Μετά την άνοδο τιμών στα καύσιμα, την ανηφόρα παίρνουν και πάλι οι χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος, οι οποίες είχαν αρχίσει να «τσιμπάνε» από τις αρχές της εβδομάδας. Η μέση τιμή ηλεκτρικής ενέργειας έφτασε στα 95,18 ευρώ/MWh (μεγαβατώρα) τη Δευτέρα, στα 89,97 ευρώ/MWh την Τρίτη στα 88,12 ευρώ/MWh την Τετάρτη, στα 102,78 ευρώ/MWh χθες Πέμπτη και στα 107,5 σήμερα Παρασκευή.
Έτσι, για άλλη μια φορά η εικόνα άλλαξε ξαφνικά και η αγορά πέρασε στα… υψηλά από τα χαμηλά του περασμένου Σαββατοκύριακου. Το Σάββατο (12 Αυγούστου) η μέση τιμή στην χονδρεμπορική αγορά είχε διαμορφωθεί στα 59,65 ευρώ/MWh και την Κυριακή στα 53,3 ευρώ/MWh καθώς οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) δούλευαν στο φουλ και η ζήτηση ήταν χαμηλή. Μάλιστα, την Κυριακή για ένα διάστημα από τις 10 το πρωί έως τις 3 μ.μ. οι τιμές ήταν μηδενικές.
Ωστόσο, η αγορά ξαναμπήκε από τη Δευτέρα σε ανατιμητικό κλοιό καθώς η τιμή του φυσικού αερίου στο ευρωπαϊκό hub (TTF) από τις αρχές του μήνα έχει πάρει ανοδική πορεία με αρκετά σκαμπανεβάσματα που την κρατούν όμως σταθερά, εδώ και ένα δεκαήμερο, πάνω από τα 30 ευρώ/MWh.
Στις 9 Αυγούστου έφτασε στα 39,8 ευρώ/MWh και ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου στα 38,8 ευρώ/MWh. Χθες το μεσημέρι άγγιξε και πάλι τα 39,5 ευρώ/MWh κλείνοντας τελικά το απόγευμα στα 37,2 ευρώ/MWh με τα προθεσμιακά συμβόλαια Οκτωβρίου να επανέρχονται πάνω από τα 43 ευρώ/MWh.
Η αγορά παραμένει νευρική και αντιδρά ακραία σε κάθε πιθανή διαταραχή. Όπως την περασμένη εβδομάδα όταν η ανησυχία για τις προμήθειες LNG, εξαιτίας της σχεδιαζόμενης απεργίας των εργαζομένων σε εγκαταστάσεις της Chevron και της Woodside Energy στην Αυστραλία πυροδότησε ανοδική πορεία, με τις τιμές προθεσμιακών συμβολαίων Σεπτεμβρίου να αυξάνονται κατά 40%.
Η σημαντική μείωση της παραγωγής ελαιολάδου διεθνώς τροφοδοτεί την ακρίβεια και στην Ελλάδα. Οι ανατιμήσεις, γενικότερα, στα τρόφιμα τροφοδοτούνται από τη μειωμένη παραγωγή (καύσωνες, πυρκαγιές, βροχοπτώσεις, κ.ά.), την αύξηση του ενεργειακού κόστους που πυροδοτεί τιμές στα μεταφορικά, στις ζωοτροφές, κ.λπ., αλλά και τα προβλήματα στη συγκομιδή, λόγω έλλειψης εργατικών χεριών.
Τα παραδείγματα των μεγάλων ανατιμήσεων στα τρόφιμα και, ειδικά στα νωπά λαχανικά και φρούτα, αφορούν σχεδόν όλη την γκάμα. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η τιμή των χονδρών πιπεριών που είναι όσο περίπου η τιμή του χοιρινού το 2020 (περίπου 2,40 ευρώ το κιλό), ή όσο το μισό κιλό κατσικίσιου κρέατος σήμερα, σύμφωνα με τον Οργανισμό Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (τιμές Απριλίου για λόγους συγκρισιμότητας και εποχικότητας).
Η αυξημένη ζήτηση επηρεάζει ήδη τις τιμές στα ράφια των σουπερμάρκετ και μέσα σε έναν χρόνο οι τιμές των ελαίων αυξήθηκε κατά 10,6% σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής ενώ σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat τον Ιούνιο η τιμή του ελαιολάδου είχε αυξηθεί κατά 21,9% σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
Μάλιστα σήμερα οι λιανικές τιμές στα ράφια των σουπερμάρκετ κυμαίνονται από 6,5 ευρώ τα ιδιωτικής ετικέτας το λίτρο έως 11,65 ευρώ το λίτρο το επώνυμο έξτρα παρθένο, με τους λιανεμπόρους να μην μπορούν να προβλέψουν πού θα σταματήσει το ράλι αυτό.
Οι ανατιμήσεις σε πολλά βασικά είδη διατροφής «τρέχουν» με διψήφιο ποσοστό σε όλες τις μεγάλες χώρες της Ευρώπης. Στην Ελλάδα ο πληθωρισμός των τροφίμων «άγγιξε» το 12,3% τον Ιούλιο, στην Ισπανία το 10,8%, στην Ιταλία και τη Γερμανία το 10,9%, στη Γαλλία το 12,7% και στο Ηνωμένο Βασίλειο το 14,8%.
O πληθωρισμός στα τρόφιμα καλά κρατεί εδώ και 17 συνεχόμενους μήνες με διψήφιο ψήφιο ποσοστό.
Την ίδια στιγμή, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι μέτρα τύπου Market Pass δεν επαρκούν για να αντιμετωπιστεί η τεράστια ακρίβεια που απλώνεται σε όλη την ελληνική επικράτεια καθώς ο πληθωρισμός στα τρόφιμα καλά κρατεί εδώ και 17 συνεχόμενους μήνες με διψήφιοψήφιο ποσοστό.
Από τον Μάρτιο του 2022 μέχρι και σήμερα ο πληθωρισμός στα τρόφιμα ξεπερνάει σταθερά το 10% και συνεχίζει ανοδικά με διψήφια ποσοστά. Συνολικά, ο πληθωρισμός στα τρόφιμα κινείται θετικά επί 26 συνεχόμενους μήνες, ήτοι από τον Ιούνιο του 2021!
Κύκλοι του λιανεμπορίου τροφίμων αναφέρουν πως μέσα στον επόμενο μήνα αναμένεται νέος γύρος αυξήσεων, οι οποίες εκτιμάται να φθάσουν έως και 10% σε αρκετά είδη, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τους καταναλωτές που «βλέπουν» το εισόδημά τους να ροκανίζεται.
Θα χειροτερεύσει η κατάσταση
Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι χειρότερη από την Ευρώπη, όπως φαίνεται από τα στοιχεία της Eurostat. Η εκτίμηση της ευρωπαϊκής υπηρεσίας αναφορικά με τον πληθωρισμό του Ιουλίου, έδειξε άνοδο του δείκτη τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα κόντρα σε ό,τι συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης, ενώ εμφανίζει την Ελλάδα ως τη χώρα με την υψηλότερη μηνιαία αύξηση τιμών στο 24,5% με δεύτερη χώρα την Εσθονία που οι αυξήσεις δεν ξεπερνούν το 7,2%.
Ενδεικτικό είναι ότι τον Ιούλιο σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθωρισμός τροφίμων στην Ελλάδα που βρέθηκε στο 12,2% ήταν 1,4 μονάδες υψηλότερος από αυτόν της Ευρωζώνης ο οποίος ήταν στο 10,8%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση μεταξύ των κρατών – μελών, της τάξης του 3,5%, και αποτελεί αύξηση κατά 2,1% σε σχέση με τον Μάιο.
Βασικό ζήτημα αποτελεί η αντιμετώπιση του φαινομένου σε συνάρτηση με την ενίσχυση των εισοδημάτων των πολιτών. Η κυβέρνηση της ΝΔ φαίνεται να προκρίνει τη χρονική επέκταση του market pass μέχρι το τέλος του χρόνου, κάτι που όμως προφανώς και δεν αρκεί, καθότι τα κύματα ακρίβειας είναι τεράστια. Μάλιστα, εκπρόσωποι του λιανεμπορίου και της βιομηχανίας επιμένουν πως απαιτείται παρέμβαση στο θέμα του ΦΠΑ, με έμφαση στα είδη πρώτης ανάγκης καθώς μόνο έτσι μπορεί να ανακουφιστούν άμεσα τα νοικοκυριά.