Νέα ευρωπαϊκή έκθεση «χαστούκι» στον Μητσοτάκη – Καταρρέουν οι πολιτικές ελευθερίες στην Ελλάδα
Η ετήσια έκθεση της Ένωσης Πολιτικών Ελευθεριών για την Ευρώπη (Liberties) για το 2024 αποτελεί ένα καμπανάκι για τη δημοκρατία στην Ελλάδα και μια σαφή καταγγελία για την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων υπό τη διακυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η οργάνωση, η οποία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις σε όλη την ΕΕ, εντάσσει την Ελλάδα στις χώρες όπου οι δημοκρατικοί θεσμοί και το κράτος δικαίου βρίσκονται υπό πίεση, εντείνοντας τις διεθνείς ανησυχίες για την πορεία της χώρας.
Έλεγχος των ΜΜΕ – Φόβος και λογοκρισία
Ένα από τα πλέον ηχηρά σημεία της έκθεσης αφορά την ελευθερία του Τύπου, η οποία, σύμφωνα με την Liberties, έχει υπονομευτεί σε ανησυχητικό βαθμό. Επισημαίνεται η συγκέντρωση της πληροφόρησης σε λίγα, φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης, καθώς και η ανεπαρκής στήριξη και προστασία της ερευνητικής δημοσιογραφίας. Η έκθεση κάνει λόγο για περιβάλλον φόβου και λογοκρισίας που έχει παγιωθεί στα δημοσιογραφικά γραφεία, περιορίζοντας την πολυφωνία.
Η Liberties τονίζει την αδιαφάνεια στη λειτουργία της εκτελεστικής εξουσίας, τη διάβρωση της ανεξαρτησίας των ελεγκτικών μηχανισμών ενώ αφήνει αιχμές για την εργαλειοποίηση θεσμών. Η έκθεση κάνει λόγο για αποδυνάμωση των μηχανισμών λογοδοσίας και παρεμβάσεις σε διαδικασίες ελέγχου, οι οποίες αλλοιώνουν την ισορροπία ανάμεσα στις τρεις εξουσίες.
Αστυνομική βία, επιθέσεις κατά δημοσιογράφων
Έντονη είναι και η κριτική για την υπερβολική χρήση αστυνομικής δύναμης, κυρίως σε διαδηλώσεις και δημόσιες συγκεντρώσεις. Η Liberties καταγγέλλει παραβιάσεις βασικών δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα στη συνάθροιση και την έκφραση, καθώς και περιστατικά κακής μεταχείρισης πολιτών από δυνάμεις ασφαλείας. Παράλληλα γίνεται αναφορά σε επιθέσεις που έχουν καταγραφεί σε βάρος δημοσιογράφων, λεκτικές αλλά και σωματικές.
«Κατά την κάλυψη της διαμαρτυρίας των εποχικών πυροσβεστών στην Αθήνα, ο δημοσιογράφος του Ριζοσπάστη Γιώργος Ανδρούτσος δέχτηκε βίαιη επίθεση και κρατήθηκε βίαια από την αστυνομία. Ο Ανδρούτσος είπε ότι ήταν δημοσιογράφος αλλά παρόλα αυτά ξυλοκοπήθηκε από την αστυνομία η οποία του πέρασε χειροπέδες. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός για περίθαλψη και αργότερα πήρε εξιτήριο. Ο δημοσιογράφος αντιμετωπίζει κατηγορίες» αναφέρεται στην έκθεση. Σε άλλο παράδειγμα τονίζεται: «Στην Ελλάδα, οι δημοσιογράφοι αντιμετώπισαν διάφορα περιστατικά λεκτικών και σωματικών επιθέσεων. Κατά τη διάρκεια ρεπορτάζ σε πυρκαγιά στην Αττική, ο δημοσιογράφος Φρίξος Δρακοντίδης, δέχτηκε μπουνιές από έναν άγνωστο άνδρα».
Τα επιχειρηματικά συμφέροντα και οι χρηματοδοτήσεις σε φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ
Στην έκθεση της Liberties επισημαίνεται ότι «οι μεγάλοι όμιλοι ενημέρωσης στην Ελλάδα συγκεντρώνονται σε μια χούφτα ισχυρών επιχειρηματιών με συμφέροντα και σε άλλες τομείς της οικονομίας. Τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης χαρακτηρίζονται από ένα μικρό αριθμό πλούσιων και πολιτικά συνδεδεμένων οικογενειών με εκτεταμένα διασταυρούμενα ιδιοκτησιακά συμφέροντα σε βασικούς τομείς, συχνά εξαρτώμενες από δημόσιες συμβάσεις από την κυβέρνηση».
Παράλληλα τονίζεται ότι η «κατανομή της κρατικής διαφήμισης στην Ελλάδα συνεχίζει να δέχεται επικρίσεις για την έλλειψη διαφάνειας και πιθανής μεροληψίας. Η κρατική διαφήμιση εδώ και κάμποσο καιρό κατανέμεται με τρόπους που φαίνεται να ευνοούν τα μέσα ενημέρωσης με κυβερνητική γραμμή, εγείροντας ανησυχίες για έμμεση επιρροή στο περιεχόμενο των μέσων ενημέρωσης. Το 2024 δεν υπήρξε κάποια αισθητή αλλαγή. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην έκθεση του 2024, τόνισε ότι η Ελλάδα πρέπει να διασφαλίσει δίκαιη και διαφανή κατανομή των κρατικών πόρων σε μέσων ενημέρωσης για την αποφυγή αθέμιτης επιρροής».
Θολό το πλαίσιο για τις παρακολουθήσεις
Η έκθεση ρίχνει φως και στις ανησυχίες για ψηφιακή παρακολούθηση, τονίζοντας την ανάγκη για ουσιαστικές εγγυήσεις προστασίας της ιδιωτικότητας. Παρά τις αυξανόμενες προειδοποιήσεις διεθνών οργανισμών, στην Ελλάδα, όπως σημειώνεται, παραμένει θολό το θεσμικό πλαίσιο για τις παρακολουθήσεις.
Η έκθεση ουσιαστικά παρουσιάζει σκιαγραφεί την εικόνα της κυβέρνησης Μητσοτάκη που παρά τη ρητορική περί μεταρρυθμίσεων, «επιβάλει» περιορισμό ελευθεριών και αποδυναμώνει τους θεσμούς. Η εξέλιξη αυτή προκαλεί έντονη διεθνή ανησυχία, όχι μόνο από οργανώσεις αλλά και από ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, που πλέον παρακολουθούν την Ελλάδα με αυξημένη επιφυλακτικότητα.
Άλλο ένα καμπανάκι για την ελληνική δημοκρατία
Η ετήσια έκθεση της Liberties αποτελεί διεθνές ράπισμα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τις αυταρχικές πρακτικές που χρησιμοποιεί απομακρύνοντας όλο και περισσότερο τη χώρα μας από τις ευρωπαϊκές αξίες και το κράτος δικαίου.