Το κραχ που θα αλλάξει μια γενιά – H φούσκα των πάντων θα σκάσει, όλα θα καταρρεύσουν, λένε 5 έγκριτοι αναλυτές
Κόντρα σε όλους και όλα, ανυποχώρητοι στην άποψη πως η μεγαλύτερη χρηματιστηριακή κατάρρευση στην Ιστορία έρχεται, πέντε εκ των πιο γνωστών χρηματιστηριακών αναλυτών και οίκων στον κόσμο οι Harry Dent, Capital Economics, John Hussman (RBS), UBS, Pimco συντρίβουν το κυρίαρχο αφήγημα… καλώντας τους επενδυτές να πάρουν μέτρα.
Harry Dent: Τι κάνεις αν θέλεις να θεραπεύσεις το hangover; Πίνεις περισσότερο; Αυτό έκαναν
Επιμένει στη δήλωσή του για τη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή συντριβή στην Ιστορία ο πλέον ειλικρινής οικονομολόγος και αναλυτής στον κόσμο, Harry Dent.
Πιο συγκεκριμένα, μιλώντας στο Fox News Digital, ο Dent προειδοποίησε ότι η υπερφούσκα που έχει σχηματιστεί δεν έχει ακόμη σκάσει και μπορεί να προκαλέσει το μεγαλύτερο κραχ από τη Μεγάλη Ύφεση.
«Από το 1925 έως το 29 είχαμε μια φυσική φούσκα. Δεν υπήρχε κανένα ερέθισμα πίσω από τη δημιουργία της, κάποιο τεχνητό ερέθισμα.
Άρα, η προσφάτως διαμορφωθείσα πραγματικότητα είναι κάτι νέο, που δεν έχει ξανασυμβεί» είπε ο Dent, και πρόσθεσε: «Τι κάνεις αν θέλεις να θεραπεύσεις το hangover; Πίνεις περισσότερο; Αυτό έκαναν. Το να πλημμυρίσει η οικονομία με επιπλέον χρήματα μπορεί να ενισχύσει την οικονομία μακροπρόθεσμα.
Αλλά, τα πραγματικά οφέλη αυτού του πράγματος θα τα δούμε μόνο όταν δούμε αυτή τη φούσκα να σκάει.
Αυτή η φούσκα διαρκεί 14 χρόνια. Οι περισσότερες φούσκες διαρκούν πέντε με έξι, χρόνια, ωστόσο αυτή έχει τεντωθεί.
Άρα θα έπρεπε να περιμένετε συντριβή μεγαλύτερη από ό,τι είχαμε το 2008 έως το 2009».
Τα κατώτατα όρια θα τα δούμε κάποια στιγμή από τις αρχές έως τα μέσα του 2025.
Στο επίκεντρο της φούσκας βρίσκεται η αγορά ακινήτων.
Σύμφωνα με τον Dent, οι κατοικίες θα έβλεπαν τα χαμηλά του 2012 φέτος…
Όπως ισχυρίστηκε, οι τιμές των σπιτιών στις ΗΠΑ έχουν διπλάσια τιμή σε σχέση με την πραγματική αξία τους.
«Ιστορικά ποτέ η ιδιοκτησία στις ΗΠΑ είχε φτάσει σε τόσο μεγάλο βαθμό. Πότε τόσο πολλοί άνθρωποι δεν είχαν δύο και τρία σπίτια» είπε.
«Αν καταλαβαίνετε τους πραγματικούς κύκλους, δεν θα αγοράσετε το πιο ακριβό σπίτι στην ιστορία ακριβώς στην κορυφή της αγοράς, διότι μετά θα γκρινιάζατε για 14 χρόνια, δεδομένου ότι περνάμε στην επόμενη μεγάλη ύφεση, όπως το ’29 έως το ’42 ή από το ’68 έως το ’82», σημειώνει ο συγγραφέας.
«Άλλωστε, τι θα ήταν αυτό, χωρίς το τσουνάμι ρευστότητας των 27 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, το 2008 έως το 2022».
Ο Dent απάντησε στους επικριτές που χαρακτήρισαν τις υποθέσεις του «τρελές» και τον κατηγόρησαν ότι εκτρέφει φόβο.
«Απλώς λέω αυτό που βλέπω και, ειλικρινά, δεν δίνω δεκάρα αν δεν αρέσει στον κόσμο, γιατί πρέπει να διαλέξετε: θα πείτε την αλήθεια ή θα κάνετε τους ανθρώπους χαρούμενους;» αντέδρασε.
«Με αποκαλούν “perma-bear” και χαίρομαι για αυτό.
Αν κάνετε μια αναδρομή, τίποτα δεν είναι πιο προφανές από την κατάρρευση που έρχεται».
Όταν τελικά σκάσει η φούσκα, ο S&P 500 θα μπορούσε να πέσει έως και 86%, ενώ ο Nasdaq Composite θα μπορούσε να πέσει κατά περίπου 92%, κατέληξε ο Dent.
Capital Economics: Θα φουσκώσουν λίγο ακόμη, και μετά…
Άλλο ένα 20% ανόδου έχουν οι μετοχές πριν σκάσει η φούσκα, σύμφωνα με την Capital Economics.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών, ο S&P 500 θα μπορούσε να τύχει μιας απότομης διόρθωσης μετά από ένα ράλι στις 6.500 μον.
Όπως αναφέρει ο επικεφαλής οικονομολόγος της εταιρείας John Higgins, αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν πολλά περισσότερα που μπορεί να κερδίσει η αγορά προτού οι τιμές υποχωρήσουν.
Οι μετοχές βρίσκονται ήδη σε φούσκα τελευταίου σταδίου, είπε ο αναλυτής, θεωρώντας υπερβολικό το όλο hype γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη.
«Οι φούσκες τείνουν να φουσκώνουν περισσότερο στα τελικά τους στάδια, καθώς ο ενθουσιασμός φτάνει σε υψηλό πυρετό», προειδοποίησε ο Higgins.
John Hussman
Ο επενδυτής John Hussman πιστεύει ότι μόλις σκάσει η φούσκα οι μετοχές θα μπορούσαν να υποχωρήσουν έως και 70%.
Ο Hussman προειδοποιεί για απότομη διόρθωση στα χρηματιστήρια το 2024, ενώ σε πρόσφατο σημείωμα προς τους πελάτες του είπε ότι μια χούφτα κόκκινες σημαίες σηματοδοτούν πόνο.
Σύμφωνα με τον πιο αξιόπιστο δείκτη αποτίμησης της εταιρείας του, ο S&P 500 φαίνεται να είναι στην πιο υπερτιμημένη φάση του από το 1929 και βρίσκεται ακριβώς πριν η χρηματιστηριακή αγορά βυθιστεί και η οικονομία των ΗΠΑ βουλιάξει σε οικονομική ύφεση.
«Συνεχίζω να θεωρώ την άνοδο της αγοράς των τελευταίων μηνών ως μια προσπάθεια “να πιάσουμε τον αφρό της χθεσινής φούσκας” και όχι ως μια νέα, ανθεκτική ανοδική πορεία της αγοράς» δήλωσε ο Hussman.
«Πιστεύω επίσης ότι ο S&P 500 θα μπορούσε να χάσει από 50% έως 70% με την ολοκλήρωση αυτού του κύκλου, απλώς για να φέρει τις μακροπρόθεσμες αναμενόμενες αποδόσεις σε τρέχοντα πρότυπα που οι επενδυτές συνδέουν με τις μετοχές».
«Με απλά λόγια, η άποψη μου είναι ότι από τις αρχές του 2022 βλέπουμε την εκτεταμένη κορυφή μιας από τις τρεις μεγάλες κερδοσκοπικές φούσκες στην ιστορία των ΗΠΑ» πρόσθεσε αργότερα.
UBS
Το χρηματιστήριο εκπέμπει σήματα ότι βρίσκεται σε φούσκα, σύμφωνα με την UBS.
Συνήθως, υπάρχουν οκτώ προειδοποιητικά σημάδια σχηματισμού φούσκας στην αγορά και έξι από αυτά έχουν ήδη αναβοσβήσει, ανέφερε η τράπεζα.
1) «Οι φούσκες τείνουν να εμφανίζονται όταν οι αποδόσεις των μετοχών αυξάνονται σε σημεία τέτοια που δεν συνάδουν με τις αποδόσεις των ομολόγων. Έτσι οι επενδυτές προεκτείνουν τις ιστορικές αποδόσεις για να προβλέψουν τις μελλοντικές αποδόσεις – όταν στην πραγματικότητα οι μελλοντικές αποδόσεις, όπως φαίνεται από το ERP, είναι σημαντικά χαμηλότερες από τις νόρμες τους» δήλωσε ο Garthwaite.
2) Παρότι τα κέρδη των εταιρειών που είναι εισηγμένες στον S&P 500 σημείωσαν άνθηση το περασμένο έτος, υπάρχει ένα άλλος δείκτης που θα πρέπει να παρακολουθείται από τους επενδυτές.
Τα κέρδη NIPA μετρούν την κερδοφορία όλων των εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων των μη εισηγμένων, και όταν αυτά διαφέρουν από τα κέρδη των εταιρειών που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο, οι επενδυτές θα πρέπει να προσέχουν πολύ
«Μπορούμε να το δούμε αυτό αν κοιτάξουμε την περίοδο TMT (φούσκα Dot-com) όταν τα κέρδη της NIPA μειώθηκαν ενώ τα κέρδη των χρηματιστηρίων αυξήθηκαν. Το ίδιο ίσχυε και στην Ιαπωνία στα τέλη της δεκαετίας του 1980» δήλωσε ο Garthwaite.
3) Όταν το χρηματιστήριο είναι συγκεντρωμένο σε μια χούφτα εταιρειών που οδηγούν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών, αυτό είναι ένα σημάδι ότι το εύρος είναι αδύναμο.
Η συγκέντρωση ρεκόρ στις μετοχές τεχνολογικών μετοχών υψηλής κεφαλαιοποίησης σημαίνει πως η διάμεση μετοχή αποτυγχάνει να αποφέρει ισχυρές αποδόσεις.
«Μπορούμε να το δούμε αυτό ιδιαίτερα αν δούμε τη γραμμή προόδου σε πτώση έναντι του S&P 500 κατά την περίοδο TMT» είπε ο Garthwaite.
4) Χρειάζεται ένα κενό 25 ετών από την προηγούμενη φούσκα: «Αυτό δίνει τη δυνατότητα σε ένα ολόκληρο σύνολο επενδυτών να πιστεύουν ότι «είναι διαφορετικά αυτή τη φορά» και να αναπτύξουν θεωρίες ότι οι μετοχές θα πρέπει να είναι σε διαρθρωτικά χαμηλότερο ERP», είπε ο Garthwaite.
5) Κενό 25 ετών από την προηγούμενη φούσκα: «Αυτή το αφήγημα περιστρέφεται γύρω από την τεχνολογία.
Τον 19ο αιώνα υπήρχε μια φούσκα που σχετιζόταν με τους σιδηρόδρομους και τον 20ό αιώνα, πριν από το 1929, υπήρχε μια φούσκα που συνδέθηκε με τη μαζική παραγωγή αυτοκινήτων, την ηλεκτροκίνηση των πόλεων και του ραδιοφώνου» είπε ο Garthwaite.
6) Η λιανική αρχίζει να συμμετέχει επιθετικά: Όταν οι μικροεπενδυτές αγοράζουν επιθετικά στο χρηματιστήριο, αυτό επιτρέπει στο ασφάλιστρο του κινδύνου να πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, οδηγώντας σε υψηλές αποτιμήσεις.
«Υπάρχουν ενδείξεις για αυτό, όπως ο δείκτης ταύρων/αρκούδων των μεμονωμένων επενδυτών, που είναι είναι πολύ υψηλός σε σχέση με τον κανόνα της» δήλωσε ο Garthwaite.
7) Η νομισματική πολιτική είναι πολύ χαλαρή (Δεν αναβοσβήνει ακόμη): Προηγούμενες φούσκες εμφανίστηκαν όταν τα πραγματικά επιτόκια αφέθηκαν να μειωθούν σε μεγάλο βαθμό.
Αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη, καθώς η Federal Reserve δεν τα έχει ακόμη μειώσει.
«Οι τρέχουσες νομισματικές συνθήκες φαίνονται ασυνήθιστα στενές σε σχέση με το παραγωγικό κενό» είπε ο Garthwaite.
8) Εκτεταμένη περίοδος περιορισμένων μειώσεων (Δεν αναβοσβήνει): Οι προηγούμενες χρηματιστηριακές φούσκες είδαν μια πολυετή περίοδο περιορισμένων πωλήσεων κάτω του 20%.
Με τον S&P 500 να βιώνει μια οδυνηρή bear market το 2022 και να υποχωρεί πάνω από 25% στα χαμηλά του, μάλλον πρέπει να διανυθεί πολύς δρόμος μέχρι να εκπληρωθεί αυτή η προϋπόθεση.
Τα καλά νέα είναι ότι η φούσκα μπορεί να μη σκάσει αμέσως.
Οι μετοχές μοιάζουν περισσότερο με τη φούσκα που εμφανίστηκε το 1997, παρά το 1999, είπαν οι αναλυτές.
«Επενδύουμε για τη θέση της φούσκας μόνο αν βρισκόμαστε στο 1997 και όχι στο 1999 (που πιστεύουμε ότι είμαστε)» είπαν οι αναλυτές της UBS.
Pimco: Έρχεται ντόμινο τραπεζικής κατάρρευσης στις ΗΠΑ
Προειδοποίηση για επικείμενες καταρρεύσεις περιφερειακών τραπεζών στις ΗΠΑ απευθύνει η Pimco, λόγω της «πολύ υψηλής» συγκέντρωσης προβληματικών δανείων εμπορικών ακινήτων.
«Το πραγματικό κύμα distress μόλις αρχίζει» για τις τράπεζες σε όλα τα είδη, από εμπορικά κέντρα έως γραφεία, δήλωσε σε συνέντευξή του ο John Murray από την Pimco. Το τμήμα του εντάσσεται στην επιχείρηση εναλλακτικών λύσεων της Pimco ύψους 173 δισ. δολαρίων.
Η αβεβαιότητα σχετικά με το πότε η Fed μπορεί να μειώσει τα επιτόκια έχει επιδεινώσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας των εμπορικών ακινήτων, όπου το υψηλό κόστος δανεισμού έχει επηρεάσει τις αποτιμήσεις και έχει προκαλέσει defaults, αφήνοντας τις τράπεζες «εγκλωβισμένες» με assets που είναι δύσκολο να πωληθούν.
Σε αντίθεση με ορισμένες προσδοκίες της αγοράς, οι μεγαλύτερες τράπεζες έχουν διαθέσει πρώτα ορισμένα από τα περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης ποιότητας για να αποφύγουν βαθύτερες απώλειες, σύμφωνα με τον Murray.
«Ωστόσο, καθώς τα προβληματικά δάνεια αυξάνονται λόγω λήξεων, αναμένουμε ότι οι τράπεζες θα αρχίσουν να πωλούν αυτά τα πιο “δύσκολα” δάνεια για να μειώσουν την έκθεση στα προβληματικά δάνεια» δήλωσε, προσθέτοντας ότι η ομάδα του έχει αρπάξει δάνεια CRE που ξεφορτώθηκαν ορισμένες μεγάλες αμερικανικές τράπεζες τους τελευταίους 18 μήνες.
Η αναταραχή έγινε ιδιαίτερα αισθητή μεταξύ των περιφερειακών τραπεζών, οι οποίες αύξησαν την έκθεσή τους σε CRE, η οποία σε πολλές περιπτώσεις αξίζει πλέον μόνο ένα κλάσμα της αξίας τους στην κορύφωσή τους. Οι μικρότερες τράπεζες συνεχίζουν να ανησυχούν τους επενδυτές μετά την κατάρρευση μερικών το 2023.
Νωρίτερα φέτος, η US Bancorp, η μεγαλύτερη περιφερειακή τράπεζα με βάση το ενεργητικό της, αύξησε τις προβλέψεις της για πιστωτικές ζημίες το πρώτο τρίμηνο σε 553 εκατ. δολάρια.
Οι περιφερειακές τράπεζες ήταν επίσης οι μόνες τράπεζες που δεν απαίτησαν επιπλέον προκαταβολές από τους δανειολήπτες εμπορικών ακινήτων τα τελευταία χρόνια, γεγονός που αναδεικνύει την ευπάθειά τους στην πτώση των αξιών, σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε η MSCI Real Assets τον Μάρτιο. Τα καταθετικά ιδρύματα εκτιμάται ότι φέτος θα αντιμετωπίζουν ένας χρέος συνδεδεμένο με ακίνητα που λήγει, 441 δισ. δολαρίων.
www.bankingnews.gr