Ο Άγιος Παΐσιος ήταν ξεριζωμένος Μικρασιάτης. Γι’ αυτό ή σκέψη του γύριζε πάντα πίσω στις χαμένες πατρίδες. Νοσταλγούσε την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Καππαδοκία της Μικράς Ασίας, από την οποία έφυγε βρέφος το 1924.
Ο Άγιος Γέροντας Παΐσιος, για τη συμφορά του ξεριζωμού και τις αδικίες σε βάρος της Ελλάδας ήταν κατηγορηματικός και προφητικός. Έλεγε: «Θα τιμωρηθούν όσοι επιδιώκουν να εξαφανίσουν την Ελλάδα. Από τη δοκιμασία της Ορθοδοξίας θα προέλθει μεγάλο καλό.
Οι Μεγάλοι θα μας δώσουν την Πόλη, όχι βέβαια από αγάπη, αλλά από συμφέρον». Μας υπενθύμιζε μάλιστα και μία σχετική φράση του εθναποστόλου Κοσμά του Αιτωλού. Έλεγε: «Μία γυναίκα με τη ρόκα της θα διώχνει εκατό Τούρκους». Και συνέχιζε: «Υπομονή χρειάζεται. Το φαγητό καίει τώρα Αν πάς να το φας, θα καείς. Οι Τούρκοι θα διαλυθούν». Μπορείς να μην πιστεύεις τον άγιο Γέροντα, τον διορατικό ορθόδοξο μοναχό; Μπορείς να αμφισβητήσεις τα λόγια του τα προφητικά, τη χρυσή ελπίδα του για το μέλλον του Ελληνισμού;
Ό Γέροντας μέσα από το ερημικό και ταπεινό κελί του οραματιζόταν τη χαρά της ελευθερίας της ιδιαίτερης πατρίδας του. Όραμα και προσευχή μαζί.
Η κοινωνική μας συμπεριφορά
Η κοινωνική εμπειρία του Γέροντα εντυπωσίαζε. Αν και ερημίτης μοναχός, γνώριζε πολύ καλά τα του κόσμου, της εργασίας και των επαγγελμάτων. Σε κάθε σχετική ερώτηση είχε και την ανάλογη απάντηση. Στην ερώτηση Τι πρέπει να κάνει ό υπάλληλος μιας υπηρεσίας, όταν οι υφιστάμενοι του δεν τον ακούνε, είπε: «Ό προϊστάμενος πρέπει να είναι σαν τον πατέρα. Πρέπει να νουθετεί και να συμβουλεύει.
Στους υφισταμένους του πρέπει να συμπεριφέρεται με διάκριση. Αν δεν δουλεύουν ή δεν συμπεριφέρονται σωστά οι υφιστάμενοι, τόσο το χειρότερο γι’ αυτούς. Κι αν κοροϊδεύουν τον προϊστάμενο τους, τόσο το καλύτερο γι’ αυτόν, γιατί έτσι θα σβήσει μερικές αμαρτίες του. Πρέπει, όμως, να επιμένει στο να συμβουλεύει σωστά. Κάποτε το καλό θα γίνει».
Εδώ φαίνεται καθαρά ή πλήρης εφαρμογή της αγάπης, την οποία μας δίδαξε ό Κύριος. Φαίνεται το ειρηνοποιό πνεύμα, ή συγκατάβαση και ή υποχωρητικότητα. Έμμεσα, πλην σαφώς, ό Γέροντας μας έλεγε: Μακριά ή οργή, ή κακία, ή εκδίκηση, ή τιμωρία. Αγάπη προς όλους και προς τους απειθείς, τους δύστροπους, τους ανυπάκουους.
Κι όλα αυτά «όπως γένησθε υιοί του πατρός υμών του εν ουρανοίς, ότι τον ήλιον αυτού ανατέλλει επί πονηρούς και αγαθούς και βρέχει επί δικαιους και αδίκους» (Ματθ. ε’ 45). Ό Γέροντας ζητούσε πλήρη εφαρμογή των εντολών του Κυρίου. Κι όλα αυτά μέσα σ’ ένα πνεύμα αγάπης και διάκρισης.
Το κήρυγμα της αγάπης του Γέροντα ήταν απλό και πειστικό. Έλεγε: «Ό καλός χριστιανός αγαπά πρώτα τον Θεό και έπειτα τους ανθρώπους. Ή υπερχείλιση της αγάπης πηγαίνει και στα ζώα και τη φύση. Ή αγάπη μας προς συγγενείς και ξένους πρέπει να είναι αδελφική». Πρώτα, λοιπόν, αγάπη και σεβασμό προς τον Θεό, κι έπειτα προς όλα τα δημιουργήματα του. Αυτή την αγάπη πρέπει να βιώνει ό πιστός χριστιανός.
Γεώργιος Κρασανάκης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης