Μια βουτιά στην ιστορία, τις παραδόσεις και τους θρύλους της περιοχής.
Λιθόστρωτα σοκάκια, επιβλητικά βουνά, καταπράσινα μονοπάτια και μια μοναδική καστροπολιτεία γεμάτη μυστικά και θρύλους. Τα Ιωάννινα είναι ένας τόπος ευλογημένος, μια πολυπολιτισμική εμπειρία διαφορετικής αισθητικής και φιλοσοφίας και δεν είναι τυχαίο που συγκαταλέγεται εδώ και χρόνια στους κορυφαίους προορισμούς για ολόκληρο τον χρόνο.
Oι λόγοι για να επισκεφθεί κανείς την Ηπειρωτική πρωτεύουσα είναι πολλοί. Η πόλη αποτελεί πόλο έλξης 365 ημερών, το ιδανικό εφαλτήριο για εξορμήσεις στην περιοχή, καθώς απέχει μόλις μία ώρα από τα εντυπωσιακά ορεινά χωριά της περιοχής και τις μαγευτικές παραλίες του Ιονίου. Η μελαγχολική ομορφιά της σε συνδυασμό με την πλούσια ιστορία της αντικατοπτρίζονται στα νερά της λίμνης Παμβώτιδας και αντανακλώνται όπου πέσει το βλέμμα. Και κάπου εκεί ο χρόνος σταματάει και το ταξίδι στην πόλη των αντιθέσεων έχει μόλις αρχίσει.
Ανακαλύπτοντας τα μυστικά της λίμνης
Η λίμνη Παμβώτιδα αποτελεί το πιο αναγνωρίσιμο φυσικό μνημείο της πόλης των Ιωαννίνων -συνειρμικά ταυτόσημο με την εικόνα της- και πρωταρχικό πόλο έλξης, τόσο για τους κατοίκους της, όσο και για τους επισκέπτες. Πρόκειται για μια από τις αρχαιότερες λίμνες σε ολόκληρο τον πλανήτη (και δεύτερη παλαιότερη στην Ευρωπαϊκή ήπειρο) και είναι με διαφορά η ομορφότερη λίμνη της Ελλάδας. Η πυκνόφυτη βλάστησή της, σε συνδυασμό με το ομιχλώδες τοπίο που απλώνεται τις πρώτες πρωινές ώρες στην περιοχή, συνθέτουν ένα πραγματικά κινηματογραφικό σκηνικό.
Ένας περίπατος ή μία ποδηλατάδα δίπλα στη λίμνη, κάτω από τα εντυπωσιακά πλατάνια, είναι ο ιδανικός τρόπος για να αρχίσει ή να κλείσει η μέρα, ανεξαρτήτως εποχής. Οι επισκέπτες μπορούν εναλλακτικά να πάρουν το καραβάκι και σε μόλις 10 λεπτά να φτάσουν στο νησί που υπάρχει στη λίμνη. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα κατοικημένα νησιά λιμνών της Ευρώπης, το οποίο μάλιστα κατέχει μία παγκόσμια πρωτιά: δεν έχει όνομα. Το λένε «νησί της λίμνης» ή «νησάκι των Ιωαννίνων» και έχει περίπου 250 κατοίκους, μία κοινότητα κυρίως ψαράδων.
Το νησί ξεχωρίζει για την πολύτιμη βυζαντινή κληρονομιά και τα μοναστήρια του, ενώ στο Μουσείο Αλή Πασά, σε έναν χώρο διαμορφωμένο σύμφωνα με τα λαϊκά γιαννιώτικα σπίτια της εποχής, κυριαρχεί ο πίνακας με την παράδοση του κεφαλιού του στον Σουλτάνο. Στα λιθόστρωτα σοκάκια του νησιού οι επισκέπτες θα συναντήσουν παραδοσιακά σπίτια, ταβέρνες με ντόπια εδέσματα και καταστήματα με είδη λαϊκής τέχνης.
Περιήγηση στο Κάστρο
Στη δυτική όχθη της λίμνης Παμβώτιδας, σε μικρή βραχώδη χερσόνησο, βρίσκεται ένα από τα πιο όμορφα βυζαντινά κάστρα της Ελλάδας. Στα σοκάκια του Κάστρου των Ιωαννίνων συμβίωναν για αιώνες Εβραίοι, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι. Σήμερα, αρκετά από τα μακεδονικής αρχιτεκτονικής σπίτια κατοικούνται ή έχουν γίνει ξενώνες, γεγονός που το καθιστά ένα από τα λιγοστά κατοικήσιμα κάστρα της Ελλάδας.
Το κάστρο χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα: τον εξωτερικό περίβολο, τη βορειοδυτική ακρόπολη, όπου δεσπόζει το Ασλάν Τζαμί, τη νοτιοανατολική ακρόπολη με το περίφημο Ιτς Καλέ και την Καστροπολιτεία, την παλαιά πόλη των Ιωαννίνων. Η περιήγηση στο εσωτερικό του φέρνει τον επισκέπτη σε επαφή με την ιστορία της πόλης, από την αρχαιότητα έως το σήμερα, ενώ η επίσκεψη στα μουσεία και τους εκθεσιακούς χώρους του προσφέρει την ευκαιρία για θεώρηση της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου κατά τους μεσαιωνικούς και νεότερους χρόνους, αλλά και μία πολύπλευρη εμπειρία γύρω από την τέχνη, θρησκευτική και κοσμική, των τριών κοινοτήτων που συνυπήρξαν στα Ιωάννινα.
Ένας περίπατος στην Ιστορία
Τα Ιωάννινα υπήρξαν πολυπολιτισμική επικράτεια, με κυρίαρχα στοιχεία, το χριστιανικό, το ισλαμικό και το εβραϊκό, μία συνύπαρξη που έχει αφήσει έντονα σημάδια στο ιστορικό κέντρο της πόλης: Στην αρχιτεκτονική των κτιρίων, στα λατρευτικά κτίρια, στις εκκλησίες, στα μοναστήρια, στα τζαμιά, στους εμπορικούς δρόμους, στις γεύσεις της περιοχής.
Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των Ιωαννίνων είναι πως ο επισκέπτης μπορεί να δει σχεδόν τα πάντα περπατώντας, γι’ αυτό και μια βόλτα στο ιστορικό κέντρο, το οποίο εκτείνεται στο «μέτωπο» της πόλης προς τη λίμνη, είναι must. Μια καλή αφετηρία είναι το Ρολόι της πλατείας (1905), απέναντι από το Δημαρχείο. Ένας μικρός λαβύρινθος από διατηρητέα κτίρια, παλιές εμπορικές στοές, χάνια και παλιά λαϊκά σπίτια και μικρούς πεζόδρομους χαρίζουν ένα νοσταλγικό ταξίδι στο παρελθόν, ενώ τα μπαράκια και οι καφετέριες που υπάρχουν στη διαδρομή δίνουν στον επισκέπτη την ευκαιρία να ξαποστάσει δοκιμάζοντας το παραδοσιακό τσίπουρο και τα εκλεκτά εδέσματα της περιοχής.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στη γιαννιώτικη αργυροχρυσοχοΐα, τη βασική πηγή πλούτου της περιοχής τον 17ο και τον 18ο αιώνα. Τα Ιωάννινα είναι γνωστά σε ολόκληρη την Ευρώπη ως το απόλυτο κέντρο αργυροχρυσοχοΐας. Οι νέοι τεχνίτες χρησιμοποιούν τις τεχνικές των προηγούμενων γενιών, αλλά αφήνουν σε αυτές τη σφραγίδα του νέου δημιουργού, δημιουργώντας ιδιαίτερα αναμνηστικά και ξεχωριστά δώρα για τους επισκέπτες.
Μια πόλη που δεν κοιμάται ποτέ
Σε μία ερωτεύσιμη πόλη που έχει ταυτιστεί με το σύνθημα «Τα χρώματα της γιορτής έχουν το δικό μας φως», ποτέ δεν λείπουν οι αφορμές για γλέντια και ξεφαντώματα. Γιατί τα Ιωάννινα είναι μια πόλη που δεν κοιμάται ποτέ…και πώς θα μπορούσε αλλιώς, με περισσότερους από 20.000 φοιτητές και εκατοντάδες «ερωτικούς μετανάστες» να ζωντανεύουν τις μέρες και τις νύχτες της.
Το πρόγραμμα μίας συνηθισμένης περιπλάνησης περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, θεατρικές παραστάσεις, «μουσική του δρόμου», προβολή κινηματογραφιών ταινιών, εκθέσεις φωτογραφίας, ζωγραφικής, γλυπτών ή χαρακτικών και παρουσιάσεις βιβλίων. Και φυσικά, πριν και μετά, ο χρόνος προσφέρεται για μια… εξαντλητική περιήγηση στις καφετέριες, τα μπαράκια, τα εστιατόρια, τις ταβέρνες, τα μεζεδοπωλεία, τα τσιπουράδικα, τις μπυραρίες ή τα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης της πόλης.
Στις γαστριμαργικές απολαύσεις της περιοχής συγκαταλέγονται τα περίφημα γιαννιώτικα γλυκά, όπως το σκερ μπουρέκ (ζαχαρένια πίτα) και ο μπακλαβάς, καθώς και άλλα γλυκά του ταψιού, ενώ στα παραδοσιακά καφενεία ο επισκέπτης μπορεί να δοκιμάσει «σερμπέτια» (γλυκά κρασιά με αρώματα φρούτων και λουλουδιών) και λικέρ χωρίς αλκοόλ.
Ένας πόλος έλξης 365 ημερών
Πολλοί πιστεύουν ότι τα Ιωάννινα, λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, είναι ένας αμιγώς χειμερινός προορισμός, ωστόσο αυτό δεν ισχύει. Σπάνια ένας τόπος προσφέρεται για διακοπές και τις τέσσερις εποχές, σπάνια ένας τόπος είναι τόσο όμορφος όλο το χρόνο.
Τον χειμώνα ο επισκέπτης θα δει το χιονισμένο βουνό Μιτσικέλι να ντύνεται στα λευκά και να δημιουργεί το ιδανικότερο σκηνικό για την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων. Την άνοιξη, το πανέμορφο φυσικό περιβάλλον φτάνει στην απόλυτη ακμή του. Με τα χιόνια να έχουν λιώσει και τα ποτάμια να έχουν άφθονο νερό, οι βόλτες στα μονοπάτια του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου είναι μοναδικές και το πέρασμα από τα παραδοσιακά πέτρινα γεφύρια αξέχαστο. Το καλοκαίρι, το υψόμετρο της πόλης, τα βουνά που περιτριγυρίζουν την κοιλάδα και τα νερά των βουνών δημιουργούν ένα δροσερότερο μικροκλίμα, ενώ η γλυκιά μελαγχολία του φθινοπώρου ενισχύει τον μυστηριακό χαρακτήρα των Ιωαννίνων, χαρίζοντας στην πόλη μια ιδιαίτερη μελαγχολική αύρα.
Ανεξαρτήτως εποχής, το ταξίδι στα Ιωάννινα σίγουρα δεν είναι ένα συνηθισμένο city break. Αντιθέτως, πρόκειται για μια απόδραση διαφορετικής φιλοσοφίας, μια βουτιά στην ιστορία, τις παραδόσεις και τους θρύλους, σε μια πόλη όπου το παρελθόν συνδέεται με το παρόν και το μέλλον, σε έναν τόπο όπου το χθες και το αύριο συναντούν το σήμερα.
ΙΩΑΝΝΙΝΑ: ΜΙΑ ΠΟΛΗ, ΑΜΕΤΡΗΤΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ