, σε εκείνα τα χρόνια του ψυχρού και του θερμού πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες κυριαρχούσαν σε αυτό που έγινε γνωστό ως «ελεύθερος κόσμος», ενώ οι εταιρείες τους άρχισαν να κυριαρχούν οικονομικά σε μεγάλο μέρος του πλανήτη. Αν και θα γινόταν μια πραγματική παγκόσμια αυτοκρατορική δύναμη με εκατοντάδες στρατιωτικές βάσεις διάσπαρτες σε κάθε ήπειρο εκτός από την Ανταρκτική, θα αποδεικνυόταν ότι υπάρχουν σημαντικά όρια σε αυτή τη δύναμη—και δεν σκέφτομαι μόνο τη Σοβιετική Ένωση ή τον κομμουνιστή σύμμαχό της (μετέπειτα αντίπαλο ), την Κίνα του Μάο Τσε Τουνγκ.

Στις παρυφές αυτού που τότε ονομαζόταν «ο Τρίτος Κόσμος»—είτε στη Νοτιοανατολική Ασία, κατά τη διάρκεια και μετά τον καταστροφικό πόλεμο του Βιετνάμ, είτε στο Ιράν μετά το 1979—η αμερικανική δύναμη αρκετά συχνά εμφανιζόταν με αξέχαστους τρόπους. Ωστόσο, εκείνα τα χρόνια, σε έναν πλανήτη περίπου 25.000 μιλίων περιφέρειας, η Ουάσιγκτον είχε σίγουρα μια αξιοσημείωτη εμβέλεια και, το 1991, όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση, φαινόταν σαν ο  Luce να ήταν προφήτης πρώτης τάξης. Άλλωστε, οι Ηνωμένες Πολιτείες ως η απόλυτη αυτοκρατορική δύναμη είχαν -ή τουλάχιστον έτσι φάνηκε εκείνη τη στιγμή- μείνει χωρίς καν μια μεγάλη δύναμη, αν όχι μια άλλη υπερδύναμη, ως εχθρό σε έναν πλανήτη που έμοιαζε, τουλάχιστον, στην Ουάσιγκτον, σαν να ήταν δικός μας  Και πράγματι, θα προσπαθήσουμε να το κάνουμε αρκετά σύντομα.

Δεν ήταν περίεργο, εκείνα τα χρόνια, Αμερικανοί πολιτικοί και βασικοί αξιωματούχοι να γεμίζουν τα ερτζιανά με αυτοσυγχαρητήρια και αυτοεπαίνους για αυτό που τους άρεσε να θεωρούν ως την πιο «εξαιρετική», «αναντικατάστατη», «μεγαλύτερη» δύναμη στον πλανήτη και σίγουρα, να μείνει έτσι για πάντα.

Με μια άλλη έννοια, ωστόσο, τα προβλήματα εμφανίστηκαν αμέσως. Τα πράγματα ήταν τόσο απελπιστικά για το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα σε μια χώρα που υποσχόταν περικοπή των δαπανών «άμυνας», που τότε ήταν γνωστή ως «μέρισμα ειρήνης», χάρη στον θρίαμβο επί των Σοβιετικών, που

οι εχθροί έπρεπε να δημιουργηθούν από τη φαντασία. Ήταν, όπως αποδείχθηκε, θεμελιώδεις για την οργάνωση της αμερικανικής παγκόσμιας ισχύος. Ένας κόσμος χωρίς αυτούς ήταν ουσιαστικά ασύλληπτος ή, τουλάχιστον, άβολος πέρα ​​από κάθε φαντασία. Εξ αυτού, η χρησιμότητα του ιρακινού δικτάτορα Σαντάμ Χουσεΐν, ο οποίος δεν θα εξαφανιζόταν καθόλου στον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου του 1991.

Το κλασικό παράδειγμα της απελπισμένης ανάγκης δημιουργίας εχθρών, ωστόσο, θα εμφανιζόταν στις αρχές του επόμενου αιώνα. Θυμάστε τον «Άξονα του Κακού» που ανακοίνωσε (και κατήγγειλε) ο Πρόεδρος Τζορτζ Μπους στην ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης τον Ιανουάριο του 2002; Κατονόμασε τρία κράτη – το Ιράν, το Ιράκ και τη Βόρεια Κορέα – που τότε δεν είχαν τον παραμικρό τρόπο να τραυματίσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες.

(“Κράτη σαν αυτά και οι τρομοκράτες σύμμαχοί τους”, επέμεινε ο πρόεδρος, “αποτελούν έναν άξονα του κακού, που οπλίζεται για να απειλήσει την ειρήνη του κόσμου. Αναζητώντας όπλα μαζικής καταστροφής, αυτά τα καθεστώτα αποτελούν σοβαρό και αυξανόμενο κίνδυνο. Θα μπορούσαν να παράσχουν όπλα στους τρομοκράτες, δίνοντάς τους τα μέσα για να ικανοποιήσουν το μίσος τους. Θα μπορούσαν να επιτεθούν στους συμμάχους μας ή να επιχειρήσουν να εκβιάσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε οποιαδήποτε από αυτές τις περιπτώσεις, το τίμημα της αδιαφορίας θα ήταν καταστροφικό.”)

Φυσικά, αυτό θα ίσχυε, εν μέρει, με βάση τον ισχυρισμό ότι το Ιράκ μπορεί να είχε τέτοια όπλα μαζικής καταστροφής (δεν είχε!) και ότι, με τη σειρά του, θα ήταν πρόθυμο να τα δώσει σε τρομοκρατικές ομάδες για να επιτεθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό το ψέμα θα γινόταν μέρος της βάσης για την εισβολή σε αυτή τη χώρα τον επόμενο χρόνο.

Σκεφτείτε όλα αυτά ως το πιο περίεργο είδος αυτοκρατορικής απόγνωσης από μια υπερδύναμη που φαινόταν να τα έχει όλα. Και το αποτέλεσμα, φυσικά, ο Οσάμα Μπιν Λάντεν να εκτοξεύσει την αεροπορία του και τους 19, ως επί το πλείστον, Σαουδάραβες αεροπειρατές, εναντίον της Νέας Υόρκης και της Ουάσιγκτον στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, ήταν ο Παγκόσμιος Πόλεμος κατά της Τρομοκρατίας, ο οποίος σύντομα θα αποδεικνυόταν αυτοεπιβεβλημένη, αυτοδημιούργητη καταστροφή.

Ή σκεφτείτε το αλλιώς, όταν αναλογιστείτε την αυτοκρατορική μοίρα της Αμερικής και αυτού του πλανήτη: η ομάδα που διοικούσε την Ουάσιγκτον (και τον στρατό των ΗΠΑ) αποδείχθηκε στη συνέχεια -όπως θα ίσχυε κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα- ανίκανη να μάθει ακόμη και τα πιο βασικά μαθήματα που είχε να προσφέρει η ιστορία.

Εξάλλου, μόλις μια δεκαετία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, χάρη σε σημαντικό μέρος αυτού που ο ηγέτης της αποκάλεσε «αιμορραγούσα πληγή», έναν καταστροφικό πόλεμο στο Αφγανιστάν στον οποίο ο Κόκκινος Στρατός βυθίστηκε ατελείωτα, η κυβέρνηση Μπους θα ξεκινούσε τον δικό της καταστροφικό πόλεμο στο Αφγανιστάν στο οποίο θα βρισκόταν—ναι, ατελείωτα βυθισμένη. Ήταν λες και αυτή η χώρα, τη στιγμή του θριάμβου της, δεν μπορούσε παρά να πάρει το σοβιετικό μονοπάτι προς το μέλλον, εκείνο που κατευθύνεται προς τις εξόδους.

ΨΥΧΡΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΘΕΡΜΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ

Τον Νοέμβριο του 2021, μόλις τρεις δεκαετίες μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, κανείς δεν μπορούσε, πια, να φανταστεί ότι ένα τέτοιο όραμα νίκης και επιτυχίας έπιασε τις υποκείμενες πραγματικότητες αυτής της χώρας ή αυτού του αιώνα.Η άφιξη του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, πέντε χρόνια νωρίτερα, ήταν η πιο ορατή απόδειξη αυτού.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς σήμερα ότι δεν ήταν το πιο αληθινό από όλα τα προϊόντα εκείνου του ίδιου του αμερικανικού αιώνα, ένα γνήσιο μήνυμα από αυτόν σε εμάς και στον υπόλοιπο κόσμο. Ήταν, σε τελική ανάλυση, ο άνθρωπος που, στο βασικό του σύνθημα το 2016 ως ο πρώτος παρακμιακός υποψήφιος για Πρόεδρος αυτής της χώρας —«Make America Great Again» (MAGA) — πρότεινε ότι όλα είχαν τελειώσει, τουλάχιστον, όταν ήρθε για να γίνει αυτή η χώρα ο πρώτος παίκτης στην ιστορία.

Στην πραγματικότητα, τον είχε βγάλει ένα αυταρχικό σύστημα που είχε ήδη διαμορφωθεί.

Ανέλαβε τα καθήκοντά του όχι, απλώς, ισχυριζόμενος ότι το αμερικανικό σύστημα ήταν απάτη, αλλά ότι είχε χάσει την πρωτοτυπία και το μεγαλείο του. Ως απάντηση σε αυτό το μήνυμα, πολλοί Αμερικανοί που ένιωσαν ότι και αυτοί είχαν χάσει το δρόμο τους, ότι στην πραγματικότητα τους συνέτριψε η ιστορία, τον ψήφισαν. Σε μόλις τέσσερα χρόνια στο Οβάλ Γραφείο, θα έφερνε μια αληθινή αίσθηση του εχθρού στο σπίτι με έναν νέο και συντριπτικό τρόπο, δημιουργώντας έναν κόσμο στον οποίο ο εχθρός ήταν σαφώς Αμερικανός και έπρεπε να ανατραπεί.

Η ταραχώδης φύση της Τραμπιανής εκδοχής του αμερικανικού αιώνα είναι κάτι το οποίο αυτή η χώρα -και σίγουρα η κυβέρνηση Μπάιντεν- δεν έχει ακόμη καταλάβει πλήρως.

Για δεκαετίες, όντως είχαμε οδηγήσει τον υπόλοιπο κόσμο και είναι αυτό στο οποίο τους είχαμε οδηγήσει: τη θεωρία συνωμοσίας της ιστορίας (σχεδόν οποιαδήποτε θεωρία συνωμοσίας θέλετε ), οι «δόλιες» εκλογές, τώρα, καταγγέλλονται συνεχώς από τον Ντόναλντ Τραμπ , η απόπειρα πραξικοπήματος της 6ης Ιανουαρίου, ένα Ρεπουμπλικανικό Κόμμα που έγινε αντιπολίτευση από την κόλαση, ένας πλανήτης στον οποίο οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων (συχνά αμερικανικές) γνώριζαν πριν από δεκαετίες τι συνέβαινε με το κλίμα και επένδυσαν τα επιπλέον κεφάλαιά τους για να διασφαλίσουν ότι άλλοι Αμερικανοί δεν θα το έκαναν, και… αλλά γιατί να συνεχίσουμε; Αν δεν αισθάνεστε το βάθος και την αλήθεια αυτής της ιστορίας του Αμερικανικού Αιώνα, απλώς ρωτήστε τον Joe Manchin..

Οι τελευταίες δεκαετίες φαίνεται να είναι μια εποχή που οι πολιτικοί αυτής της χώρας δύσκολα μπορούν να συμφωνήσουν σε κάτι, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο οι Αμερικανοί θα μείνουν ασφαλείς απο την πανδημία. Ρίξτε μια ματιά στον χάρτη των «παγκόσμιων hotspots» των New York Times Covid-19, αυτούς τους τελευταίους μήνες, μοιάζει με επανάληψη του Ψυχρού Πολέμου, αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία είναι τα δύο μεγαλύτερα «hotspot» θανάτου και καταστροφής στον πλανήτη, το καθένα χρωματίστηκε με ένα έντονο κόκκινο.

Σκεφτείτε το ως ένα νέο είδος θερμού πολέμου.

Και δεν προκαλεί έκπληξη η σύγχυση όλων. Θέλω να πω, μιλάμε για μια υπερδύναμη που αποδείχθηκε ανίκανη να μάθει από την ιστορία! Σε απάντηση στη σφαγή 3.000 Αμερικανών την 11η Σεπτεμβρίου —και μην ξεχνάτε, περίπου 3.000 Αμερικανοί σφαγιάζονταν κάθε δύο μέρες, το μεγαλύτερο μέρος του τρέχοντος έτους χάρη, εν μέρει, στη δολοφονική ηγεσία διάφορων προσωπικοτήτων τύπου Τραμπ σε αυτήν την στιγμή της πανδημίας— η μεγαλύτερη, ποτέ, δύναμη  αποφάσισε ότι η μόνη απάντηση που μπορούσε να φανταστεί κανείς στην 11η Σεπτεμβρίου ήταν να ξεκινήσει τον δικό της πόλεμο στο Αφγανιστάν. Ευχαριστώ, Σοβιετική Ένωση, για το παράδειγμά σου (για να μην μιλήσω για το δικό μας παράδειγμα στο Βιετνάμ τότε)! Και ναι, 20 χρόνια αργότερα, σε έναν πλανήτη πολύ πιο γεμάτο με ισλαμιστικές τρομοκρατικές ομάδες από ό,τι θα μπορούσε να φανταστεί κανείς στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, η αποτυχία είναι, απλώς, μια άλλη λέξη για έναν «νέο ψυχρό πόλεμο».

Ω, ναι, το 2021, υπάρχει πράγματι μια άλλη δύναμη που αναδύεται σε αυτόν τον πλανήτη, μια δύναμη ενάντια στην οποία είναι απαραίτητο να οργανωθεί με όλη τη δέουσα βιασύνη—ή έτσι θα ήθελε να πιστεύουμε η κυβέρνηση Μπάιντεν και ο στρατός των ΗΠΑ.

Και όχι, δεν σκέφτομαι τη δύναμη ενός κλίματος που θερμαίνεται γρήγορα, το οποίο απειλεί να καταστρέψει τον αιώνα καθενός. Σκέφτομαι, φυσικά, την Κίνα.

ΜΙΑ ΑΝΩ ΚΑΤΩ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ 1991

Καθώς προχωράμε στις δύο τελευταίες δεκαετίες της παναμερικανικής εποχής που προέβλεψε ο Luce, σκεφτείτε το εξής: Ο Αμερικανικός αιώνας ήταν μια πρώτης τάξεως καταστροφή. Στον απόηχο της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης, οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισαν να ξαναφτιάξουν τον κόσμο και το έκαναν -τουλάχιστον, με την έννοια να επιτρέψουν στην κλιματική αλλαγή να προκαλέσει ριζικές αλλαγές στον Πλανήτη Γη- καταστρέφοντάς τον.

Έτσι, 80 χρόνια αφότου ο Henry Luce διακήρυξε την ύπαρξή του, καλώς ήρθατε, πράγματι, στον Αμερικανικό Αιώνα, ή μάλλον στον όλο και πιο εφιαλτικό πλανήτη τον οποίο μας έχει αφήσει.

Καλώς ήλθατε στην εποχή των δισεκατομμυριούχων (που θα μπορούσε να δει τον πρώτο τρισεκατομμυριούχο της), σε επίπεδα απελπισμένης ανισότητας που κάποτε θα ήταν αδιανόητα, σε θανάτους μεγάλης κλίμακας λόγω πανδημίας από την κόλαση της κακοδιαχείρησης απο άνδρες που ήταν λειτουργικά δολοφόνοι, και σε ένα κυριολεκτικά κολασμένο μέλλον που, χωρίς το είδος της πολεμικής κινητοποίησης που διασφαλίζει μεταξύ άλλων ο Τζο Μάντσιν, δεν θα συμβεί ποτέ, αργά ή γρήγορα θα τυλίξει αυτή τη χώρα και τον πλανήτη που ήθελε να κυριαρχήσει σε μια κλιματική καταστροφή.

Ειλικρινά, θα μπορούσε ο κινεζικός αιώνας -όχι ότι είναι πιθανό, δεδομένης της τάσης του κόσμου- να είναι χειρότερος; Δεν χρειάζεται καν να φύγετε από αυτή τη χώρα και να πάτε στο Αφγανιστάν, το Ιράκ, τη Σομαλία ή την Υεμένη για να κρίνετε, πια, αυτήν την ερώτηση.

Και δυστυχώς, το μόνο πράγμα στο οποίο συμφώνησαν οι θριαμβευτές του 1991 -και οι Αμερικανοί πολιτικοί δεν άλλαξαν ποτέ γνώμη, ανεξάρτητα από την εξέλιξη των πολέμων μας- ήταν να χρηματοδοτήσουν το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα με τρόπο που ποτέ δεν θα είχαν χρηματοδοτήσει ούτε την ενίσχυση για την ανθρώπινη υγεία ή την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής.

Αυτή η παρόρμηση να πετάξουν τα δολάρια των φορολογουμένων στην αμερικανική πολεμική μηχανή, παρά την αποτυχία μετά την αποτυχία απο πόλεμο σε πόλεμο, δεν έχει σταματήσει ποτέ.

Παραμένει λίγο-πολύ το μόνο πράγμα στο οποίο μπορούν ακόμα να συμφωνήσουν οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι του Κογκρέσου – εξ αυτού και η ανάγκη για έναν εχθρό τον οποίο να προετοιμάζεται ατελείωτα για να πολεμήσουν.

Και τώρα, φυσικά, η αυτοκρατορική δύναμη που απλά δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς τέτοιους εχθρούς και άφησε το Αφγανιστάν και μεγάλο μέρος του υπόλοιπου Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας (παρά το περίεργο χτύπημα drone) σε μεγάλο βαθμό σε χλωρό κλαρί, βρίσκεται στη διαδικασία δημιουργίας νέου εχθρού για τη νέα εποχή: την Κίνα. Σκεφτείτε τον νέο ψυχρό πόλεμο που προωθεί η κυβέρνηση Μπάιντεν (όπως η κυβέρνηση Τραμπ πριν) καθώς το 1991 σταμάτησε σε ό,τι αφορά την εχθρότητα.

Η απόλυτη στιγμή του αμερικανικού θριάμβου και στη συνέχεια της απόγνωσης χρειαζόταν και τους δύο μακρινούς εχθρούς, ένα ολοένα και πιο καλά χρηματοδοτούμενο στρατιωτικό-βιομηχανικό-κογκρέσο σύμπλεγμα και ένα ολοένα και πιο «εκσυγχρονισμένο» πυρηνικό οπλοστάσιο.

Ω, η ύβρις όλων. Ήμασταν η χώρα που θα ξαναφτιάχναμε τον κόσμο σύμφωνα με την εικόνα μας. Θα φέρναμε «απελευθέρωση» και «δημοκρατία» στους Αφγανούς και τους Ιρακινούς, μεταξύ άλλων, και δόξα σε αυτή τη γη. Στο τέλος, φυσικά, τους φέραμε μόνο πόνο, εκτοπίσεις και θάνατο, ενώ φέραμε την ίδια την αμερικανική δημοκρατία, με όλες τις αποτυχίες της, στην αυταρχική άκρη της κόλασης σε έναν κόσμο «δόλιων» εκλογών και πλήθους πραξικοπημάτων.

Τώρα, φαίνεται, ζούμε πραγματικά το τέλος του Αμερικανικού Αιώνα στον κόσμο που δημιούργησε. Ποιος θα το σκεφτόταν;

*Ο Tom EngelhardtTom Engelhardt δημιούργησε και διευθύνει το Tomdispatch.com, ένα έργο του Ινστιτούτου The Nation όπου είναι συνεργάτης. Το επόμενο βιβλίο του, A Nation Unmade by War (Dispatch Books), θα κυκλοφορήσει αργότερα αυτό το μήνα.

πηγή