Βόρεια Ήπειρος: Ανακαλύφθηκε η μεγαλύτερη υπόγεια θερμική λίμνη στον κόσμο
Στη Βόρεια Ήπειρο, σε βάθος 127 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της γης, ανακαλύφθηκε ένας από τους πιο εντυπωσιακούς γεωλογικούς σχηματισμούς των τελευταίων ετών: μια υπόγεια θερμική λίμνη μήκους 138,3 μέτρων και πλάτους 42 μέτρων, με συνολικό όγκο νερού 8.335 κυβικών μέτρων, πλούσιο σε μεταλλικά στοιχεία. Η ανακάλυψη αυτή, σύμφωνα με το , αποτέλεσε σταθμό στην επιστημονική έρευνα.
Η εξερεύνηση ξεκίνησε το 2021, όταν ο Τσέχος επιστήμονας Marek Audy υποψιάστηκε την ύπαρξη ενός σπάνιου δικτύου θερμικών σπηλαίων στην Αλβανία. Οι γνώσεις του από παρόμοιους σχηματισμούς στο Νέο Μεξικό τον οδήγησαν στη θεωρία ότι η υδροθερμική δραστηριότητα είχε δημιουργήσει υπόγειες κοιλότητες. Την ίδια χρονιά, κατά τη διάρκεια ενός οικογενειακού ταξιδιού, επισκέφθηκε τη Σπηλιά του Θείου, που βρίσκεται στον ποταμό Σαραντάπορο. Αν και δεν ήταν ο πρώτος που εισήλθε, εντόπισε ενδείξεις που έδειχναν ότι η σπηλιά είχε κάτι μοναδικό.
Με τη χρηματοδότηση του Fondation Neuron, η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε προηγμένη τεχνολογία χαρτογράφησης 3D (GeoSlam) για τη δημιουργία ακριβών μοντέλων της σπηλιάς. Η λίμνη βρέθηκε να περιέχει υδρόθειο, το οποίο, όταν έρχεται σε επαφή με τον αέρα, παράγει θειικό οξύ που σταδιακά διαβρώνει τον ασβεστόλιθο, μετατρέποντάς τον σε γύψο. Αυτή η διαδικασία δημιουργίας της σπηλιάς είναι εξαιρετικά σπάνια.
Ένα κρίσιμο σημείο στην εξερεύνηση ήρθε το 2022, όταν οι επιστήμονες παρατήρησαν μέσω drone μια στήλη ατμού που αναδυόταν από μια ανεξερεύνητη περιοχή. Αυτό τους οδήγησε στην Atmos Cave, έναν ευρύχωρο υπόγειο θάλαμο, όπου εντοπίστηκε η θερμική λίμνη, η οποία ονομάστηκε Neuron προς τιμήν του ιδρύματος που υποστήριξε την έρευνα.
Με διαστάσεις σχεδόν τριπλάσιες από την κεντρική αίθουσα του Εθνικού Θεάτρου της Πράγας, η λίμνη Neuron είναι πλέον η μεγαλύτερη γνωστή υπόγεια θερμική λίμνη στη Γη. Η ανακάλυψη αυτή πυροδότησε συζητήσεις σχετικά με τα πρωτόκολλα ασφαλείας για μελλοντικές αποστολές σε ακραία υπόγεια περιβάλλοντα, καθώς οι επιστήμονες αναζητούν νέες μεθόδους εξερεύνησης χωρίς να θέτουν ανθρώπινες ζωές σε κίνδυνο.