Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς με την θεολογική του εμπειρία μας αναπτύσσει την αναγκαιότητα της πνευματικής λύπης που μας οδηγεί στο Χριστό: «Όσοι αμαρτήσαμε χρειαζόμαστε αυτή τη λύπη και τη στεναχώρια για τα προηγούμενα αμαρτήματα μας και τις γονυκλισίες με μετάνοια, για να ακούσουμε ο καθένας μας μυστικά όπως ο παράλυτος: ««Έχε θάρρος παιδί μου»», και αφού πάρουμε τη συγχώρεση να μεταστρέψουμε τη λύπη μας σε χαρά. Αυτή η λύπη είναι το πνευματικό μέλι που το θηλάζουμε από πέτρα στερεά όπως αναφέρεται προφητικά στην Παλαιά Διαθήκη: «« Θήλασαν μέλι από πέτρα»» (Δευτ. 32, 13), ενώ ο Απόστολος Παύλος λέει: «« Η πέτρα αυτή είναι ο Χριστός»» (Β΄ Κορ. 7, 10). Μη θαυμάζετε επειδή αποκάλεσα αυτή τη λύπη μέλι, γιατί αυτή είναι που προκαλεί τη σταθερή μετάνοια για τη σωτηρία, σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο. Σε αυτόν που έχει τραυματισμένη τη γλώσσα του το μέλι που θα του δώσουμε θα του φανεί πικρό, ενώ όταν θεραπευτεί το τραύμα του θα αισθανθεί τη γλύκα του μελιού. Κατά τον ίδιο τρόπο και ο φόβος του Θεού που εμφανίζεται στις ευσεβείς ψυχές από το Ευαγγελικό κήρυγμα τους προκαλεί λύπη, όταν ακόμα έχουν τα τραύματα της αμαρτίας. Όταν, όμως, θεραπευτούν με τη μετάνοια τότε αντιλαμβάνονται την Ευαγγελική χαρά σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου μας: «Η λύπη σας θα μεταβληθεί σε χαρά».
Όλοι μας κατηγορούμε τους εαυτούς μας όταν αμαρτάνουμε και κανέναν άλλο. Ο Άδαμ όταν παράκουσε στην εντολή του Θεού δεν ωφελήθηκε με τη μετάθεση της αιτίας της παρακοής του στην Εύα, ούτε και η Εύα με τη μετάθεση στο πονηρό πνεύμα. Γιατί εμείς αφού δημιουργηθήκαμε από το Θεό αυτεξούσιοι και δεχθήκαμε μέσα μας το ηγεμονικό πνεύμα της ψυχής το οποίο μας προστατεύει με εξουσιαστική δύναμη κατά των παθών, δεν έχουμε κανένα που να κυριαρχεί επάνω μας και να μας εκβιάζει. Αυτή λοιπόν, είναι η κατά Θεόν και σωτηριώδης λύπη, το να κατηγορούμε τους εαυτούς μας και όχι κανένα άλλον για όσα λάθη πράξαμε στη ζωή μας. Να λυπούμαστε εναντίον του εαυτού μας και να ζητούμε συγχώρεση από τον Θεό με την εξομολόγηση των αμαρτημάτων μας και την λυπηρή κατάνυξη. Η ζωή μας περνάει σχεδόν ολόκληρη μέσα σε αμαρτίες αδελφοί, και πρέπει να διαλέξουμε αυτή τη σωτήρια λύπη και τη ζωή της μετάνοιας. Αν δεν το κάνουμε θα κατακριθούμε την ημέρα της κρίσεως γιατί δεν μετανοήσαμε με τα όσα είπε και έκανε ο Χριστός για μας.
Η μακροθυμία του Θεού σε οδηγεί στην μετάνοια. Εσύ όμως πρόσεχε μήπως από τη σκληρότητα σου και την ασυγκίνητη και σκληρή καρδιά σου εξοργίσεις το Θεό την ημέρα της κρίσεως. Ο Κύριος τότε θα αποδώσει στον καθένα σύμφωνα με τα έργα του. Σ’αυτούς που ζητούν υπομονετικά και με συντριβή καρδιάς τη συγχώρεση των αμαρτιών τους θα δοθεί άνεση και χαρά και ζωή αιώνια και βασιλεία που δεν περιγράφεται. Σε όσους όμως ζούν αμετανόητοι για τα αμαρτήματα τους θα υπάρχει θλίψη, στεναχώρια, ανυπόφορη και ατελείωτη κόλαση. Ας τρέξουμε λοιπόν, μπροστά στον Κύριο μας να Τον προσκυνήσουμε να γονατίσουμε και να κλάψουμε γιατί μας έπλασε από αγάπη και μας κάλεσε σε μετάνοια για να μας προσφέρει την Θεία παρηγοριά που μας υποσχέθηκε: «Μακάριοι είναι αυτοί που πενθούν γιατί αυτοί θα παρηγορηθούν» (Ματθ. 5, 4).