”Ὅσον πλησιάζει τό τέλος τοῦ παρόντος Κόσμου, τόσον καί ἡ παρουσία τοῦ μέλλοντος φανερώνεται σιγά – σιγά μέ ὁλοφάνερα σημεῖα. Ἐπειδή δηλαδή, εἰς τήν παροῦσαν ζωήν, δέν δυνάμεθα νά διακρίνωμεν ὁ ἕνας τούς διαλογισμούς τοῦ ἄλλου, ἐνῷ εἰς τήν μέλλουσαν ζωήν θά βλέπωμεν ὅλα, ὅσα ἔχομεν εἰς τήν καρδίαν μας νά εἶναι καί εἰς τάς καρδίας τῶν ἄλλων. Δι΄ αὐτό ὁ προσωρινός αὐτός κόσμος ὁμοιάζει μέ νύκτα, ἐνῷ ὁ μελλοντικός ὁμοιάζει μέ ἡμέραν.
Ὅπως λοιπόν ὅταν τελειώνῃ ἡ νύκτα ἀρχίζει νά σιγοφέγγῃ ἡ ἡμέρα, προτοῦ δέ ἀκόμη καλά – καλά νά ἀνατείλῃ ὁ ἥλιος, τό σκοτάδι ἀναμιγνύεται κατά κάποιον τρόπον μέ τό φῶς, ἕως ὅτου νά ὑποχωρήσῃ μέν τελείως τό σκοτάδι τῆς νυκτός καί νά ἐπικρατήσῃ ὁλοκληρωτικά τό φῶς τῆς ἐπερχομένης ἡμέρας, ἔτσι ἀκριβῶς συμβαίνει ἐδῶ· τό τέλος τοῦ παρόντος κόσμου ἀναμιγνύεται μέ τήν ἀνατολήν τοῦ μέλλοντος, ὁπότε μερικά σκοτεινά πράγματα τοῦ κόσμου τούτου διακρίνονται, ἐξ ἀφορμῆς τῆς ἀναμίξεώς των μέ τά πνευματικά· διά τοῦτον ἀκριβῶς τόν λόγον καί κατανοοῦμεν πολλά ἐκ τοῦ κόσμου ἐκείνου.
Πάντως ὅμως δέν τά γνωρίζομεν ἀμέσως ὅλα καί καθαρά ἀλλ΄ ἀμυδρῶς τά διακρίνομεν, ὡσάν ὁ νοῦς ἡμῶν νά φωτίζεται κατά κάποιον τρόπον, ὅπως ἀκριβῶς διακρίνομεν τά διάφορα ἀντικείμενα τοῦ ὑλικοῦ κόσμου, ὀλίγον πρό τῆς ἀνατολῆς τοῦ ἡλίου.”
~ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Διάλογος
