Ήταν τόσο μικρό κράτος που σχεδίαζαν να το… μετακομίσουν σε άλλη χώρα
Γρηγόρης Κεντητός
Το 2008, ο πρόεδρος των Μαλδιβών ανακοίνωσε κάτι που κανένας άλλος ηγέτης δεν είχε τολμήσει να ξεστομίσει. Αν η θάλασσα συνέχιζε να ανεβαίνει, οι κάτοικοι των Μαλδίβων δεν θα είχαν πού να πάνε. Ολόκληρο το κράτος τους — ένα αρχιπέλαγος χαμηλό όσο ένας άνθρωπος — απειλούνταν με εξαφάνιση. Και ο Μοχάμεντ Νασίντ έφερε στο τραπέζι την πιο τρελή, και ταυτόχρονα πιο λογική λύση: να αγοράσουν γη σε άλλη χώρα και να μετακομίσουν όλοι.
Τα 1.192 νησιά που αποτελούν τις Μαλδίβες έχουν μέσο υψόμετρο μόλις 1,5 μέτρο. Με ένα τσουνάμι ή μια ακραία άνοδο της θάλασσας, η χώρα θα μπορούσε να εξαφανιστεί κυριολεκτικά μέσα σε λίγες ώρες. Και δεν ήταν θεωρία. Το 2004, το τσουνάμι στον Ινδικό Ωκεανό βύθισε προσωρινά δεκάδες νησιά και κόστισε 108 ζωές. Η ζημιά ήταν τόσο μεγάλη που ο χάρτης της χώρας έπρεπε να ξανασχεδιαστεί.
Ο Νασίντ προτίμησε να σκεφτεί μακροπρόθεσμα. Έκανε επαφές με την Ινδία και τη Σρι Λάνκα για την πιθανή αγορά εδαφών. Εξετάστηκε ακόμα και η Αυστραλία. Η ιδέα ήταν να δημιουργηθεί ένα νέο “έθνος σε εξορία”, κάπου αλλού, όπου οι Μαλδιβιανοί θα μπορούσαν να ζήσουν αν τα νησιά τους χαθούν.
Την ίδια χρονιά, οι Μαλδίβες υπέγραψαν πρώτες το Πρωτόκολλο του Κιότο. Ο Νασίντ, που είχε φυλακιστεί παλαιότερα για πολιτικούς λόγους, έγινε ο πρώτος πρόεδρος εκλεγμένος με δημοκρατικές εκλογές. Έδωσε συνεντεύξεις στους μεγαλύτερους διεθνείς σταθμούς, εμφανίστηκε σε οικολογικά φόρουμ και έγινε το πρόσωπο του “κλιματικού πρόσφυγα του μέλλοντος”.
Το πιο εντυπωσιακό όμως ήταν η συμβολική κίνηση που έκανε με την κυβέρνησή του: έκαναν υπουργικό συμβούλιο… κάτω από το νερό, με καταδυτικό εξοπλισμό, για να τραβήξουν την προσοχή των ΜΜΕ.
Οι Μαλδίβες είναι το μοναδικό κράτος που έχει προετοιμαστεί επίσημα για πιθανή εγκατάλειψη εδάφους λόγω της υπερθέρμανσης. Ήταν μια δήλωση-καμπανάκι για όλο τον πλανήτη. Και όσο η στάθμη της θάλασσας συνεχίζει να ανεβαίνει, το ερώτημα παραμένει: ποια χώρα θα δεχτεί να φιλοξενήσει ένα ολόκληρο έθνος;