Τα τελευταία αναδεικνύονται όλο και περισσότερο οι πολλαπλές αρετές της μαγειρικής σόδας. Αξίζει λοιπόν μία αναφορά στις χρήσεις της και σε αυτή την απλή αλλά θαυματουργή ουσία.
Με την ονομασία σόδα χαρακτηρίζονται δύο ενώσεις του νατρίου:
- το διττανθρακικό νάτριο NaHCO3 που είναι η μαγειρική σόδα ή σόδα φαγητού ή αρτοποιίας, σε μορφή λευκής σκόνης και
- Ανθρακικό νάτριο-Carbonate Soda, ή σόδα της πλύσεως, με λευκή κρυσταλλική μορφή.
Εδώ αναφερόμαστε στη μαγειρική σόδα της οποίας οι ονομασίες μαρτυρούν ότι στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκε κυρίως στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική ως διογκωτική ουσία «baking soda, baking powder», αλλά και ως χωνευτικό.
- Λίγη σόδα φαγητού διαλυμένη στο νερό ανακουφίζει από τη βαρυστομαχιά.
- Πέρα από τις χονευτικές της ιδιότητες. η σόδα προστατεύει και λευκαίνει τα δόντια.
Για γερά δόντια τα πλένουμε με οδοντόκρεμες που περιέχουν σόδα με την ένδειξη Baking Soda, ή προσθέτουμε λίγη σόδα στην οδοντόκρεμα. - Προσθήκη σόδας στο μούλιασμα των οσπρίων τα κάνει πιο εύπεπτα και μειώνει το αίσθημα του φουσκώματος.
- Μαλακώνει το κρέας αν το αφήσουμε στο ψυγείο για 2-3 ώρες πασπαλισμένο με σόδα. Ξεπλένουμε και μαγειρεύουμε.
- Είναι γνωστό ότι η σόδα αυξάνει την απόδοση των αθλητών και καθυστερεί την εμφάνιση της κόπωσης.
- Για κουρασμένα πόδια κάνουμε ποδόλουτρο σε χλιαρό νερό με σόδα.
- Πάστα σόδας ανακουφίζει προσωρινά από ελαφρά εγκαύματα ή τσιμπήματα εντόμων.
Η σόδα ως καθαριστικό
Μετά τη συνειδητοποίηση της αρνητικής επίδρασης των απορρυπαντικών στα υδάτινα οικοσυστήματα, η μαγειρική σόδα επανήλθε δυναμικά στο προσκήνιο ως ένα άριστο καθαριστικό μέσο και ταυτόχρονα φτηνό και οικολογικό.
Ξαναβγήκαν έτσι στην επιφάνεια παλιές και ξεχασμένες συνταγές με σόδα ή προστέθηκαν καινούργιες:
Σε λίγο απορρυπαντικό πιάτων προσθέτουμε σόδα φαγητού και ανακατεύουμε.
Αυτός ο πολτός συμπυκνωμένος ή διαλυμένος σε χλιαρό η ζεστό νερό (ανάλογα με την επιφάνεια καθαρισμού και την δυσκολία των λεκέδων και της βρομιάς) καθαρίζει πολύ καλά όλες τις επιφάνειες της κουζίνας και του μπάνιου μας (εκτός από τις ξύλινες), το εσωτερικό του φούρνου από καμένα λίπη, ακόμη και τις σκουριές που αφήνουν οι γλάστρες στα πλακάκια. Μετά το καθάρισμα των επιφανειών ξεπλένουμε με σκέτο νερό.
Για επίμονους λεκέδες αφήνουμε το μείγμα να δράσει για λίγο και μετά τρίβουμε.
Με το ίδιο μείγμα καθαρίζουμε υπολείμματα από καμένα λίπη στα σκεύη της κουζίνας και τις συσκευές. Σε λιγότερο λερωμένες επιφάνειες χρησιμοποιούμε μόνο σόδα διαλυμένη σε χλιαρό ή ζεστό νερό, στο οποίο μπορούμε να προσθέσουμε και λίγο ξίδι. Για λεκέδες από τσάι στο φλιτζάνι, το τρίβουμε με φέτα λεμονιού, βουτηγμένη σε σόδα.
Για να διατηρούμε τις σωληνώσεις της αποχέτευσης καθαρές και να μη βουλώνουν, ρίχνουμε κατά διαστήματα μισό φλιτζάνι σόδα και μισό φλιτζάνι ξίδι. Οι λιπαρές ουσίες διασπώνται σε σαπούνι και γλυκερίνη. Μετά από 15 λεπτά, ρίχνουμε βραστό νερό.
Το ίδιο διάλυμα χρησιμοποιούμε και για τη λεκάνη της τουαλέτας, όπου αφήνουμε να δράσει για λίγα λεπτά, τρίβουμε με βούρτσα και ξεπλένουμε με νερό.
Με διάλυμα σόδας σε χλιαρό ή ζεστό νερό καθαρίζουμε το εσωτερικό του ψυγείου για τον έλεγχο των οσμών, αντικείμενα ή κοσμήματα από κοράλλι ή ελεφαντόδοντο.
Με σόδα καθαρίζουν επίσης τα ασημικά αντικείμενα ή κοσμήματα.
Για φρεσκάρισμα, καθάρισμα και απολύμανση των χαλιών τα πασπαλίζουμε με σόδα. Αφήνουμε να “καθίσει” για 2-3 ώρες ή και όλο το βράδυ. Το πρωί καθαρίζουμε με ηλεκτρική σκούπα.
Αν μυρίζουν τα παπούτσια μας ρίχνουμε μέσα σόδα. τα αφήνουμε για 12 ώρες τουλάχιστον. τα τινάζουμε και τα φοράμε.
Λίγη σόδα στο νερό του ανθοδοχείου διατηρεί περισσότερο τα λουλούδια ζωντανά.
Ακόμη και σε περίπτωση φωτιάς από λιπαρές ουσίες, ως επί το πλείστον στο τηγάνι, αν δεν έχουμε καπάκι ή πυροσβεστήρα η μαγειρική σόδα μπορεί να σβήσει τη φωτιά.
Σόδα της πλύσεως:
Προσθέστε μια κουταλιά της σούπας κρυσταλλική σόδα της πλύσεως στην κυρίως πλύση των ασπρορούχων, αν θέλετε να αποφύγετε τη συσσώρευση αλάτων στο πλυντήριό σας. Η σόδα επιπλέον λευκαίνει και μαλακώνει τα ρούχα.
Της Ρούλας Γκόλιου.
Αντίστοιχες χρήσιμες συμβουλές μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο «1001 συμβουλές για το σπίτι» (Εκδόσεις Μαλλιάρης – Παιδεία).