Ανατροπή: Πώς το γιουάν εκτοπίζει το δολάριο από τις χώρες του Περσικού Κόλπου – Οι BRICS και τα μεγάλα deals

To πετροδολάριο έχει «αφοπλιστεί» από τη διείσδυση της Κίνας στη Μέση Ανατολή και τις σχέσεις της με τον αραβικό κόσμο
Η επιδίωξη της Κίνας να διεθνοποιήσει το γιουάν, οι διεθνείς συμφωνίες για ανταλλαγές (swap) νομισμάτων στις οποίες έχει προχωρήσει και τα σχέδια για ψηφιοποιημένο νόμισμα τέθηκαν πρόσφατα στο επίκεντρο της διεθνούς ειδησεογραφίας αντιπροσωπεύοντας μια σημαντική στροφή.
Αυτές οι προσπάθειες της Κίνας εξελίσσονται με ιδιαίτερη επιτυχία όσον αφορά τις οικονομικές της σχέσεις με τα κράτη του Περσικού Κόλπου.
Στις 28 Νοεμβρίου 2023, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας και η Κεντρική Τράπεζα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ανανέωσαν τη συμφωνία ανταλλαγής νομισμάτων (swap) αξίας 4,89 δισεκατομμυρίων δολαρίων για πέντε χρόνια.
Και οι δύο τράπεζες υπέγραψαν, επίσης, μνημόνιο κατανόησης (MoU) για την ενίσχυση της συνεργασίας στην ανάπτυξη ψηφιακών νομισμάτων.
Εν τω μεταξύ, η Χρηματοοικονομική Αγορά του Ντουμπάι, σε συνεργασία με το Nasdaq Dubai και το Χρηματιστήριο της Σαγκάης υπέγραψαν επίσης μνημόνιο κατανόησης το οποίο καλύπτει διάφορους τομείς ψηφιακής χρηματοοικονομικής συνεργασίας.
Η ανταλλαγή νομισμάτων Κίνας – Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ξεκίνησε το 2012 και τον Μάρτιο του 2023, οι δύο πλευρές πραγματοποίησαν την πρώτη εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου σε γιουάν.

Η στροφή προς την Ασία

Στις 20 Νοεμβρίου 2023, επίσης  η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας και η Νομισματική Αρχή της Σαουδικής Αραβίας υπέγραψαν ανταλλαγή νομισμάτων ύψους 6,98 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ για τρία χρόνια.
Σε μία ξεχωριστή εξέλιξη, εταιρείες της Σαουδικής Αραβίας εισήχθησαν στο Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ.
Η Σαουδική Αραβία βρίσκεται σε εντατικές συνομιλίες με το Πεκίνο όσον αφορά την τιμολόγηση μέρος από τις πωλήσεις πετρελαίου της σε κινεζικό γιουάν, μια κίνηση που θα μείωνε την κυριαρχία του δολαρίου στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και θα σηματοδοτήσει μια ακόμη στροφή του κορυφαίου εξαγωγέα αργού στον κόσμο προς την Ασία και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες που «διψούν» για φθηνή ενέργεια.
Η Κίνα έχει επίσης συνάψει συμφωνία ανταλλαγής νομισμάτων με το Κατάρ.
Εκτός από τις ανταλλαγές νομισμάτων, η Κίνα έχει υπογράψει συμφωνίες διασυνοριακού διακανονισμού εμπορίου και με τα έξι μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Περσικού Κόλπου και έχει ιδρύσει κέντρα εκκαθάρισης γιουάν σε διάφορες μεγάλες πόλεις.
Αυτά τα μέτρα θα μπορούσαν να καταστήσουν το γιουάν νόμισμα εκκαθάρισης μεγάλου μέρους των εμπορικών συναλλαγών, να μειώσουν τις χρονοβόρες διαδικασίες και το κόστος και να δημιουργήσουν μια δεξαμενή ρευστότητας στο γιουάν.
Η αυξανόμενη οικονομική συνεργασία μεταξύ της Κίνας και των κρατών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου δεν είναι απροσδόκητη.
F4WiCd2aoAAJGX9.jpg
Οι κοινοί στόχοι

Είναι το αποτέλεσμα της σταθερής, συστηματικής ανάπτυξης μιας νομισματικής πολιτικής εδώ και μια δεκαετία και επιβεβαιώνει την εμβάθυνση των διμερών σχέσεων.
Και οι δύο πλευρές έχουν δώσει έμφαση στην ψηφιοποίηση των οικονομιών τους.
Λαμβάνουν μέτρα για την αύξηση των διμερών συναλλαγών σε τοπικά νομίσματα και να αποφύγουν τις κυρώσεις των ΗΠΑ.
Η περιοχή του Περσικού Κόλπου, ειδικά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, έχει καταστεί παγκόσμιος οικονομικός κόμβος και προσελκύουν επενδύσεις.
Η Σαουδική Αραβία προσπαθεί επίσης να φτάσει γρήγορα.
Από την κινεζική πλευρά, η πρωτοβουλία Belt and Road και οι ενεργειακές της ανάγκες καθώς πρόκειται για ένα μακρόπνοο αναπτυξιακό πρόγραμμα που περιλαμβάνει την υλοποίηση τεράστιων επενδύσεων την ώθησαν προς το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου.
Το σχέδιο δράσης της Πρωτοβουλίας Belt and Road τονίζει τη χρηματοοικονομική συνδεσιμότητα, τη διεθνοποίηση του γιουάν, τις διασυνοριακές συμφωνίες πληρωμών, την οικονομική ενοποίηση και την ενσωμάτωση του γιουάν στο ειδικό καλάθι νομισμάτων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (τα λεγόμενα τραβηκτικά δικαιώματα).
Η Κίνα πέτυχε αυτό το ορόσημο το 2016.
Σύμφωνα με αυτούς τους στόχους, η Κίνα ξεκίνησε το Διασυνοριακό Διατραπεζικό Σύστημα Πληρωμών Yuan το 2015, παρέχοντας μια σταθερή υπηρεσία πλατφόρμας για διασυνοριακό διακανονισμό συναλλαγών σε γιουάν.
Μέχρι τις αρχές του 2023, αυτό το σύστημα πληρωμών διαθέτει 1.366 συμμετέχοντες από 109 κράτη και περιοχές.
Επιπλέον, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας έχει συνάψει συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων με τις κεντρικές τράπεζες ή τις νομισματικές αρχές 29 χωρών.

Οι διαπραγματεύσεις και τα μεγάλα deals

Η Κίνα ξεκίνησε προσπάθειες διεθνοποίησης του γιουάν το 2004 και ξεκίνησε οικονομική συνεργασία με το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου μια δεκαετία αργότερα.
Το 2013, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον βασιλιά του Μπαχρέιν, Σεΐχη Hamad bin Isa al-Khalifa, ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping τόνισε την ανάγκη για στενότερη συνεργασία με τις χώρες του Περσικού Κόλπου.
Ο Xi το επανέλαβε αυτό κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην έδρα του Αραβικού Συνδέσμου το 2016.
Ενεργώντας σύμφωνα με τις οδηγίες του Xi, οι κινεζικές τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα επέκτειναν την παρουσία τους, τις διασυνοριακές οικονομικές συναλλαγές και τις δραστηριότητές τους στην περιοχή του Περσικού Κόλπου.
Ως αποτέλεσμα, οι κινεζικές τράπεζες έχουν υπερδιπλασιάσει τους ισολογισμούς τους στο Διεθνές Οικονομικό Κέντρο του Ντουμπάι από τα μέσα του 2014.
Μέχρι το 2018, το σύνολο του ενεργητικού τους αντιπροσώπευε σχεδόν το ένα τέταρτο του ενεργητικού του χρηματοοικονομικού κέντρου.
Και οι κινεζικές χρηματοοικονομικές οντότητες έχουν αναβαθμίσει τις άδειές τους στο Διεθνές Οικονομικό Κέντρο του Ντουμπάι.

Ο ρόλος των BRICS

Αν και αυτές οι συμφωνίες είναι μέτριες προς το παρόν ως προς το οικονομικό τους αντικείμενο, καταδεικνύουν τους διευρυνόμενους δεσμούς της Κίνας με την περιοχή.
Το Πεκίνο έχει διαμορφώσει μηχανισμούς συνεργασίας με το Συμβούλιο Συνεργασίας του Περσικού Κόλπου και τον Αραβικό Σύνδεσμο.
Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εντάσσονται στην ομάδα των BRICS υπό την ηγεσία της Κίνας και της Ρωσίας από τις αρχές του 2024.
Είναι επίσης εταίροι διαλόγου του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), με δυνατότητα να αποκτήσουν καθεστώς πλήρους μέλους στο μέλλον.
Αυτές οι οικονομικές συμφωνίες μεταξύ της Κίνας και του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου έχουν μεγάλες δυνατότητες για τη διαμόρφωση ενός ενιαίου χρηματοπιστωτικού χώρου.
Θα μπορούσαν να μειώσουν τη διάρκεια και το κόστος των συναλλαγών, να μετριάσουν τους κινδύνους, να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα έναντι των χρηματοπιστωτικών κρίσεων, να επεκτείνουν την πρόσβαση στην αγορά, να προωθήσουν το διμερές εμπόριο και να διευκολύνουν την περιφερειακή ολοκλήρωση.
Μπορούν να χρησιμεύσουν ως καταλύτης, ενθαρρύνοντας άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής να συμμετάσχουν σε παρόμοιες συμφωνίες με την Κίνα.
Η Σαουδική Αραβία – ως ένας από τους κύριους εξαγωγείς πετρελαίου στην Κίνα – μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο να υιοθετήσει το γιουάν για το εμπόριο πετρελαίου μακροπρόθεσμα, μειώνοντας την εξάρτηση από το δολάριο.
Οι εν λόγω συμφωνίες θα ενισχύσουν τις διμερείς σχέσεις και θα υποδεικνύουν μια στροφή από το πετροδολάριο στο «πετρογιουάν», αν και αυτό αποτελεί προς το παρόν μακροπρόθεσμή εξέλιξη
Diagram showing Brics members and their GDPs
www.bankingnews.gr