Βασική συνταγή παρασκευής σαπουνιού ψυχρής μεθόδου με υπερλίπανση 5%
- 1 κιλό ελαιόλαδο
- 300 ml αποσταγμένο νερό
- 130 γραμμάρια καυστική σόδα (NAOH)
Παρασκευή βασικής συνταγής σαπουνιού με ψυχρή μέθοδο
Ζυγίζουμε το νερό και την καυστική σόδα.
Σε καλά αεριζόμενο μέρος και σε ανοξείδωτο μόνο σκεύος, ρίχνουμε πάντα πρώτα το νερό και μετά σιγά σιγά την καυστική σόδα με προσοχή. Ανακατεύουμε σιγά σιγά να διαλυθεί εντελώς η καυστική σόδα και μένουμε μακριά από τους ατμούς.
Το δοχείο θα ανεβάσει μεγάλη θερμοκρασία και το υγρό θα είναι καυστικό.
Περιμένουμε μέχρι η θερμοκρασία του νερού με την καυστική σόδα πέσει μέχρι τους 40 βαθμούς ελέγχοντας συχνά.
Ταυτόχρονα θερμαίνουμε λίγο και το λάδι μας στους 40 βαθμούς.
Ρίχνουμε σιγά σιγά το διάλυμα του νερού με την καυστική σόδα στο λάδι μας, ανακατεύοντας συνέχεια.
Για να γίνει γρήγορα η δουλειά μας χρησιμοποιούμε ένα μηχανικό μέσο μπλέντερ ράβδου χειρός…
Τιμή σαπωνοποίησης
Η τιμή σαπωνοποίησης είναι η ποσότητα καυστικής σόδας που απαιτείτε για να μετατρέψει 1 γραμμάριο λιπαρής ουσίας σε σαπούνι.
Δηλαδή 1 γραμμάριο ελαιόλαδου θέλει 0,135 γραμμάρια καυστικής σόδας
Τα 1.000 γραμμάρια (1 κιλό) θέλουν 135 γραμμάρια καυστικής σόδας
Πίνακας Σαπωνοποίησης (Table Saponification)
Δείκτες σαπωνοποίησης φυτικών ελαίων
- Ελαιόλαδο: 0.134
- Πυρηνόλαδο: 0.134
- Αραβοσιτέλαιο: 0.135
- Ηλιέλαιο: 0.134
- Βαμβακέλαιο: 0.137
- Λινέλαιο: 0.135
- Σησαμέλαιο: 0.135
- Καστορέλαιο: 0.127
- Αμυγδαλέλαιο: 0.137
- Σιτέλαιο: 0.135
- Μελισσοκερί: 0.069
Δείκτες σαπωνοποίησης ζωικών ελαίων
- Λίπος χοιρινό: 0.138
- Λίπος βοδινό: 0.140
- Λίπος κατσικίσιο: 0.139
Γιατί χρησιμοποιούμε υπερλίπανση
Το σαπούνι μας θα πρέπει να έχει ph από 7-10. Σαπούνι που έχει ph πάνω από 10 ίσως ερεθίσει το δέρμα. Εάν έχουμε μεγαλύτερο ph ίσως έχουμε περίσσεια καυστικής σόδας που δεν σαπωνοποιήθηκε σωστά.
Τα στερεά σαπούνια με 0% ποσοστό υπερλίπανσης ίσως είναι υπερβολικά αλκαλικά και ερεθίσουν το δέρμα σας και επιπλέον είναι καυστικά. Για αυτό το λόγο χρησιμοποιούμε συνήθως ένα ποσοστό υπερλίπανσης στα στερεά σαπούνια 5% τουλάχιστον.
Στην πράξη θα βάλουμε λιγότερη καυστική σόδα για να μην γίνει σαπούνι όλο το λάδι μας αλλά να περισσέψει ένα 5%.
Αυτή η υπερίπανση, που στην ουσία είναι ένα 5% ποσοστό λαδιού μέσα στο σαπούνι μας, μπορεί να γίνει και την στιγμή παρασκευής του σαπουνιού, όταν το μείγμα παρουσιάζει ίχνη σαπωνοποίησης, με την προσθήκη ελαίων.
Συμβουλές για κατασκευή σαπουνιών
Καλύτερη εποχή για παρασκευή σαπουνιών είναι το φθινόπωρο ή η άνοιξη.
Η υγρασία του χώρου ωρίμανσης και αποθήκευσης θα πρέπει να είναι χαμηλή.
Τα αιθέρια έλαια μπαίνουν για άρωμα την στιγμή παρασκευής του σαπουνιού κατά το τέλος, όταν το μείγμα παρουσιάζει ίχνη σαπωνοποίησης, σε ποσοστό 2% του λαδιού που χρησιμοποιούμε, δηλ. για ένα κιλό λαδιού (1.000 γραμμάρια) θέλουμε 20 ml αιθέριου ελαίου.
Το σαπούνι από λάδι ελιάς δεν αφρίζει πάρα πολύ. Πολλοί θεωρούν ότι ο αφρός είναι αυτός που καθαρίζει αλλά δεν είναι το καθαριστικό μέσο αυτό, η δουλειά του σαπουνιού είναι να δεσμεύει τα μόρια της βρώμας που έχει το σώμα και να τα αφαιρεί, αυτή είναι η δουλειά του. Ο αφρός είναι μια ιδιότητα των σαπουνιών, αλλά για τα σύγχρονα σαπούνια πρόκειται μάλλον για ένα εφέ… Αναλογιστήκατε ποτέ γιατί τα απορρυπαντικά του πλυντηρίου δεν κάνουν αφρό.
Το σαπουνόλαδο λοιπόν δεν βγάζει πολύ αφρό. Αν θέλουμε καλά ντε και σώνει θα το βοηθήσουμε εμείς. Υπάρχουν φυσικοί αφριστικοί παράγοντες όπως είναι η ζάχαρη. Αν θέλεις παραπάνω αφρό βάζεις λίγη ζάχαρη λιωμένη σε νερό.
Βάζεις αντί για ελαιόλαδο, λάδι από κοκκοφοίνικα και έχεις πολύ αφρό.