Ο πόλεμος αποτελεί ένα γρήγορο ξεκαθάρισμα λογαριασμού από το Θεό για τα πολύχρονα έργα του ανθρώπου κατά τη διάρκεια της ειρήνης. Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς
Όταν ο Ιησούς του Ναυή, μετά το θάνατο του Μωυσή, ανέλαβε την ηγεσία του στρατού και του λαού, με ένδοξα και ταχύτατα βήματα βάδισε από νίκη σε νίκη συνθλίβοντας τα επτά έθνη που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο.
Μην παρεκκλίνεις από το νόμο πότε δεξιά πότε αριστερά, του είπε ο Κύριος αμέσως όταν ανέλαβε την ηγεσία. Μην πάψεις ποτέ να επαναλαμβάνεις τις εντολές αυτού του βιβλίου του νόμου και να το μελετάς μέρα και νύχτα και να εφαρμόζεις πιστά όλα όσα είναι γραμμένα ς’ αυτό, τότε θα έχεις επιτυχία στα έργα σου και θα ευημερείς. Να είσαι θαρραλέος και δυνατός! Μη φοβάσαι και μη δειλιάζεις, γιατί ο Κύριος ο Θεός σου θα είναι μαζί σου όπου κι αν πας (Ι.Ναυη 1, 7-9). Και αυτός ο ηγέτης ήταν πιστός και υπάκουος στο Θεό καθόλα ως το τέλος της ζωής του, μη παρεκκλίνοντας ούτε σε μια εντολή του Θεού. Κι αν δεν υπήρχε εδώ το αμάρτημα, δηλαδή η παραβίαση από τις εντολές του Θεού από την πλευρά των στρατιωτών του στρατοπέδου του, ο ίδιος αυτούς τους επτά λαούς θα τους είχε γρήγορα κατεδαφίσει και θάψει ως ζωντανούς νεκρούς. Αλλά με το που εμφανίστηκε η αμαρτία στους νικητές στρατιώτες ακολούθησε και η ήττα τους. Έτσι η πολιορκία και η κατάκτηση της Ιεριχούς έγινε γρήγορα και εύκολα. Αλλά ο πρώτος πόλεμος στη Γαι ολοκληρώθηκε με φυγή και διασυρμό για τους Ισραηλίτες λόγω της αμαρτίας ενός ανθρώπου, ενός και μόνον ενός. Όμως γι’ αυτό θα γίνει λόγος σε άλλο σημείο.
Μια τρομερή μοίρα καταδίκασε σε θάνατο τους επτά λαούς της Χαναάν και μας παρέχει το παρακάτω μάθημα:
α) Κανείς λαός δε μπορεί να αμαρτάνει ενάντια στο νόμο του Θεού και να ζήσει εν ειρήνη.
β) Η αμαρτία αποτελεί παράγοντα πολέμου, όσο κι αν ένας αμαρτωλός λαός αποδείχθηκε φιλειρηνικός, ο πόλεμος γι’ αυτόν θα έρθει.
γ) Προκειμένου να τιμωρήσει ο Θεός έναν λαό που τον αρνείται και τον μάχεται χρησιμοποιεί κάποιες φορές λαούς από μεγάλη απόσταση. Έτσι για να τιμωρήσει τους ασεβείς λαούς της Χαναάν οδήγησε από την Αίγυπτο τους Ισραηλίτες, όπως και αργότερα για την τιμωρία των Ευρωπαίων οδήγησε από μακρυά τον Αττίλα και τον Τζεκινς Χαν, για την τιμωρία των Ισπανών τους Σαρακηνούς και για την τιμωρία των Βαλκανίων τους Τούρκους.
Όταν ο Ιησούς του Ναυή κατέλαβε την οχυρωμένη πόλη της Ιεριχούς, δίχως προσπάθεια και απώλειες, ο στρατός τους αμέσως μετά υπομένει την ήττα από την ανοχύρωτη πόλη των Αμορριτών Γαι. Είναι αλήθεια πως ο Ιησούς έστειλε μόνον τρεις χιλιάδες άνδρες να επιτεθούν και να καταλάβουν τη Γαι, αλλά ο αριθμός αυτός ήταν εντελώς επαρκής, σύμφωνα με τον πιο προσεκτικό υπολογισμό του ανθρώπου, αφού οι πολεμιστές της Γαι ήταν λιγότεροι. Αλλά συνέβη κάτι απροσδόκητο. Αυτό το σύνταγμα του Ναυή μόλις πλησίασε τη Γαι τράπηκε αμέσως σε φυγή. Η αιτία αυτής της φυγής από φυσικής απόψεως είναι ανεξήγητη. Οι κάτοικοι της Γαι βγαίνουν από την πόλη τους και καταδιώκουν τους Ισραηλίτες και γρήγορα τους φθάνουν και σκοτώνουν 36 από αυτούς, πράγμα που δημιούργησε ακόμα μεγαλύτερο πανικό ανάμεσα στους τελευταίους που κατέβαλαν μεγαλύτερη προσπάθεια για να διαφύγουν. Αναθάρρησαν οι κάτοικοι της Γαι και έτρεξαν πίσω τους, τους έφθασαν σε μια πλαγιά και τους έσφαξαν όλους (Ι. Ναυη 7, 5).
Αυτή η απροσδόκητη ήττα έφερε φόβο και δέος στον υπόλοιπο στρατό του Ισραήλ και έλιωσε την καρδιά του λαού που έγινε σαν νερό (Ι. Ναυή 7, 5). Ενώ ο στρατηγός του Ισραήλ, ο Ιησούς του Ναυή πέφτει με το πρόσωπο μπροστά στην Κιβωτό της Διαθήκης, μπροστά στο ιερό, μπροστά ς’ αυτό που συνήθως προσευχόταν στο Θεό, και άρχισε να οδύρεται ενώπιον του Θεού ζητώντας να του αποκαλύψει το μυστηριώδη λόγο αυτού του καταστροφικού γεγονότος. Κι έτσι έμεινε μέχρι το βράδυ θρηνώντας. Και του αποκαλύπτεται από το Θεό ότι η ληστεία ήταν ο λόγος αυτής της δυστυχίας. Του είπε ο Θεός ότι αμάρτησε ο Ισραήλ και παρέβηκε τη Διαθήκη που τους είχε παραδώσει. Αφού πήρε από τα πιο καταραμένα αντικείμενα και έκλεψε και παραστράτησε και τα έκρυψε ανάμεσα στα πράγματά του (Ι. Ναυη 7: 11).
Ακούγοντας αυτό ο Ιησούς του Ναυή άρχισε να ψάχνει τον κλέφτη που ήταν ένοχος για την τόση δυστυχία του λαού. Και τον ανακάλυψε στο πρόσωπο του Αχάν γιού του Χαρμί από την φυλή του Ιούδα. Ο ίδιος ο Αχάν παραδέχθηκε ότι στην Ιεριχώ είδε έναν ωραίο μανδύα του εχθρού, διακόσιους σίκλους ασήμι και ένα χρυσό ραβδί τα επεθύμησε και τα πήρε όλα για τον εαυτό του θάβοντας τα στο χώμα κάτω από την σκηνή του. Του φώναξε τότε ο στρατηγός : γιατί μας προξένησες τόση δυστυχία; Ο Κύριος σήμερα σε σένα θα προξενήσει τέτοια δυστυχία (Ι. Ναυή 7: 25). Και ο Αχάν τιμωρήθηκε αυστηρά: τον λιθοβόλησαν μ’ όλους τους συγγενείς του, τα βόδια του και τα πράγματά του κλεμμένα και μη.
Μετά από αυτόν τον αιματηρό καθαρισμό από την αμαρτία ανάμεσα στο στρατό του, ξεκίνησε ο Ναυή ξανά για τη Γαι και την κατέκτησε χωρίς προσπάθεια και δίχως απώλειες.
Αυτός ο πόλεμος μας προσφέρει ένα ξεκάθαρο δίδαγμα, ότι ο λαός ο οποίος έχει μια θεϊκή αποστολή είτε να τιμωρήσει είτε να σωφρονίσει κάποιον άλλον λαό δεν επιτρέπεται να καταπατήσει ούτε καν μια εντολή. Δεν επιτρέπεται να καταπατήσει το νόμο του Θεού ούτε ο στρατός στην ολότητά του ούτε οι ηγέτες αυτού του στρατού, μα ακόμα ούτε καν ένα άτομο ανάμεσα στους πιο απλούς στρατιώτες. Αν ένας και μόνο στρατιώτης από τέτοιο στρατό προβεί σε κλοπή ή σε λεηλασία ή σε μοιχεία, ή σε προσβολή των ιερών, ή σε όποιο άλλο αμάρτημα ενάντια στο νόμο του Θεού, δημιουργεί εμπόδια στην επιτυχία ολοκλήρου του στρατού. Όσο πιο ψηλά στην ιεραρχία είναι ένας στρατιώτης τόσο το αμάρτημά του μεγιστοποιεί την δυνατότητα αποτυχίας του στρατού που ανήκει. Η αμαρτία των ηγετών ενός στρατού ενάντια στο Θεό και στο νόμο του Θεού ισοδυναμεί με εσκεμμένη προδοσία και παραδίδεται στον εχθρό. Κάθε αμαρτία εκδικείται κατά τη διάρκεια του πολέμου πιο γρήγορα από ότι κατά την περίοδο ειρήνης. Αυτό πρέπει να το έχουμε πάντοτε υπόψη μας. Επειδή ο πόλεμος αποτελεί ένα γρήγορο ξεκαθάρισμα λογαριασμού από το Θεό για τα πολύχρονα έργα του ανθρώπου κατά τη διάρκεια της ειρήνης. Θλιβόμαστε και θρηνούμε επειδή κάποιος λόχος τυχαία δυστύχησε και καταστράφηκε. Δεν υπάρχει τυχαίο στον πόλεμο. ‘Η θρηνούμε κάποιον αξιωματικό που σκοτώθηκε μέσα στη σκηνή του από αδέσποτη σφαίρα. Δεν υπάρχει, ούτε υπήρξε ποτέ αδέσποτη σφαίρα. Κάθε σκάγι του όπλου πέφτει εκεί που πρέπει να πέσει. Δεν υπάρχει τυφλή τύχη στον πόλεμο, στρατηγέ μου.
Το ότι ο στρατιώτης πρέπει να είναι καθαρός από την αμαρτία να στέκει με φόβο και με ακέραιο πνεύμα σαν κερί μπροστά στο Θεό, το γνώριζαν πάντοτε οι αγροτικοί λαοί στα δικά μας Βαλκάνια. Το γνωρίζουν και σήμερα, και μ’ αυτή τη γνώση οδηγούνται στον πόλεμο στο βαθμό που τους φούσκωσαν τα μυαλά εκείνοι που μιλούν για τον πόλεμο χωρίς να γνωρίζουν τίποτα και χωρίς να σκέπτονται τίποτα για τον πόλεμο. Και ο αριθμός των δεύτερων σήμερα στη Δύση είναι πολύ μεγάλος. Έχουν χάσει κάθε έννοια λεπτότητας, πνευματικών και ηθικών επιρροών που καθορίζουν έναν πόλεμο. Καθοριστικό ρόλο στον πόλεμο αποδίδουν στις μηχανές έμψυχες και άψυχες δηλαδή στους στρατιώτες ως ζωντανά όντα και τις πολεμικές κατασκευές. Όλα αυτά μαζί, χωρίς καμία διάκριση αυτοί τα αποκαλούν ‘’υλικά’’. Οι καθόλα υλιστές είναι υλιστές και στην αξιολόγηση του πολέμου. Η φιλοσοφία που έχουν για τον πόλεμο γνωρίζει μόνο για τις μάζες και τις ικανότητες. Γι’ αυτό και οι αξιολογήσεις τους για τον πόλεμο είναι εντελώς άκυρες, γι’ αυτό οι προβλέψεις και οι προγνώσεις τους για όλους τους πρόσφατους πολέμους των οποίων υπήρξαμε μάρτυρες, χωρίς καμία εξαίρεση, διαψεύστηκαν από την κατάληξη αυτών των πολέμων. Το κύριο λάθος τους το οποίο δεν ασπάζονται οι Βαλκάνιοι χωρικοί έγκειται στο ότι αυτοί βλέπουν τον πόλεμο μόνο ανάμεσα σε δυο στρατούς και σκέπτονται μόνο πάνω ς’ αυτούς τους στρατούς που μάχονται και όχι σ ’εκείνον τον Τρίτο, τον Καθοριστικό, τον Πανόπτη. Αυτόν τον Τρίτο, τον Καθοριστικό, τον Παντεπόπτη σκέπτονται οι αναλλοίωτοι χριστιανικοί λαοί των Βαλκανίων περισσότερο από τα εμπόλεμα μέρη. Αυτό πράγματι είναι Βιβλική στάση απέναντι στον πόλεμο.
Από αυτά είναι σαφές:
α. Ο Κύριος των δυνάμεων απεχθάνεται την λεηλασία στον πόλεμο.
β. Η λεηλασία στον πόλεμο από την πλευρά έστω και ενός ατόμου εμποδίζει την επιτυχία ολοκλήρου στρατού.
“Πόλεμος και Βίβλος, Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, κεφ. Η ανηθικότητα στον πόλεμο επιφέρει δυστυχία, Σελ. 65-71, εκδ. Παρρησία.