Έγραψε κάποτε ο άγιος Νεκτάριος ότι τα τίμια λείψανα των μαρτύρων θεωρούνταν από τις χριστιανικές κοινότητες σαν πολυτιμότερα από τις πολύτιμες πέτρες, τοποθετούνταν στους ιερούς ναούς κι εξασφαλίζονταν σαν μοναδικός θησαυρός.
Στην επέτειο της άθλησής τους μάλιστα οι πιστοί έκαναν γιορτή και πανηγύρι για να τιμήσουν τον αθλητή και μάρτυρα του Κυρίου. Σ’ αυτήν διαβάζονταν τα κατορθώματα των μαρτύρων κι εκφωνούνταν λόγοι εγκωμιαστικοί και πανηγυρικοί από τους ρήτορες των χριστιανικών κοινοτήτων.
Πολλές φορές πάνω στους τάφους των μαρτύρων χτίζονταν ναοί που ονομάζονταν Μαρτύρια και σ’ αυτούς δινόταν το όνομα του Μάρτυρα που τιμούσαν.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που για λόγους που δεν διευκρινίζονται από τη λογική, άγνωστοι μάρτυρες κάνουν την εμφάνισή τους στους ανθρώπους και τους παροτρύνουν να σκάψουν και ν’ ανασύρουν από τη λησμονιά τα μαρτυρικά τους σώματα. Μια τέτοια ιστορία θα διηγηθούμε. Συνέβη στην Κρήτη το 1953 μια Παρασκευή μέσα στον Οκτώβριο. Ένας παντοπώλης με το παρατσούκλι Βαφοδημήτρης, που ήταν και ψάλτης στο χωριό Βαλή Μεσσαράς, στον Δήμο Γόρτυνας ξάπλωσε να κοιμηθεί και τότε παρουσιάστηκε στον ύπνο του ένας ιερέας που του είπε: “Να πας παιδί μου να σκάψεις, στην αυλή της Εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου. Πήγαινε σκάψε γιατί με πατάτε, είμαι μαζί με τα δύο μου παιδιά. Τ ’όνομά μου είναι Τσιτέρης”. Ο Άγιος Δημήτριος είναι μέχρι σήμερα ο πολιούχος άγιος του χωριού.
Ο παντοπώλης, που το κανονικό του όνομα ήταν Δημήτρης Φραγκιαδάκης, δεν έδωσε σημασία στο όνειρο. Το επόμενο βράδυ του Σαββάτου στις 17 Οκτωβρίου, βλέπει πάλι στον ύπνο του τον ίδιο ιερέα να του λέει: “Σήκω να πας να σκάψεις!”, αλλά και πάλι αγνόησε την ειδοποίηση. Το τρίτο βράδυ στις 18 Οκτωβρίου του 1953, ημέρα Κυριακή, ο ιερέας εμφανίσθηκε πάλι στον ύπνο του επιτακτικός αυτή τη φορά και του είπε: “Σήκω τώρα να πας να σκάψεις!” Ο Βαφοδημήτρης κατάλαβε ότι η εντολή του ιερέα δεν έπαιρνε άλλη αναβολή και τον ρωτάει: “Και πού ακριβώς θα σκάψω;” Ο ιερέας τού απαντά: “Θα σου έχω για σημάδι πέτρες γύρω από τον τάφο μου” και του υπέδειξε κάποιο συγκεκριμένο σχηματισμό αυτών των πετρών. Τέλος του επισήμανε να προσέξει καθώς θα σκάβει γιατί οι κεφαλές αυτού και των παιδιών του είναι διπλωμένες μέσα στα πόδια τους. Στην είσοδο της αυλής του ναού, υπήρχε μία χαρουπιά.
Ο Βαφοδημήτρης, πρωτοξάδελφος της Ελισάβετ Καραταράκη αμέσως πήρε μια σκαλίδα και πήγε στον προαύλειο χώρο τού Ιερού Ναού του Αγίου Δημητρίου. Ήταν νωρίς το πρωΐ, ο ήλιος δεν είχε ακόμη ανατείλει. Βρήκε τις πέτρες ακριβώς όπως του είχε υποδείξει ο ιερέας. Μετά από μερικά χτυπήματα, βρίσκει την πλάκα του τάφου και περιγράφει πώς μία λάμψη βγήκε από τη γη. Η λάμψη κατευθύνθηκε στον ουρανό. Ο Βαφοδημήτρης έχασε τις αισθήσεις του και έσβησε η όρασή του. Όταν συνήλθε, σηκώθηκε, πήρε την αξίνα και συνέχισε επίμονα να σκάβει στη γη. Οι χωριανοί ακούγοντας από μακριά τα συνεχόμενα χτυπήματα της σκαλίδας έτρεξαν να δουν τι συμβαίνει και βλέποντάς τον να σκάβει ήρθαν και τον ρώτησαν αν είχε πληροφορίες πως θα έβρισκε κάποιον θησαυρό, κάποιες κρυμμένες λίρες ίσως. Ο άνθρωπος δεν απαντούσε σε κανέναν και συνέχιζε αμίλητος και με τον ιδρώτα να στάζει από την προσπάθεια. Μετά από λίγο φάνηκαν μέσα από το χώμα τα σώματα των Αγίων. Στα οστά των ποδιών βρίσκονταν και τα κρανία των μαρτύρων όπως ακριβώς τον είχε ειδοποιήσει ο Άγιος. Οι χωριανοί που βρίσκονταν εκεί περισυνέλεξαν τα λείψανα, τα έπλυναν και τα τοποθέτησαν σε ένα ξύλινο κασελάκι στην Αγία Τράπεζα του Ιερού Ναού του Αγίου Δημητρίου. Ο Βαφοδημήτρης, κλεισμένος στο σπίτι του νήστευε για τρεις μέρες χωρίς να βάλει τίποτα στο στόμα του και πίνοντας μόνο νερό. Σκοπός του ήταν να ζωγραφίσει τον ιερέα όπως τον είχε δει και αργότερα, καθ’ υπόδειξή του σε αγιογράφο της περιοχής έγινε η παραγγελία της πρώτης εικόνας του Αγίου, με το όνομα: «Άγιος Τσιτέρης». Στην εικόνα αγιογραφήθηκαν τα δύο μικρά παιδιά εκατέρωθεν, χωρίς ωστόσο να είναι γνωστά τα ονόματά τους.
Αντιστάθηκε με κατήχηση και βαπτίσεις στον εξισλαμισμό των χριστιανών!
Στο χωριό οι κάτοικοι συγκλονίστηκαν και αποφάσισαν να ξεκινήσουν μια έρευνα για το παρελθόν των αθέατων για αιώνες αγίων. Έτσι σύμφωνα με μαρτυρίες από στόμα σε στόμα από τη μια γενιά στην επόμενη, μαθεύτηκε πως ο ιερέας αυτός έφερε αντίσταση στην προσπάθεια εξισλαμισμού των κατοίκων όλων των χωριών της ευρύτερης περιοχής κατηχώντας και βαφτίζοντάς τους. Βάπτιζε άφοβα τους ανθρώπους στον Ναό της Ζωοδόχου Πηγής που βρίσκεται μέχρι σήμερα στα περίχωρα του χωριού Βαλή κοντά σέ ποτάμι, ενώ κάποιες μαρτυρίες τον θεωρούν κτήτορα του Ναού.
Το μεγάλο μαρτύριο
Η εξέλιξη βέβαια ήταν καταιγιστική. Οι Αγαρηνοί τούς καταδίωξαν. Ο ιερέας μια μέρα τελούσε τη Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου στο χωριό Βαλή Μεσσαράς στην Κρήτη. Τότε όρμησαν οι Αγαρηνοί στο χωριό, μπήκαν στον ναό έπιασαν τον λειτουργό και το εκκλησίασμα και τους βασάνισαν. Το μεγαλύτερο μαρτύριο που έζησε πριν πεθάνει ήταν η φρίκη να βλέπει μπροστά στα μάτια του πώς αποκεφάλισαν τα δυο του παιδιά. Κατόπιν κρέμασαν τον ίδιο στη χαρουπιά, που βρισκόταν στην αυλή της Εκκλησιάς, τον βασάνισαν ξανά, τον κατέβασαν και τον έσυραν στο χώμα. Τον αποτελείωσαν κόβοντας το κεφάλι του πάνω σε μια πέτρα. Οι Αγαρηνοί, δεν περιορίστηκαν στον φόνο του ιερέα και των παιδιών του. Σφαγίασαν και άλλους χριστιανούς από το εκκλησίασμα και πούλησαν σέ σκλαβοπάζαρο την πρεσβυτέρα και άλλες χριστιανές.
Κάτοικος του χωριού αποκαλύπτει: «Ήρθε ο ιερέας στο όνειρό μου και μου είπε: “Ελισάβετ, με λένε Ισίδωρο”»
Ο Άγιος φανερώθηκε επίσης σε μια μοναχή, της ανέφερε τον τρόπο του μαρτυρίου του, και της είπε ότι ο τόπος του μαρτυρίου του, δηλαδή ο προαύλειος χώρος του Ιερού Ναού του Αγίου Δημητρίου είναι ένας δεύτερος Γολγοθάς.
Συγκεκριμένα της αποκάλυψε: “Εδώ σε αυτόν τον τόπο υπάρχουν κι άλλοι Άγιοι που ο Θεός θα τους φανερώσει να σας φωτίζουν εν τω φωτί της γνώσεως και της αληθείας, εδώ είναι ένας δεύτερος Γολγοθάς γιατί χύθηκε αίμα Αγίων. Όπου και να πατήσεις θα βρεθείς μέσα στο αίμα μας”.
Στη μοναχή
Ένα χρόνο αργότερα το έτος 1954 ήρθε στο χωριό Βαλή μια γυναίκα η οποία συστήθηκε ως μοναχή Ελισάβετ. Έδειξε μεγάλο ζήλο και έμεινε στο χωριό ως διακόνισσα στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου, όπου υπήρχαν τα οστά των τριών μαρτύρων. Μάλιστα οι χωριανοί τής έκτισαν ένα κελί όπου διέμενε. Μετά από ένα χρόνο παραμονής στο χωριό, η μοναχή Ελισάβετ έκλεψε το μεγαλύτερο μέρος των ιερών λειψάνων μαζί και τις τρεις κάρες και εξαφανίσθηκε. Προς το τέλος του βίου της εντοπίσθηκε στην Αττική, αρνούμενη όμως να αποκαλύψει πού κατέληξαν οι κάρες.
Στα 1968 οι κάτοικοι του χωριού Βαλή, έκαναν έρανο συγκεντρώνοντας χρήματα και ξεκίνησαν την ανοικοδόμηση Ναού στη Νοτιοδυτική είσοδο του χωριού και σκέφτονταν να τον ονομάσουν άγιο Τσιτέρη. Ωστόσο το όνομα του αγίου δεν ήταν Τσιτέρης και αυτό έπρεπε να γίνει γνωστό πριν την ονοματοδότηση του ιερού ναού ο οποίος ήδη χτιζόταν. Η πληροφορία ήρθε από τον ουρανό στη γη, όπως και οι προηγούμενες. Ήταν στα 1989, όταν ο ίδιος ο άγιος παρουσιάστηκε ξανά σε ενύπνιο αυτή τη φορά στην Ελισάβετ Καραταράκη, γεννημένη στο Βαλή της Κρήτης και πρώτη ξαδέλφη του Βαφοδημήτρη.
Όλη η αλήθεια
Η ίδια η Ελισάβετ Καραταράκη δέχτηκε να μιλήσει στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» και να ξεκλειδώσει για όλο το χωριό αλλά και για την ιστορία που γράφεται στα συναξάρια τη συμπληρωματική αλήθεια:
«Ήρθε ο ιερέας στο όνειρό μου και μου είπε “Ελισάβετ δεν με λένε Τσιτέρη, αλλά Ισίδωρο και τα παιδιά μου που μαρτύρησαν φέρουν τα ονόματα Γεώργιος και Ειρήνη”. Στην Κρήτη Τσιτέρης, Σιδέρης και Ισίδωρος είναι το ίδιο όνομα. Ειδοποίησα αμέσως τους κατοίκους κι εκείνοι έγραψαν τα σωστά ονόματα στην εικόνα του τέμπλου. Όταν έφτασε ο καιρός να εγκαινιασθεί ο ναός με πρωτοβουλία του τότε Πρωτοσυγκέλου π. Χρυσοστόμου Παπαδάκη ο οποίος ήταν επικεφαλής της διαδικασίας αυτής, πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών «Δημόκριτος» αρχαιομέτρηση τμήματος λειψάνων. Επιφορτίστηκα η ίδια κι αυτό ήταν ύψιστη τιμή για μένα να μεταφέρω τα λείψανα στον «Δημόκριτο» και στις 2 Ιανουαρίου 2002, τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν το φύλο του Αγίου Ισιδώρου και τη χρονική περίοδο κατά την οποία έζησε (μεταξύ 1451 και 1627 μ.Χ.)».
Τη γιάτρεψε!
Επίσης την ίδια περίοδο η Γεωργία Παρασύρη, επίσης κάτοικος του χωριού Βαλή που ήταν άρρωστη με τη νόσο Πάρκινσον είδε τον Άγιο σε ενύπνιο και την παρηγόρησε λέγοντάς της: «Γεωργία θα γίνεις καλά, αλλά να μην αφήσετε να εγκαινιασθεί η εκκλησία με άλλο όνομα. Το όνομά μου το έχω πει. Τέλος να γράψετε έξω από τον Ναό με κόκκινα γράμματα τα ονόματά μας ».
Κατόπιν όλων αυτών ο ναός εγκαινιάσθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2003 ως «Άγιος Ισίδωρος ο Ιερομάρτυς και τα τέκνα αυτού Γεώργιος και Ειρήνη οι παιδομάρτυρες».
Άνθισε το στεφάνι!
Μάλιστα, στην πρώτη μνήμη των τριών μαρτύρων το αποξηραμένο στεφάνι του Εσταυρωμένου άνθισε την ώρα της Θείας Λειτουργίας και κοσμεί τον Ναό, σε προθήκη πάνω από τη λειψανοθήκη των Αγίων.
Το 2015 κατασκευάσθηκε μνήμα στο σημείο ευρέσεως των ιερών λειψάνων. Ο Άγιος Ισίδωρος και τα παιδιά του, έχουν επιτελέσει αρκετά θαύματα και συχνά ευργετηθέντες από διάφορα μέρη της Κρήτης, επισκέπτονται το χωριό.
Η μνήμη των οσίων μαρτύρων Ισιδώρου και των τέκνων του, Γεωργίου και Ειρήνης, τιμάται στις 18 Οκτωβρίου, την ημέρα που βρέθηκαν τα λείψανα από τον Βαφοδημήτρη. Στο χωριό Βαλή, τόπο καταγωγής και μαρτυρίου των Αγίων, τελείται Ιερά Πανήγυρις ιερουργούντος του σεβασμιωτάτου μητροπολίτου Γορτύνης και Αρκαδίας της Εκκλησίας της Κρήτης Μακάριου με πλήθος κόσμου να συγκεντρώνεται ελπίζοντας στον λόγο του μεγάλου Βασιλείου «Όποιος αγγίξει λείψανο Αγίου παίρνει κάποια δύναμη αγιασμού από τη Χάρη που βρίσκεται στο σώμα. Γιατί είναι τίμιος ενώπιον του Κυρίου ο θάνατος των οσίων του». Αν παρ’ όλα αυτά μέσα στον ορθολογισμό μας αναρωτιόμαστε ακόμη γιατί τα λείψανα έχουν τόσο σημαντική θέση στη ζωή των πιστών, έρχεται και η απάντηση του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου να συμφιλιώσει την καρδιά με τη λογική: «Τις ψυχές τους πήρε Αυτός και τα σώματά τους τα έδωσε σε μας, ώστε να έχουμε σαν μία συνεχή ανάμνηση της αρετής τα άγια λείψανά τους».
«Χορείαν μαρτυρικήν τής Τριάδος ισάριθμον
τήν δείξασαν θαυμαστώς επ’ αλλήλοις οράσεσι
τόν τόπον εν ώ έκειντο κρυπτώς τά σκήνη αυτών…
(Απόσπασμα από το κοντάκιον Ασματικής Ακολουθίας των Μαρτύρων)
___________
Σοφία Χατζή
δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 18.12.2019