Γράφει ο Τηλέμαχος Χορμοβίτης, δικηγόρος
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια να παίρνουν κλασικά βιβλία και να τα μεταφέρουν στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο, αλλάζοντάς τους κυριολεκτικά τα φώτα για να ταιριάζουν στην εποχή της πολιτικής ορθότητας και της woke παράνοιας. Αυτή η μόδα φαίνεται πως ήρθε και στην Ελλάδα και πρώτο θύμα της είναι ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς που έβγαλε η χώρα μας, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης.
Στην ταινία «Φόνισσα» σε σκηνοθεσία Εύας Νάθενα και σενάριο Κατερίνας Μπέη, η σύνθετη χριστιανική προβληματική του Παπαδιαμάντη πάνω στην φύση του Κακού καταντάει ένα απλοϊκό, μίσανδρο, καταγγελτικό παραμυθάκι, ένα woke σπλάτερ ιδανικό για να ενθουσιάσει τις υστερικές φεμινίστριες του twitter. Οι δημιουργοί της ταινίας έχουν κάνει κοπτοραπτική στο βιβλίο, προσθέτοντας και αφαιρώντας στοιχεία κατά το δοκούν, ώστε να εξυπηρετήσει το ορθοπολιτικό ιδεολογικό μήνυμα που θέλουν να περάσουν. Έτσι, το χωριό όπου ζει η Φόνισσα είναι μια… Ντίσνεϋλαντ γυναικείας καταπίεσης και κακοποίησης! Όλοι οι άνδρες είναι βίαιοι σατράπηδες που βασανίζουν, χτυπούν και δολοφονούν τις γυναίκες τους, οι γυναίκες κυκλοφορούν στο δρόμο μελανιασμένες από το ξύλο, οι νύφες πηγαίνουν στο γάμο τους σαν να πηγαίνουν σε κηδεία, ακόμη και τα παιδιά τραγουδούν μισογυνικά τραγουδάκια με στίχους για τις … «κακές τσούπρες».
Φυσικά όλα αυτά δεν υπάρχουν πουθενά στο βιβλίο του Παπαδιαμάντη, όπου επικρατεί μια ιδιότυπη μητριαρχία. Οι άντρες είναι άβουλοι και παθητικοί, σχεδόν αόρατοι σε αντίθεση με τις γυναίκες που είναι δυναμικές, αποφασιστικές και ξέρουν να παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους. (χαρακτηριστικά παραδείγματα η μάνα της Φραγκογιαννούς αλλά και η ίδια η Φραγκογιαννού που διαχειρίζεται τα οικονομικά του σπιτιού και δίνει στον άντρα της …χαρτζιλίκι). Και αφού φόρτωσαν την ταινία με τόσα δικά τους στοιχεία, αφού μας μπούκωσαν με κραυγαλέες εικόνες και σκηνές δικής τους έμπνευσης για να καταλάβει και ο πιο απρόσεκτος θεατής πόσο κακοί είναι οι άνδρες και πόσο καταπιέζονται οι γυναίκες, κράτησαν το άκρον άωτον του woke λαϊκισμού για το τέλος : η ταινία κλείνει με στατιστικά στοιχεία για την προίκα και για τις γυναίκες που έχουν χάσει την ζωή τους διαχρονικά από “φυλοκτονίες”!
Και κάπου εδώ ο Παπαδιαμάντης κάνει κωλοτούμπες μέσα στον τάφο του! Φυσικά, ο Παπαδιαμάντης που θα γέλαγε με απλοϊκά σχήματα τύπου “κακοί άνδρες-καλές γυναίκες”, μας έχει δείξει στο έργο του πως και οι άνδρες υπήρξαν θύματα του θεσμού της προίκας. Π.χ. στο διήγημά του “Η Τύχη απ’ την Αμέρικα” , ο ήρωας πηγαίνει στην Αμερική για να δουλέψει και να προικίσει τις αδελφές του, καταφέρνει να μαζέψει τα χρήματα αλλά γυρνάει στο νησί του φθισικός όπου και πεθαίνει (στην τελευταία σκηνή της ταινίας “Ο Μετανάστης” που βασίζεται στο διήγημα, η άπληστη αδελφή του ήρωα- μια εξαιρετική Τασσώ Καββαδία- που απαιτούσε όλο και περισσότερα χρήματα για να πάρει τον γαμπρό που ήθελε , χορεύει ευτυχισμένη στο γάμο της αδιαφορώντας για τον αδελφό της που θυσιάστηκε γι’ αυτή και που την ίδια ώρα ξεψυχάει στο κρεβάτι του.
Όταν μεταφέρεις ένα βιβλίο στην μεγάλη οθόνη είναι αναπόφευκτο πως θα κάνεις κάποιες αλλαγές. Άλλο όμως αυτό και άλλο να διαστρεβλώνεις την ουσία του βιβλίου για να εξυπηρετήσεις την ιδεολογική σου ατζέντα και μου κάνει εντύπωση που κανένας από τους κριτικούς που ύμνησαν τη «Φόνισσα» της Νάθενα δεν το επισήμανε αυτό (τόσο φοβούνται πια τον feminazi όχλο του twitter;). Το μόνο παρήγορο σε όλη αυτήν την ιστορία, είναι πως όταν περάσει η παράνοια του woke, ο μέγας Παπαδιαμάντης θα είναι σίγουρα μαζί μας ενώ αυτή η προπαγανδιστική, στρατευμένη και καλλιτεχνικά μέτρια ταινία θα έχει περάσει στη λήθη.