Στη Σαουδική Αραβία πέφτει φως σε μυστήρια αιώνων, καθώς ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν θεωρεί την αρχαιολογία κλειδί για τη διαφοροποίηση της οικονομίας
Η ερώτηση του τίτλου ακούγεται περίεργη. Αλλά αυτό συνέβη στην πραγματικότητα την περασμένη εβδομάδα, όταν ειδικοί από όλο τον πλανήτη συγκεντρώθηκαν στο λαμπερό πολιτιστικό κέντρο Maraya- ένα κτίριο που καλύπτεται από καθρέφτες και μοιάζει με γυάλινο κουτί στη μέση της ερήμου – κοντά στην αρχαία πόλη AlUla της Σαουδικής Αραβίας. Εκεί έλαβε χώρα η πρώτη Παγκόσμια Αρχαιολογική Σύνοδο Κορυφής.
Το αποτέλεσμα ήταν ένα γεγονός που έδωσε νέες προοπτικές για μερικά από τα αρχαία μυστήρια που ανακαλύπτονται στη Σαουδική Αραβία, καθώς επενδύει δισεκατομμύρια δολάρια για να «ανοίξει» το παρελθόν της στον παγκόσμιο τουρισμό.
Το πολιτιστικό κέντρο δημιουργήθηκε από τον διάδοχο του βασιλείου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, γνωστό ως MBS, και με τη χορηγία της Βασιλικής Επιτροπής του AlUla. Το συνέδριο προσκάλεσε ένα ευρύ φάσμα αρχαιολογικών εμπειρογνωμόνων.
Ο στόχος, εν μέρει, ήταν να βοηθήσει στη χαρτογράφηση της πορείας της Σαουδικής Αραβίας προς τον βιώσιμο τουρισμό πολιτιστικής κληρονομιάς.
Οι περισσότεροι παρευρισκόμενοι ήταν προσεκτικοί σχετικά με το τι να περιμένουν σε μια χώρα όπου ο χορηγός της εκδήλωσης έχει συνδεθεί με βαρβαρότητες, αλλά και με προώθηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων. Σίγουρα δεν βαρέθηκαν. «Δεν περιμέναμε τόση συζήτηση και μάλλον ούτε οι διοργανωτές το περίμεναν» δήλωσε αρχαιολόγος, που συμμετείχε, στο CNN.
Ένα παράξενο συνέδριο ήταν μόνο ένα μέρος της έλξης. Οι ειδικοί είχαν σπάνια πρόσβαση σε ένα πλήθος αρχαίων ανακαλύψεων που έως και πριν από λίγα χρόνια ήταν προσιτά σε ελάχιστους.
Η αστρική ευθυγράμμιση των τάφων του Ναβατιανού
Ωστόσο, για κάθε μυστήριο που ξετυλίγεται, ένα άλλο αίνιγμα ή 10 αναδύεται – όπως η αστρική ευθυγράμμιση των τεράστιων τάφων του Ναβατιανού λαξευμένου στους εντυπωσιακούς βράχους από ψαμμίτη.
Ο αρχαιολόγος Άνταμ Φορντ της Βασιλικής Επιτροπής για την AlUla είπε στο CNN:
«Φαίνεται ότι (οι τάφοι) ευθυγραμμίζονται με την ανατολή και τη δύση του ήλιου και της σελήνης».
«Έως και 10 αρχαίες γλώσσες από τη Βόρεια Αφρική ανακαλύφθηκαν εδώ», συμπλήρωσε.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα μέχρι στιγμής δείχνουν ότι οι άνθρωποι πάτησαν αυτή τη γη πριν από τουλάχιστον 200.000 χρόνια. Ήρθαν αφού έφυγαν από την Αφρική μέσω του Σινά, λέει ο Φορντ. «Έστριψαν δεξιά, κατευθύνθηκαν νότια» στην Αραβική Χερσόνησο, τη σημερινή Σαουδική Αραβία.
Κάθε ανακάλυψη, λέει, φέρνει δυνατότητες για νέα κατανόηση. Ένα θραύσμα αρχαίου μεταξιού που ανακτήθηκε πρόσφατα, εξηγεί, δείχνει εμπορικές διαδρομές που εκτείνονται προς τα νότια μέχρι την «Ινδία ή την Άπω Ανατολή».
Χάρη στη νέα, άνευ προηγουμένου πρόσβαση στα αρχαία θαύματα της AlUla, προσπαθούν επίσης να ξετυλίξουν το μυστήριο του προσανατολισμού του τάφου των Ναβαταίων και πώς θα μπορούσαν να συνδεθούν με την παρατήρηση των άστρων ή άλλα πλανητικά γεγονότα.
«Μόλις ήρθε ένας ερευνητής από τα Κανάρια Νησιά», λέει ο Φορντ. «Ήταν μόλις πριν από λίγους μήνες, τα δεδομένα (για τα αστέρια) είναι αρκετά ακατέργαστα, ο ίδιος εξακολουθεί να τα καταφέρνει».
Οι παλαιότερες θυσίες ζώων στον κόσμο;
Μια πρόσφατη ανακάλυψη είναι αυτό που πιστεύεται ότι είναι ένας από τους παλαιότερους τόπους θυσιών ζώων στον κόσμο. Αν και είναι προφανές ότι πολλά θηρία πέθαναν εκεί, εξακολουθεί να είναι η πηγή μεγάλου μυστηρίου, σύμφωνα με τον Τζόναθαν Γουίλσον, τον διευθυντή συλλογής και γνώσης του RCU.
Στη νέα έδρα του RCU, το ανακαινισμένο Μουσείο AlUla, ο Γουίλσον ανοίγει ένα από τα τεράστια συρτάρια στη γεμάτη αποθήκη αντικειμένων και σηκώνει προσεκτικά μια διάφανη πλαστική σακούλα που περιέχει κάτι που μοιάζει με ένα τεράστιο κιτρινισμένο κέρατο.
«Aurochs», λέει. «Ένας πλέον εξαφανισμένος πρόδρομος των σημερινών εξημερωμένων βοοειδών, αλλά μεγαλύτερος».