Η ομάδα των BRICS – που περιλαμβάνουν τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική – πρόσθεσε στις τάξεις της τους καθαρούς εισαγωγείς σιτηρών Αίγυπτο, Αιθιοπία, Ιράν, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) το 2024, σχεδόν εξισώνοντας την παραγωγή και την κατανάλωση σιτηρών εντός της ομάδας.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η ένωση μπορεί να δημιουργήσει τη δική της πλατφόρμα συναλλαγών και να εμπορεύεται σιτηρά εντός του ομίλου χωρίς να χρησιμοποιεί το δολάριο, αναφέρει μια επιστολή της Ρωσικής Ένωσης Εξαγωγέων Σιτηρών (Rusgrain Union) προς το Υπουργείο Γεωργίας, η οποία δημοσιεύθηκε στη ρωσική επιχειρηματική εφημερίδα Vedomosti. .
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ένωσης Rusgrain, οι πέντε χώρες BRICS στο τέλος του 2023 παρήγαγαν συνολικά 1,17 δισεκατομμύρια τόνους σιτηρών ετησίως (42% της παγκόσμιας παραγωγής) και κατανάλωσαν 1,1 δισεκατομμύρια τόνους (40% της παγκόσμιας κατανάλωσης).
Μετά την επέκταση, η παραγωγή σιτηρών του ομίλου θα ανέλθει σε 1,23 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως (44% του κόσμου) και η κατανάλωση θα πλησιάσει την παραγωγή, δηλαδή 1,22 δισεκατομμύρια τόνους (επίσης 44%).
H ρωσική παραγωγή
«Στατιστικά, είναι αλήθεια ότι το 25% του παγκόσμιο εμπορίου σιταριού είναι… ρωσικό», δήλωσε στο Sputnik ο Vladimir Petrichenko, Διευθύνων Σύμβουλος της αναλυτικής εταιρείας ProZerno.
«Ομοίως, περισσότερο από το 25% του εμπορίου καλαμποκιού είναι βραζιλιάνικο καλαμπόκι.
Επιπλέον, αν μιλάμε για σόγια, περίπου το 58% του παγκόσμιου εμπορίου είναι βραζιλιάνικη σόγια.
Την ίδια στιγμή, η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής καλαμποκιού και σιταριού, η Αίγυπτος είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας σιταριού, αν και σε μικρότερο βαθμό – αλλά αγοράζουν σιτάρι με τον ίδιο τρόπο όπως η Κίνα με 12 εκατομμύρια τόνους ετησίως.
Τώρα προστέθηκε η Σαουδική Αραβία, ο κύριος αγοραστής κριθαριού.
Ωστόσο, τα βασικά εμπορεύματα είναι το σιτάρι, το καλαμπόκι και η σόγια.
Και για όλα αυτά, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη αυτούς που εντάχθηκαν τον Ιανουάριο, αυτή είναι μια τεράστια αγορά».
Τα κράτη μέλη των BRICS αντιπροσωπεύουν ένα τεράστιο μέρος, και σε ορισμένες περιπτώσεις περισσότερο από το ήμισυ της αγοράς για αυτά τα γεωργικά προϊόντα, επισήμανε ο ειδικός.
«Με λίγα λόγια, αυτό το φρούτο είναι ώριμο για να το μαζέψουμε», τόνισε ο Petrichenko.
Η πλατφόρμα συναλλαγών
Στην επιστολή προς το υπουργείο, ο πρόεδρος της Ένωσης Rusgrain, Eduard Zernin, υποστήριξε ότι αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας πλατφόρμας «ανταλλαγής σιτηρών» για τα κράτη – μέλη των BRICS.
Πιστεύει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να παίξει «το ρόλο του προμηθευτή ύστατης ανάγκης», στον οποίο «μπορεί αργότερα να ενταχθούν και άλλοι καθαροί εξαγωγείς».
«Έχουμε σοβαρές προϋποθέσεις για τη δημιουργία της δικής μας πλατφόρμας συναλλαγών με διακανονισμούς σε οποιοδήποτε από τα νομίσματα των χωρών BRICS και στο μέλλον – σε ειδικό νόμισμα εκκαθάρισης στη Ρωσία ή σε μια από τις χώρες με ισχυρό χρηματοπιστωτικό σύστημα και ελεύθερα μετατρέψιμο νόμισμα εκτός από το δολάριο», υποστήριξε ο Zernin.
Χρηματιστήριο σιτηρών
Η κυβερνητική πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός κοινού χρηματιστηρίου σιτηρών δεν θα ήταν αρκετή: αυτό που χρειάζεται επίσης είναι η εμπορική συμμετοχή των φορέων εκμετάλλευσης των αγορών σιτηρών και ελαιούχων σπόρων, σύμφωνα με τον Petrichenko.
«Η δημιουργία ενός χρηματιστηρίου δεν είναι από πολλές απόψεις εξ ολοκλήρου κυβερνητικό ζήτημα.
Δηλαδή, δημιουργείται από εμπορικούς φορείς.
Επομένως, πρέπει να υπάρχει κοινή δουλειά μεταξύ κρατικών και μη κρατικών φορέων.
Εάν δούμε το κινεζικό χρηματιστήριο Dalian, η επιρροή στην τιμολόγηση στις αγορές είναι ασήμαντη, αν και ο τζίρος εκεί είναι πολύ μεγάλος», εξήγησε ο ειδικός, εκφράζοντας αισιοδοξία για τις προοπτικές του εγχειρήματος.
Έχοντας εγκαταλείψει το δολάριο, ο όμιλος θα έπρεπε να επιλέξει ένα κατάλληλο νόμισμα εκκαθάρισης των συναλλαγών, συνέχισε ο ειδικός.
«Ένα άλλο βασικό σημείο είναι το κομμάτι της εκκαθάρισης.
Δηλαδή, πώς θα λειτουργει ένα κέντρο εκκαθάρισης, πού θα βρίσκεται και το σημαντικότερο, σε ποιο νόμισμα θα γίνουν οι διακανονισμοί», είπε ο Petrichenko.
Οι μη φιλικές χώρες
Σύμφωνα με τον Petrichenko, θα υπάρξει πολύ ισχυρή αντίσταση σε αυτή τη διαδικασία από τις χώρες που έχει χαρακτηρίσει η Ρωσία ως «μη φιλικές» στον απόηχο των κυρώσεων για την ειδική στρατιωτική επιχείρηση της Μόσχας στην Ουκρανία.
Μεγάλες δυτικές χώρες και οι δορυφόροι τους προσπάθησαν να παραλύσουν το εμπόριο ενέργειας και σιτηρών της Ρωσίας σε μια προσπάθεια να κάνουν την οικονομία της χώρας να ουρλιάξει.
Ωστόσο, αυτό το κόλπο δεν λειτούργησε.
« [Η Ρωσία] έχει ήδη εκτοπίσει σημαντικά τις ΗΠΑ και την ΕΕ στην αγορά σιταριού», σημείωσε ο ειδικός.
«Η Βραζιλία έχει ωθήσει πολύ τις ΗΠΑ στην αγορά καλαμποκιού.
Τουλάχιστον τώρα η Βραζιλία εξάγει περισσότερο καλαμπόκι από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και στην αγορά σόγιας, η Βραζιλία ήταν εδώ και πολύ καιρό νούμερο ένα.
Ως εκ τούτου, θα υπάρξει πολύ ισχυρή αντίσταση και δολιοφθορά εκ μέρους των μη φιλικών εξαγωγέων».
Ανακατανομή των αγορών
Αναμένει ότι η διαδικασία μιας «αναδιανομής των αγορών» δεν θα είναι εύκολη.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι πιθανό να δουν το παγκόσμιο μερίδιό τους να μειωθεί σημαντικά στο μέλλον, σύμφωνα με Petrichenko.
«Αυτή τη στιγμή φαίνεται να είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι, δεδομένου ότι οι βασικοί φορείς σε αυτές τις αγορές είναι πολυεθνικές εταιρείες που έχουν την έδρα τους στις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Δηλαδή, ό,τι κι αν πει κανείς, υπάρχουν κύριοι παίκτες σε αυτήν την αγορά – πολυεθνικές εταιρείες.
Αντιπροσωπεύουν ένα «μη φιλικό σώμα» για τους BRICS και ιδιαίτερα τη Ρωσία», κατέληξε ο ειδικός.