Γερμανικός εφιάλτης – Ξηλώνουν άρον άρον τις ανεμογεννήτριες – Δεν επιβιώνουν χωρίς επιδοτήσεις, αναξιόπιστη η πράσινη ενέργεια
Παρά το ρόλο του ως πρωτοποριακού αιολικού πάρκου, το Alpha Ventus κλείνει — όχι λόγω τεχνολογικής αποτυχίας, αλλά επειδή δεν είναι πλέον οικονομικά βιώσιμο χωρίς τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις.
H γερμανική εμπειρία εγείρει κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητα της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.
Χωρίς διαρκή οικονομική στήριξη, τα φιλόδοξα σχέδια για την υπεράκτια αιολική ενέργεια της Γερμανίας και κάθε άλλης χώρας θα έχουν την ίδια μοίρα…
Η Γερμανία είναι από καιρό παγκόσμιος ηγέτης και πρωτοπόρος στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η Alpha Ventus κατασκευάστηκε το 2009 ως το πρώτο της υπεράκτιο αιολικό πάρκο, επωφελούμενο από γενναιόδωρες κρατικές επιδοτήσεις.
Ωστόσο, καθώς αυτές οι επιδοτήσεις έληξαν, το έργο έγινε ασύμφορο.
Η εγγυημένη τιμή των 15,4 λεπτών ανά κιλοβατώρα (kWh) που κάποτε υποστήριζε το αιολικό πάρκο έχει πλέον πέσει σε μόλις 3,9 σεντ ανά kWh, καθιστώντας τη συνέχιση της λειτουργίας οικονομικά ανέφικτη.
Η κατάρρευση της Alpha Ventus υπογραμμίζει ένα θεμελιώδες ζήτημα με την υπεράκτια αιολική ενέργεια: είναι ακριβή η κατασκευή και ακόμη πιο ακριβή η συντήρηση.
Σε αντίθεση με τα χερσαία αιολικά πάρκα, τα υπεράκτια έργα αντιμετωπίζουν ακραίες καιρικές συνθήκες, δαπανηρή συντήρηση και υλικοτεχνικές προκλήσεις που αυξάνουν το λειτουργικό κόστος.
Ο πράσινος εφιάλτης
Στη Γερμανία, ακόμη και μια χώρα βαθιά αφοσιωμένη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αυτές οι οικονομικές πιέσεις έχουν αποδειχθεί πολύ μεγάλες για να συντηρήσουν υπεράκτια αιολικά πάρκα.
Οι ειδικοί λένε ότι η κάθε κυβέρνηση πρέπει να αναγνωρίσει την οικονομική πραγματικότητα που μαστίζει τα υπεράκτια αιολικά έργα στην Ευρώπη, και συγκεκριμένα:
• Υψηλό κόστος και δυσκολίες συντήρησης. Οι υπεράκτιες αεριοτουρμπίνες απαιτούν εξειδικευμένο εξοπλισμό, πλοία και ειδικευμένους τεχνικούς για εγκατάσταση και επισκευή, τα οποία αυξάνουν το κόστος. Ακόμη και μικρές βλάβες μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες για να διορθωθούν λόγω απρόβλεπτων καιρικών συνθηκών και υλικοτεχνικών εμποδίων.
• Εξάρτηση από κρατικές επιχορηγήσεις. Χωρίς μακροπρόθεσμη οικονομική στήριξη, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα κινδυνεύουν να γίνουν ασύμφορα μόλις λήξουν τα αρχικά κίνητρα. Η μετατόπιση της Γερμανίας από τις σταθερές επιδοτήσεις προς ένα ανταγωνιστικό σύστημα δημοπρασιών το 2018 οδήγησε σε απότομη μείωση της επέκτασης των αιολικών πάρκων.
• Μικρότερη από την αναμενόμενη διάρκεια ζωής. Το πρόωρο κλείσιμο της Alpha Ventus υποδηλώνει ότι οι υπεράκτιες αεριοτουρμπίνες μπορεί να μην διαρκέσουν όσο αναμενόταν, περιπλέκοντας περαιτέρω τον οικονομικό σχεδιασμό για μακροπρόθεσμα έργα.
• H διαλείπουσα ισχύ. Η υπεράκτια παραγωγή ανέμου ποικίλλει ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.
Στη Γερμανία, περίοδοι χαμηλών ανέμων – γνωστές ως Dunkelflaute – ανάγκασαν τη χώρα να βασιστεί σε συμβατικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής για να καλύψει τα κενά.
Δευτερεύουσες συνέπειες
Εάν ο μια χώρα θέλει να επενδύσει στην υπεράκτια αιολική ενέργεια, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι πρέπει επίσης να επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην αποθήκευση δικτύου και στην εφεδρική παραγωγή —φυσικού αερίου— αυξάνοντας περαιτέρω το κόστος.
Το συμπέρασμα έρχεται μετά από έκθεση του Γερμανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου και της ομοσπονδιακής υπηρεσίας περιβάλλοντος της Γερμανίας που διαπίστωσαν ανησυχίες ότι θα μπορούσε να χαθεί ολόκληρη την παραγωγική της βάση στην πράσινη βιομηχανία με αποτέλεσμα την απώλεια 150.000 θέσεων εργασίας.
Το κλείσιμο ενός εργοστασίου κατασκευής ανεμογεννητριών από τον δανικό κολοσσό ανεμόμυλων Vestsas σε μια πρώην περιοχή άνθρακα της Ανατολικής Γερμανίας δημιούργησε πρόσθετες αμφιβολίες σχετικά με το εάν η βιομηχανία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι ικανή να αντικαταστήσει τις θέσεις εργασίας που χάνονται στον τομέα των ορυκτών.
Ωστόσο, μια ετήσια έρευνα που διεξήχθη από το 2015 από το εργατικό σωματείο IG Metall έδειξε ότι η διάθεση στον κλάδο έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με περισσότερα από τα δύο τρίτα στα μέσα του 2024 να λένε ότι περίμεναν μια θετική συνολική εξέλιξη της αγοράς.
Κάθε κράτος θα πρέπει να αναρωτηθεί εάν τα υπεράκτια αιολικά πάρκα επιβιώνουν στην αγορά χωρίς συνεχή κρατική παρέμβαση.
Πρέπει επίσης να ψάξει να βρει εάν υπάρχουν πιο οικονομικές επιλογές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηυδροηλεκτρική ενέργεια, που θα μπορούσαν να αποφέρουν παρόμοια οφέλη.
Ο αιολικός τομέας της Γερμανίας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των παγκόσμιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για δεκαετίες, παρόλο που παλεύει με τη σκληρή οικονομική πραγματικότητα της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας γενικά.
Οι καθυστερήσεις στις συνδέσεις με το δίκτυο στη Γερμανία απώθησαν τον στόχο του 2030 για 30 γιγαβάτ υπεράκτιου ανέμου κατά ένα χρόνο, με περισσότερες από 80 ανεμογεννήτριες να περιμένουν τη σύνδεση έως το τέλος του 2024.
Η κυβέρνηση εργάζεται για την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο δίκτυο «με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομίας παραδεχόμενο το οικονομικό φιάσκο.