Η Ευρώπη ετοιμάζεται για πόλεμο: Πληθαίνουν τα πυρηνικά καταφύγια
Επιστροφή στην… προπολεμική περίοδο για ολόκληρη την Ευρώπη, με τα κράτη της να αναζητούν τρόπους προστασίας του άμαχου πληθυσμού.
Υποδομές καταφυγίων στην Ευρώπη
Χώρες όπως η Ελβετία, η Φινλανδία και η Σουηδία διαθέτουν εκτεταμένα δίκτυα καταφυγίων, σε αντίθεση με άλλες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, όπου τέτοιες υποδομές είναι περιορισμένες. Η Νορβηγία, από το 2018, προετοιμάζει τους πολίτες της για έκτακτες ανάγκες, ενώ η Πολωνία έχει ήδη προσδιορίσει προσωρινά καταφύγια σε σταθμούς μετρό και σήραγγες.
Παραγωγή καταφυγίων στη Ρωσία
Η Ρωσία, από την άλλη, κατασκευάζει κινητά καταφύγια που προσφέρουν προστασία από διάφορες απειλές. Τα καταφύγια αυτά, όπως το KUB-M, μπορούν να φιλοξενήσουν ανθρώπους για 48 ώρες, προστατεύοντας τους από εκρήξεις και επικίνδυνες ουσίες.
Η Ελλάδα και η Ευρώπη σε διαφορετική τροχιά
Η Ελλάδα παραμένει ουραγός στον τομέα εκσυγχρονισμού καταφυγίων, με τις παλαιές εγκαταστάσεις να είναι σε αχρηστία. Η Ευρώπη φαίνεται να αναγνωρίζει τη σημασία της πολιτικής άμυνας, προετοιμάζοντας τα κράτη της για ένα αβέβαιο μέλλον.
Η Ευρώπη σε προετοιμασία για ενδεχόμενες συγκρούσεις: Αναβίωση των καταφυγίων
Η Ευρώπη μοιάζει να επιστρέφει σε μια εποχή προετοιμασίας που θυμίζει έντονα την προπολεμική περίοδο, με τα κράτη να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των πολιτών από πιθανά σενάρια σύγκρουσης. Η απόφαση της Γερμανίας να επανεξετάσει τα δεδομένα σχετικά με τα καταφύγια έκτακτης ανάγκης αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για την πολιτική άμυνα, ενώ τα μηνύματα από τις τρέχουσες γεωπολιτικές εντάσεις δημιουργούν αυξανόμενη ανησυχία. Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, όπου οι άμαχοι συχνά βρίσκονται εκτεθειμένοι, υπογραμμίζουν την ανάγκη ενίσχυσης των υποδομών προστασίας σε ολόκληρη την ήπειρο.
Η Γερμανία ανακίνησε το ζήτημα των καταφυγίων με σκοπό να εξασφαλίσει ασφαλή χώρους για τους πολίτες της σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Παρότι τέτοιες πρωτοβουλίες ξεχάστηκαν μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, το κλίμα ανασφάλειας και οι ενδείξεις γεωπολιτικής αποσταθεροποίησης ωθούν τις κυβερνήσεις να επανεξετάσουν την πολιτική προστασία. Η Ουκρανία, για παράδειγμα, αποτελεί έναν τραγικό υπενθυμιστικό παράγοντα: οι εικόνες πολιτών που αναζητούν καταφύγιο στους σταθμούς του μετρό του Κιέβου αντικατοπτρίζουν τη σοβαρότητα των σύγχρονων συγκρούσεων.
Σουηδία επανέφερε το φυλλάδιο πολιτικής άμυνας που είχε εκδοθεί κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, προσφέροντας επικαιροποιημένες οδηγίες για την επιβίωση από διακοπές ρεύματος ή στρατιωτικές επιθέσεις. Το νέο φυλλάδιο είναι διπλάσιο σε μέγεθος από τον προκάτοχό του, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην προετοιμασία του πληθυσμού για κάθε πιθανό σενάριο κρίσης.
Η Φινλανδία, που συνορεύει με τη Ρωσία, διαθέτει ήδη ισχυρές υποδομές πολιτικής προστασίας. Ένας πρόσφατος ψηφιακός οδηγός παρέχει συγκεκριμένες συμβουλές για τη διαχείριση κρίσεων, από εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες έως πυρηνικά ατυχήματα. Οδηγίες για την αποθήκευση βασικών αγαθών, όπως τρόφιμα μακράς διάρκειας, δισκία ιωδίου και φορητές πηγές ενέργειας, είναι μέρος της προετοιμασίας που συνιστούν οι φινλανδικές αρχές.
Η Νορβηγία, από το 2018, έχει ξεκινήσει εκστρατείες ενημέρωσης για την ετοιμότητα σε κρίσεις, αποστέλλοντας οδηγούς προετοιμασίας σε εκατομμύρια νοικοκυριά. Οι αρχές της χώρας προτείνουν στους πολίτες να έχουν επαρκείς προμήθειες για τουλάχιστον τρεις ημέρες, ενώ επισημαίνουν τις αυξημένες προκλήσεις από την κλιματική αλλαγή και τη γεωπολιτική αβεβαιότητα.
456
Πώς ανταποκρίνονται οι υποδομές στην Ευρώπη
Οι υφιστάμενες υποδομές ποικίλλουν από χώρα σε χώρα, με κάποιες να διαθέτουν εκτεταμένα δίκτυα καταφυγίων και άλλες να υπολείπονται σημαντικά:
Ελβετία: Η χώρα διαθέτει 365.000 καταφύγια, ικανά να προστατεύσουν περισσότερο από το 114% του πληθυσμού της.
Φινλανδία: Περίπου 50.500 καταφύγια βομβών καλύπτουν σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό της.
Σουηδία: Διαθέτει 65.000 καταφύγια, αναδεικνύοντας τη δέσμευση της χώρας για πολιτική άμυνα.
Γερμανία: Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, διέθετε ένα εκτεταμένο δίκτυο, το οποίο σήμερα καλύπτει μόλις το 3% του πληθυσμού. Πολλές εγκαταστάσεις έχουν εγκαταλειφθεί ή μετατραπεί για άλλες χρήσεις.
Πολωνία: Αν και διαθέτει περίπου 300.000 θέσεις σε καταφύγια, πολλές εγκαταστάσεις δεν είναι πλήρως λειτουργικές.
Ιταλία και Ισπανία: Παρουσιάζουν έλλειψη σύγχρονων δημόσιων καταφυγίων, βασιζόμενες κυρίως σε παλαιότερες εγκαταστάσεις από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.