Γιάννης Βογιατζής: Η συνέντευξή του που έμεινε στην ιστορία
Σε ερώτηση της δημοσιογράφου Μαρίας Ανδρέου: Τι σημαίνει έθνος και πώς διαμορφώνεται η εθνική συνείδηση; ο μεγάλος αυτός άνθρωπος,καλλιτέχνης και Ελληνας απάντησε:
Στο σχολείο είχαμε έναν ιταλό καθηγητή, με λατρεία στην ελληνική παιδεία, τον Κάρλο Μπρικέλι. Μας έκανε ιταλικά και μας μάθαινε να λέμε ότι στο αίμα μας ρέει αίμα ιταλικό.
Τότε όλα τα παιδιά και χωρίς να συνεννοηθούμε -αυτή είναι πιο η δυνατή μου ανάμνηση, που με κάνει και κλαίω όταν θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια- φωνάζαμε:
«Στο αίμα μας ρέει αίμα ελληνικό»! Οι κατακτητές πιστεύουν ότι με την προπαγάνδα μπορούν να αλλάξουν οι λαοί. Η συνείδηση ενός έθνους φτιάχνεται από την κοινή γλώσσα, την ιστορία και τη γνώση του ποιος είσαι. Το κράτος δεν έχει την ίδια ισχύ με το έθνος.
Κράτος φτιάχνεις με τη μείξη πολλών εθνοτήτων. Αυτά τα κράτη συνήθως είναι σκληρά απέναντι στους πολίτες τους. Η ελευθερία δεν παρέχεται αφειδώς στις εθνότητες, για να μην μπορούν να ξεσηκωθούν και το κράτος διαλυθεί. Δεν υπάρχει ουσιαστική δημοκρατία. Ενώ στο έθνος υπάρχει ο άγραφος νόμος των εθίμων, των κοινών αγώνων και καημών, του πολιτισμού, της θρησκείας, των παρόμοιων χαρακτηριστικών.
Για αυτό είμαστε τυχεροί που ζούμε σε μια χώρα που δεν χάθηκε ποτέ το εθνικό της DNA, ακόμη και με τετρακόσια χρόνια τουρκικής σκλαβιάς.