Οι Φακές Εγκλουβής είναι η μοναδική ελληνική ποικιλία με αρχέγονο γενετικό υλικό και αυτογονιμοποιείται κατά 99%. Ετσι, αποφεύγει τη γενετική διάβρωση!
Οι φακές είναι όσπριο με μεγάλη θρεπτική αξία και κατατάσσονται στην κατηγορία των υπερτροφών. Αποτελούν πλούσια πηγή υδατανθράκων, φυσικών πρωτεϊνών, φυτικών ινών, βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων. Η φακή Εγκλουβής είναι μοναδικό προϊόν παγκοσμίως. Για την μοναδικότητά της ως σπόρος έχει διακριθεί σε πολλές εκθέσεις και δείγμα της φυλάσσεται στον ΟΗΕ και στην Συρία στο Διεθνές Κέντρο Έρευνας για Ξηρές Περιοχές (ICARDA), φέροντας τον κωδικό ILL293.
Επίσης οι Φακές Εγκλουβής Λευκάδας περιλαμβάνονται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας υπό την αιγίδα της UNESCO. Η παραγωγή της χάνεται στα βάθη των αιώνων και ο σπόρος είναι αναλλοίωτος. Καλλιεργείται με τον ίδιο τρόπο από γενιά σε γενιά και δεν χρησιμοποιούνται κανενός είδους χημικά λιπάσματα και ζιζανιοκτόνα κατά την διάρκεια της παραγωγής.
Οι φακές Εγκλουβής είναι ίσως οι καλύτερες φακές στην Ελλάδα. Για τους μυημένους, οι φακές που καλλιεργούνται σε αυτήν τη μικρή γωνιά της Λευκάδας είναι ένα σπάνιο τρόφιμο, από τα πλουσιότερα όσπρια σε βιολογική αξία, με μοναδικά οργανοληπτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα fakesenglouvis.gr, η διάθεση της φακής Εγκλουβής γίνεται μετά την συγκομιδή της κάθε Ιούλιο με Αύγουστο. Εξαντλείται συνήθως αμέσως καθώς έχει ήδη προπωληθεί λόγω της τεράστιας ζήτησης πριν ακόμα τελειώσει η συγκομιδή. Αναλόγως την χρονιά και την ποσότητα της παραγωγής συνεχίζεται να πωλείται μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων μέσα στους επόμενους μήνες.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ ΦΑΚΕΣ ΕΓΚΛΟΥΒΗΣ
Υλικά
500 γραμμάρια φακές Εγκλουβής (6 πιάτα)
5 σκελίδες σκόρδου καθαρισμένες και ψιλοκομμένες
1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
αλάτι χοντρό (ή κανονικό)
1 κλωνάρι ρίγανης
μεταλλικό νερό κατά προτίμηση
χρόνος προετοιμασίας: 10 λεπτά
χρόνος εκτέλεσης-βράσιμο: 30 έως 35 λεπτά
Βήματα
Καθαρίζουμε τις φακές από τυχόν πετραδάκια. Τις πλένουμε, κατόπιν τις σουρώνουμε και τις ρίχνουμε σε κατσαρόλα με κρύο νερό. Μόλις πάρουν 2-3 βράσεις συμπληρώνουμε κρύο νερό και τις σουρώνουμε. Ξαναβάζουμε τις φακές στην κατσαρόλα με κρύο νερό που να τις σκεπάζει έως και 2 δάχτυλα πιο πάνω και προσθέτουμε το σκόρδο. Αφού βράσουν και πιουν το νερό τις “γιαχνίζουμε”, δηλαδή ρίχνουμε το ελαιόλαδο ενώ παράλληλα τις τρίβουμε με την ξύλινη κουτάλα στα τοιχώματα της κατσαρόλας για να λιώσουν.
Γιαχνίζουμε για 10-15 λεπτά σε σιγανή φωτιά και ανακατεύοντας προσθέτουμε λίγο νερό (αναλόγως με το πόσο αραιές τις θέλουμε), το χοντρό αλάτι και το κλωνάρι της ρίγανης. Τις αφήνουμε μέχρι να χυλώσουν και αφαιρούμε την ρίγανη μόλις αποσύρουμε το φαγητό από τη φωτιά. Όταν κρυώσει η φακή είναι πηχτή σαν κρέμα και σερβίρεται με την προσθήκη από πάνω και κατά προτίμηση, λίγο ωμού ελαιόλαδου ή και ξύδι. Οι εγκλουβησάνοι συνηθίζουν να συνοδεύουν την φακή με ξερό κρεμμύδι που βοηθάει την απορρόφηση του σιδήρου της φακής από τον οργανισμό, με σαρδέλες και ελιές.