Είμαστε ευσεβείς όταν πιστεύουμε και ζούμε ορθόδοξα, όταν παραδεχόμαστε και κρατούμε την ορθόδοξη διδασκαλία , γιατί, όπως είπαμε, ευσεβείς είναι όσοι έχουν ορθόδοξη πίστη και ζουν σύμφωνα με αυτή.
Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς υπογραμμίζει εμφατικά « αληθής ευσέβεια το μη προς τους θεοφόρους πατέρες αμφισβητείν », γιατί η θεολογία των αγίων « όρος εστί θεοσεβείας αληθούς ». Δυστυχώς εμείς χωρίζουμε τους πατέρες σε κοινωνικούς και νηπτικούς, υπολογίζουμε τους πρώτους ενώ παραθεωρούμε τους δεύτερους.
Αυτό όμως στην αληθινή ορθόδοξη θεολογία δεν συμβαίνει, δηλαδή δεν χωρίζονται οι πατέρες σε κοινωνικούς και νηπτικούς, γιατί ξέρει η Ορθοδοξία ότι η κοινωνικότητα των Πατέρων είναι οπωσδήποτε διάσταση της νηπτικότητος.
Έτσι η παραθεώρηση της όλης ( και της ησυχαστικής ) διδασκαλίας των αγίων Πατέρων είναι ασέβεια, έστω κι αν εξωτερικά φαίνεται ότι είμαστε καλοί χριστιανοί.
Επίσης είμαστε ευσεβείς όταν επιδιώκουμε να ζούμε κατά το θέλημα Θεού ,υποτάσσοντες το δικό μας θέλημα στο θέλημα του αγίου Θεού.
Είμαστε ευσεβείς όταν επιδιώκουμε να ζούμε την « καλήν αλλοίωσιν », την μεταμόρφωση του εαυτού μας, όταν ζούμε με την μετάνοια και την αυτομεμψία.
Δυστυχώς οι σύγχρονοι χριστιανοί έχουμε απλοποιήσει την πνευματική ζωή.
Εξαντλούμε την ευσέβειά μας στις εξωτερικές εκδηλώσεις, στην ευπρέπεια και στην αξιοπρέπεια , στους καλούς τρόπους συμπεριφοράς , διατηρώντας έστω και μερικές ορθόδοξες διδασκαλίες. Αγνοούντες το βάθος, ζούμε την επιφάνεια. Εξαπατούμενοι από τα φαινόμενα, χάνουμε την ουσία. Θεωρούμε τους εαυτούς μας ευσεβείς, έχουμε όμως το υπερφίαλο πνεύμα, διαπνεόμαστε από την ορθολογιστική και πουριτανική « ευσέβεια » της Δύσεως.
Αλλά επαναλαμβάνουμε πως η ευσέβεια είναι μυστήριο, είναι η βίωση της εν Χριστώ ζωής, η κοινωνία ( οργανική και ουσιαστική ) με όλους τους αγίους , η αλλοίωση του εαυτού μας , η ορθόδοξη διδασκαλία και βιοτή , διότι « ουδέ εν ρήμασιν ημίν, αλλ µ εν πράγμασιν η ευσέβεια » .
( αγ. Γρηγόριος Θεολόγος )