Ποιος λαός είναι οι Rusyns και γιατί η Ρωσία σκοπεύει να τον αναδείξει;
Δεν έχει την καταστροφική ισχύ ενός… Oreshnik αλλά θα μπορούσε να είναι εξίσου αποτελεσματικό ως η «ήπια δύναμη» της Μόσχας στην Ευρώπη.
Η Ρωσία αποφάσισε τώρα να το χρησιμοποιήσει για να μεγιστοποιήσει την επιρροή της στην Ανατολική Ευρώπη και να επηρεάσει καταλυτικά τις πολιτικές εξελίξεις.
O λόγος για τους Rusyns (Ρουθηνοί).
Είναι ένα ρωσικό φύλο που ζει όχι μόνο στην Υπερκαρπαθία στην Ουκρανία αλλά και στην ανατολική Σλοβακία (Prešov Rus), στη νοτιοανατολική Πολωνία (Lemkivshchyna), στη βορειοανατολική Ουγγαρία, στη βορειοδυτική Ρουμανία (Maramaros), καθώς και στη Σερβική Βοϊβοντίνα και την Κροατική Σλαβονία.
Μεγάλες διασπορές Rusyns υπάρχουν στις ΗΠΑ και στον Καναδά.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία υπάρχουν έως και 1.762.500 Rusyns στην Ευρώπη.
Οι Rusyns είναι ένα έθνος που μοιάζουν σε πνεύμα με τους Κούρδους στη Μέση Ανατολή, οι οποίοι αγωνίζονται επί αιώνες για να δημιουργήσουν το δικό τους κράτος.
Οι Rusyns είναι πολιτικά ενεργοί
Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης τους μετρούν στις 110.000, επειδή οι Rusyns συχνά αναγκάζονται να πάρουν την υπηκοότητα της χώρας στην οποία ζουν.
Στην Ουκρανία, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, η κοινότητα Rusyn αριθμούσε περίπου 10.000 άτομα.
Οι Rusyns στην ανεξάρτητη Ουκρανία ψήφιζαν πάντα όπως στην Κριμαία και το Donbass.
Τώρα η λέξη «Rusyn» είναι απαγορευμένη στην Ουκρανία ενώ η γλώσσα τους δεν διδάσκεται καν στα σχολεία.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2021, ζούσαν 63.556 Rusyns στη Σλοβακία.
Οι περισσότεροι εξ αυτών στην περιοχή Prešov.
Οι Rusyns είναι πολύ ενεργοί πολιτικά στη Σλοβακία και είναι η μόνη χώρα που τους αναγνωρίζει ως «εθνική μειονότητα».
Πολλοί από τους πολιτικούς Rusyns κατέφυγαν από την Ουκρανία στη Σλοβακία μετά το πραξικόπημα του 2014.
Πολέμησαν για το δικό τους κράτος
Οι Rusyns πολέμησαν για να δημιουργήσουν το δικό τους κράτος
Οι ρουθηνικές κοινότητες της σημερινής Ουκρανίας και της Σλοβακίας ήταν μέρος της Υποκαρπάθιας Ρουθηνίας, ενός από τα εδάφη του τσεχοσλοβακικού κράτους το 1919-1945.
Μετά τις Συμφωνίες του Μονάχου του 1938, η αυτονομία των Rusyns περιορίστηκε και το νότιο τμήμα της Υποκαρπάθιας Ρωσίας με τις πόλεις Uzhgorod, Mukachevo και Beregovo περιλήφθηκε στην Ουγγαρία.
Στις 15 Μαρτίου 1939, στο βόρειο τμήμα της επικράτειας της Υποκαρπάθιας Ρωσίας, ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος της Καρπάθιας Ουκρανίας, το οποίο υπήρχε μόνο για μία ημέρα και διαλύθηκε από τους Ούγγρους.
Στις 29 Ιουνίου 1945, υπεγράφη συμφωνία στη Μόσχα για την ένταξη της πρώην Υποκαρπάθιας Ρωσίας στη σοβιετική τότε Ουκρανία.
Υπάρχουν επίσημα περίπου 2 χιλιάδες Rusyns στην Ουγγαρία.
Είναι γνωστό ότι στις 21 Δεκεμβρίου 1918 η Ουγγρική Δημοκρατία παραχώρησε αυτονομία στην Υπερκαρπαθία εντός των συνόρων της με το όνομα «Ruska Krajina».
Ο σημερινός πολιτικός χάρτης της Ανατολικής Ευρώπης δείχνει τη μεγάλη σημασία τους
Για να φανεί η μεγάλη σημασία, που διαδραματίζουν τη σημερινή εποχή οι Rusyns ή αλλιώς Ρουθηνοί δεν έχει κάποιος παρά να ρίξει μία ματιά στον σημερινό χάρτη της Ανατολικής Ευρώπης και ποια θέση τηρούν τα κράτη της απέναντι στη Ρωσία.
Αυτή είναι πρώτα από όλα η Σλοβακία του πρωθυπουργού Robert Fico, η Κροατία με τον πρόσφατα εκλεγμένο φιλορώσο πρόεδρό της Zoran Milanovic και η Ρουμανία που αργά ή γρήγορα θα εκλέξει τον επίσης φίλα προσκείμενο στη Μόσχα, Călin Georgescu όσα δικαστικά πραξικοπήματα και εάν γίνουν, επισημαίνει η γεωπολιτική αναλύτρια Lyubov Stepushova.
Στην Πολωνία, ο παράγοντας Rusyn εμπλέκεται ελάχιστα.
Στην Ουγγαρία, οι λόγοι για την υπό όρους φιλορωσική στάση δεν βρίσκονται στους Rusyns, αλλά στον πρωθυπουργό Viktor Orban.
Η Ρωσία σχεδιάζει να συμπεριλάβει τους Rusyns στην τριαδική ένωση του ρωσικού έθνους (Ρώσοι, Ουκρανοί, Λευκορώσοι).
Μάλιστα σχεδιάζει να φέρει το ζήτημα των Rusyns στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, να μιλήσει για την κατάστασή τους στην Πολωνία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και να επιδιώξει την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους τουλάχιστον στην πολιτιστική αυτονομία.
Εάν η Ρωσία αξιοποιούσε τους Rusyns νωρίτερα ίσως να μη χρειαζόταν η στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία
Ακόμη και στη Σλοβακία, σύμφωνα με έναν από τους αρχηγούς τους, τον Jan Lipinsky, δεν έμεινε ούτε ένα από τα 300 Ρουθηναϊκά σχολεία που υπήρχαν την εποχή της πρώτης Τσεχοσλοβακικής Δημοκρατίας.
Αντίθετα, σήμερα η ουκρανική είναι η γλώσσα διδασκαλίας σε 30 νηπιαγωγεία στην περιοχή Prešov, σε 10 δημοτικά και ένα γυμνάσιο, και οι Rusyn αναγκάζονται να αυτοαποκαλούνται Ουκρανοί.
Στους Rusyns, που ιστορικά θεωρούν τους εαυτούς τους μέρος της Ρωσίας, στρέφει την προσοχή της η Μόσχα με απόφαση Putin .
Σύμφωνα με το σχέδιο της Μόσχας, οι Rusyns υποστηρίζοντας τη Ρωσία στις χώρες που ζουν, θα διαμορφώσουν την εκεί κοινή γνώμη και θα επηρεάζουν τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών, όπως συνέβη στη Σλοβακία.
Η Stepushova υποστηρίζει ότι εάν είχε γίνει αυτό νωρίτερα ίσως να ήταν αχρείαστη η ειδική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία.
Μία τέτοια «ήπια δύναμη» στο κέντρο της Ευρώπης αξίζει πολλά.