Η κυριαρχία της Δύσης στην Αρκτική τελείωσε – Η Ρωσία κατισχύει στρατιωτικά και με Κίνα δημιουργεί τον πολικό δρόμο του μεταξιού
Αυτή είναι το συμπέρασμα νέας αναλυτικής έκθεσης της Wall Street Journal, η οποία περιλαμβάνει διαδραστικά γραφήματα και χάρτες.
Εδώ και καιρό η Αρκτική θεωρείται από τις διεθνείς δυνάμεις ως μια πολιτικά ουδέτερη περιοχή του πλανήτη, ενώ τα χρόνια μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης υπήρξε συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας σε ζητήματα όπως η ανάπτυξη και η ρύθμιση των αρκτικών αλιευτικών πόρων, καθώς και η περιβαλλοντική προστασία.
Ωστόσο, όπως έχουμε καταγράψει επανειλημμένα, ένας νέος “αγώνας” για την κυριαρχία στην Αρκτική έχει ενταθεί παράλληλα με τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας και τις κυρώσεις των ΗΠΑ προς τη Μόσχα, ενώ κινεζικές εταιρείες προσφέρουν βοήθεια στους Ρώσους ώστε να παρακάμψουν τα τιμωρητικά μέτρα της Ουάσινγκτον.
Ένα ακόμα στοιχείο που ενδεχομένως θα περιπλέξει τις γεωπολιτικές εντάσεις είναι η δήλωση του προέδρου Trump ότι επιθυμεί να αγοράσει τη Γροιλανδία.
Η Ρωσία ήδη διαθέτει ένα σαφές πλεονέκτημα λόγω της γεωγραφίας, καθώς πάντα είχε τον μεγαλύτερο πληθυσμό στην Αρκτική από οποιαδήποτε από τις χώρες που συνορεύουν με τον Bόρειο Ωκεανό.
Η γεωγραφία είναι με το μέρος της, γεγονός που μπορεί να αποτελεί ένα από τα κίνητρα για το βλέμμα του Trump στη Γροιλανδία για τον έλεγχο των ΗΠΑ:
Περισσότερες στρατιωτικές βάσεις, αλλά…Το ΝΑΤΟ αυτή τη στιγμή έχει πέντε περισσότερες στρατιωτικές βάσεις συνολικά από τη Ρωσία, αλλά οι βάσεις του ρωσικού στρατού είναι πολύ μεγαλύτερες.
Το Ίδρυμα Simons του Καναδά έχει καταγράψει σε μια νέα του μελέτη ότι η Ρωσία διαθέτει 32 «συνεχώς παρακολουθούμενες στρατιωτικές βάσεις» στην περιοχή της Αρκτικής από το 2024.
Ιδιαίτερα, τα φυλάκια που βρίσκονται στη Νήσο Φραντς Ιωσήφ, στη Νήσο Κοτέλνι και στη Νήσο Βράνγκελ μπορούν να φιλοξενήσουν έως και 150 πεζοναύτες το καθένα.
Ένα από τα ιδρυτικά μέλη του ΝΑΤΟ, η Νορβηγία, διατηρεί 15 «συνεχώς παρακολουθούμενες στρατιωτικές βάσεις». Σύμφωνα με την αναφορά του Ιδρύματος Simons, άλλοι εταίροι του ΝΑΤΟ έχουν τις εξής βάσεις:
• Ηνωμένες Πολιτείες: 10 στρατιωτικές βάσεις στην Αρκτική
• Καναδάς: 8 στρατιωτικές βάσεις στην Αρκτική
• Δανία: 3 στρατιωτικές βάσεις στην Αρκτική, οι οποίες βρίσκονται στη Γροιλανδία
• Ισλανδία: 1 στρατιωτική βάση στην Αρκτική
Από τη μεριά του, ο ρωσικός στρατός και σύμφωνα με τον Διοικητή του Βόρειου Στόλου της Ρωσίας, Alexander Moiseyev έχει προειδοποιήσει ότι «η Αρκτική είναι το σημείο του πλανήτη όπου θα πραγματοποιηθεί η επόμενη μεγάλη μελλοντική σύρραξη», εξού και η εκεί στρατιωτική συσσώρευση.
Όσον αφορά τη συνεργασία Ρωσίας-Κίνας στον μακρινό Βορρά, η νέα αναφορά της Wall Street Journal παρατηρεί τα εξής:
Η υποστήριξη αυτή έχει γίνει εμφανής στην Αρκτική, όπου κινεζικές εταιρείες είναι σημαντικοί επενδυτές και προμηθευτές εξοπλισμού σε ρωσικά ενεργειακά έργα, όπως τα έργα Yamal LNG και Arctic 2 LNG.
Η Ρωσία, με τη σειρά της, έχει στείλει καύσιμα στην Κίνα χρησιμοποιώντας τον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» της, με τον οποίο τα πλοία που πλήττονται από κυρώσεις πραγματοποιούν παράνομες παραδόσεις ρωσικού πετρελαίου σε αγορές της Ασίας.
Σύμφωνα με τη Rosatom, τη ρωσική υπηρεσία που εποπτεύει τη θαλάσσια διαδρομή, το 2025 καταγράφηκαν όγκοι ρεκόρ για τη μεταφορά φορτίων μέσω της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής από τη βορειοδυτική Ρωσία προς τον Βερίγγειο πορθμό. Σχεδόν όλο αυτό το φορτίο κατευθύνθηκε από τη Ρωσία προς την Κίνα και περισσότερο από το ήμισυ ήταν αργό πετρέλαιο.
Ο συνολικός όγκος παραμένει ένα μικρό ποσοστό της κίνησης αργού πετρελαίου μέσω της Διώρυγας του Σουέζ: Ενώ η βόρεια διαδρομή, λόγω της μικρότερης απόστασης, μπορεί να μειώσει τους χρόνους μεταφοράς κατά δύο εβδομάδες, ο θαλάσσιος πάγος παραμένει ένα επικίνδυνο εμπόδιο παρά την ελάττωση του πάγου.
How Russia is winning the race to dominate the Arctichttps://t.co/7QzCY8h9F9
Sea-ice cover in the #Arctic has lost an area the size of Argentina in under 50 years, increasing the number of high-latitude ship voyages through a region where #Russia has built military dominance pic.twitter.com/t4gTaMg2PD— Geopolitics (@PhilipCMead) February 3, 2025
Ελπίζουμε ότι, υπό τη νέα διοίκηση Trump, η Ρωσία και οι ΗΠΑ θα τηρήσουν κάποιο επίπεδο φιλικής συνεργασίας και θα κρατήσουν την περιοχή «ουδέτερη» – αντί για ένα έδαφος ανταγωνισμού που μπορεί να οδηγήσει σε στρατιωτική σύγκρουση για τον έλεγχο της Αρκτικής.
www.bankingnews.gr