Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του ανθρώπου;

Οι δαίμονες απατούν και εμπαίζουν τους πιστούς με την πρόφαση της προκοπής. Με τίποτα άλλο δεν ξεγελάστηκε η Εύα παρά με την πρόφαση του αγαθού και της προόδου. Ακούγοντας το<< εσεσθε ως θεοί>> (γεν γ’ 5) και μη διακρίνοντας ποιος το είπε, παράκουσε την θεία εντολή και όχι μόνο δεν προόδευσε, άλλα ξέπεσε στην καταδίκη.
Γράφει ο Σολομών στις Παροιμίες:. <<Εισίν οδοί δοκουσαι αγαθαι παρά ανθρώποις, το μέντοι τελευταίον αυτών καταλήγει εις πυθμένα αδου>> (πρβλ. Παροιμ. ιδ’ 12). Αυτά γράφει για όσους δεν εννοούν ποιο είναι το θέλημα του Θεού και ακολουθούν το δικό τους. Επειδή δεν καταλαβαίνουν το θέλημα του Θεού, δέχονται στην αρχή από τον διάβολο μία κατάσταση ενθουσιασμού, που μοιάζει με χαρά, χωρίς πραγματικά να είναι. Αργότερα όμως δοκιμάζουν θλίψη και ντροπή.
Αντίθετα, εκείνος που ακολουθεί το θέλημα του Θεού, υπομένει στην αρχή μεγάλους κόπους, αργότερα όμως βρίσκει ανάπαυση και αγαλλίαση.
Τρία είναι τα θελήματα που απασχολούν διαρκώς τον άνθρωπο. Δεν τα διακρίνουν όμως παρά μόνο οι τέλειοι μοναχοί για τους οποίους γράφει ο Απόστολος: <<Τελειων δε έστιν η στερεά τροφή, των δια την έξιν τα αισθητήρια γεγυμνασμενα εχόντων προς διακρισιν καλού τε και κακού>> (Εβρ. ε’ 14).
Ποια είναι τα τρία αυτά θελήματα; α) Αυτό που ρίχνει στην ψυχή ο εχθρός, β) αυτό που γεννά μόνη της η καρδιά και γ) αυτό που σπέρνει στον άνθρωπο ο Θεός. Από τα τρία μόνο το δικό του αποδέχεται ο Θεός.

Άγιος Αμμωνάς