Αρθρογράφος: Βασίλης Καπούλας
Η Τουρκία απάντησε στις χτεσινές παρεμβάσεις του ίδιου του Β. Πούτιν αλλά και του ρωσικού ΥΠΕΞ που ζήτησαν να τηρηθεί η Συνθήκη του Μοντρέ. Πριν λίγο παρέμβαση πραγματοποίησε και ο Ρώσος πρέσβης στην Άγκυρα και ο Αναπληρωτής Ρώσος ΥΠΕΞ. 
Συνολικά έχουμε 4 ρωσικές παρεμβάσεις στο ανώτατο επίπεδο σε 24 ώρες.
Η Άγκυρα επικαλείται το γράμμα της Συνθήκης του Μοντρέ για να εμφανιστεί ως “ουδέτερη” που απλά τηρεί ότι προβλέπεται.
Αναφέρει πως δεν μπορεί να μπλοκάρει πλοία των ΗΠΑ παρά μόνο της Ρωσίας αν ξεσπάσει πόλεμος με Ουκρανία. Δικαιολογεί τις ΗΠΑ λέγοντας πως “Αμερικανικά πλοία μπορούν να περάσουν τα Στενά “αν επικαλεστούν ανθρωπιστικούς λόγους λόγω Ουκρανίας”.
Πριν λίγο παρέμβαση για το θέμα έκανε και ο πρέσβης της Ρωσίας στην Τουρκία, ο οποίος ζήτησε να μάθει πότε θα αποχωρήσουν τα “αμερικανικά πλοία από την Μαύρη Θάλασσα”.
Ρωσικές πηγές αναφέρουν πως η χτεσινή παρέμβαση Πούτιν στον Ερντογάν αφορούσε ακριβώς αυτό το θέμα:
Παραβίαση της Συνθήκης του Μοντρέ είτε με παραμονή αμερικανικών πολεμικών πλοίων στην Μαύρη Θάλασσα εκτός του χρονικού διαστήματος που ορίζει η Συνθήκη είτε με αποστολή ΝΑΤΟϊκού Στολίσκου.
Kαι για τα δύο ζητήματα η Άγκυρα δικαιολογήθηκε στην Μόσχα.
Μετά τον Πούτιν και το ρωσικό ΥΠΕΞ, παρέμβαση και του Ρώσου πρέσβη στην Άγκυρα
Ο Ρώσος πρέσβης στην Άγκυρα ζήτησε να μάθει την ημερομηνία αποχώρησης των δύο αμερικανικών πολεμικών πλοίων.
Συγκεκριμένα ζήτησε να ενημερωθεί για την μετάβαση των αμερικανικών πλοίων από την Μεσόγειο προς την Μαύρη Θάλασσα όπως ορίζει το γράμμα της Συνθήκης του Μοντρέ
Αξιωματούχος της πρεσβείας ανέφερε αργότερα:
“Οι ΗΠΑ έχουν εκπληρώσει τις διαδικασίες που προβλέπονται για είσοδο στην Μαύρη Θάλασσα όπως προβλέπει η Συνθήκη των Στενών. Τα αμερικανικά πλοία θα εισέλθουν στην Μαύρη Θάλασσα από την Μεσόγειο και θα επιστρέψουν πίσω”
Πηγές αναφέρουν πως τα δύο αμερικανικά πολεμικά πλοία θα εισέλθουν στην Μαύρη Θάλασσα σε διαφορετικές ημερομηνίες. Συγκεκριμένα γίνεται λόγος για είσοδο στις 14 και 15 Απριλίου και αποχώρηση στις 4 και 5 Μαϊου.
Παρέμβαση και από τον Αναπληρωτή Ρώσο ΥΠΕΞ – Μιλά για παραβίαση της Συνθήκης και και όχι μόνο
“Η Ρωσία ανησυχεί για την αυξημένη δραστηριότητα ξένων κρατών που δεν έχουν ακτογραμμή στην Μαύρη Θάλασσα” ανέφερε σε νέα παρέμβαση και ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Aleksandr Grushko.
“Οι αφίξεις πλοίων του ΝΑΤΟ έχουν αυξηθεί όπως και η παραμονής τους στην Μαύρη Θάλασσα.
Η ευθύνη για την διατήρηση της ασφάλειας στην Μαύρη Θάλασσα ανήκει στα κράτη της Μαύρης Θάλασσας τα οποία έχουν δημιουργήσει τα απαραίτητα εργαλεία συμπεριλαμβανομένης της “Οικονομικής Συνεργασίας της Μαύρης Θάλασσας”
Σύμφωνα με την Σύμβαση του Μοντρέ, οι ΗΠΑ πρέπει να ειδοποιήσουν 14 μέρες νωρίτερα για τον διάπλου των πλοίων μέσω Βοσπόρου και Δαρδανελίων.
Την Παρασκευή 9 του μήνα η Τουρκία ανέφερε πως ειδοποιήθηκε για τον διάπλου αμερικανικών πλοίων στις 14 και 15 Απριλίου τα οποία και θα παραμείνουν μέχρι 4 και 5 Μάϊου”.
Είναι αξιοσημείωτο εδώ πως οι Ρώσοι μιλούν για παραβίαση της Συνθήκης του Μοντρέ λόγω μη έγκαιρης ειδοποίησης της Τουρκίας 14 μέρες πριν. Η ειδοποίηση έγινε στις 9 του μήνα.
Ταυτόχρονα η ρήση του Ρώσου πρέσβη για “Οικονομική Συνεργασία χωρών Μαύρης Θάλασσας” και ότι η ευθύνη “ανήκει αποκλειστικά σε αυτές τις χώρες” εγγράφει υποθήκη για το μέλλον…
“Η Τουρκία δεν μπορεί να κλείσει τα Στενά λόγω ανθρωπιστικών λόγων”
Εξαιρετικό ενδιαφέρουν παρουσιάζει άρθρο ερντογανικού ΜΜΕ το οποίο προειδοποιεί την Ρωσία και τον Πούτιν λέγοντας πως “τα Στενά δεν θα κλείσουν αν οι ΗΠΑ επικαλεστούν ανθρωπιστικούς λόγους”.
Αναφέρει συγκεκριμένα:
“Πολεμικά πλοία μη παράκτιων κρατών δεν μπορούν να παραμείνουν στην Μαύρη Θάλασσα πάνω από 21 ημέρες.
Τα πολεμικά πλοία που θέλουν να περάσουν τα Στενά δεν πρέπει να έχουν συνολικό εκτόπισμα πάνω από 15.000 τόνους είτε πρόκειται για κράτη Μαύρης Θάλασσας είτε όχι.
Επιπλέον η Συνθήκη του Μοντρέ απαγορεύει την διέλευση αεροπλανοφόρων αν και δεν το αναφέρει ρητά. Αυτό ισχύει λόγω του εκτοπίσματος, άνω των 15.000 τόνων.
Υποβρύχια μπορούν να περάσουν τα Στενά μόνο για παράδοση τους, είτε για επισκευή είτε για αποστολή προς επισκευή. Τα ξένα υποβρύχια δεν μπορούν να περάσουν τα Στενά
Οι χώρες της Μαύρης Θάλασσας πρέπει να ειδοποιούν τουλάχιστον 8 ημέρες πριν για να περάσουν πολεμικά πλοία τα Στενά. Αντίθετα οι χώρες που δεν ανήκουν στην Μαύρη Θάλασσα πρέπει να ειδοποιούν 15 ημέρες πριν.
Αν δεν υπάρχουν αλλαγές στο πρόγραμμα που έχει ανακοινωθεί στην Τουρκία, αυτό πρέπει να γίνεται 3 ημέρες πριν τον διάπλου.
“Πράσινο φως για ανθρωπιστικούς λόγους”
Δεν απαιτείται ενημέρωση μόνο για “ανθρωπιστικούς λόγους”
Σύμφωνα με το Άρθρο 18 της Συνθήκης, τα κράτη που δεν ανήκουν στην Μαύρη Θάλασσα μπορούν να στείλουν πολεμικά πλοία χωρίς ειδοποίηση μόνο για “ανθρωπιστικούς λόγους”.
Παρόλ αυτά το εκτόπισμα των πολεμικών πλοίων που αποστέλλονται στην Μαύρη Θάλασσα για “ανθρωπιστικούς λόγους” δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 8.000 τόνους.
Όρια στο εκτόπισμα ξένων πολεμικών πλοίων
“Η Συνθήκη του Μοντρέ προβλέπει την ένταση και την διάρκεια της στρατιωτικής παρουσίας στην Μαύρη Θάλασσα.
Το συνολικό εκτόπισμα των πλοίων που δεν ανήκουν σε χώρα της Μαύρης Θάλασσας είναι 45.000 τόνοι και ένα μόνο κράτος μέλος δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 30.000 τόνους.
“Απαγορεύεται η διέλευση για τα πολεμικά πλοία εμπόλεμων χωρών”
“Κατά την διάρκεια περιόδου πολέμου η Τουρκία έχει το δικαίωμα να μπλοκάρει τον διάπλου πολεμικών πλοίων.
Αυτό μπορεί να γίνει είτε αν υπάρχει απειλή πολέμου είτε αν έχει ήδη ξεσπάσει ο πόλεμος.
Σύμφωνα με το άρθρο 19 της Σύμβασης, σε περίοδο πολέμου εφόσον η Τουρκία είναι ουδέτερη χώρα, για τα πολεμικά πλοία ουδετέρων χωρών εξακολουθεί να ισχύει το δικαίωμα
ελεύθερης διέλευσης από τα Στενά, σύμφωνα με τις προηγούμενες διατάξεις.
Για τα πολεμικά πλοία εμπόλεμων χωρών απαγορεύεται η διέλευση.
Σύμφωνα με το άρθρο 20 της Σύμβασης, σε περίπτωση πολέμου, με την Τουρκία σε
εμπόλεμη κατάσταση, οι προηγούμενες διατάξεις δεν εφαρμόζονται και το καθεστώς
διέλευσης των πολεμικών πλοίων από τα Στενά, αφήνεται εξ’ ολοκλήρου στην διακριτική ευχέρεια της τουρκικής κυβέρνησης.
Όπως αναγράφεται στο άρθρο 21 της Σύμβασης, σε περίπτωση που η Τουρκία δεν
είναι εμπόλεμη χώρα αλλά θεωρεί πως απειλείται άμεσα με πόλεμο τότε μπορεί να εφαρμόσει το άρθρο 20 ελέγχοντας εξ’ολοκλήρου τον διάπλου των Στενών για τα ξένα πολεμικά πλοία”.
