-Πάτερ, γιατί κάνουμε τα μνημόσυνα, αφού «εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια»;
– Διάβασες την επιμνημόσυνη Ακολουθία προσεκτικά;
– Οχι!
– Δεν μιλά πουθενά για μετάνοια. Αναφέρει μόνο εκφράσεις όπως: «Ανάπαυσον την ψυχήν του δούλου Σου…Ως αγαθός και φιλάνθρωπος Θεός συγχώρησον…» κ.τ.λ…Αυτό που συμβαίνει, καλό μου παιδί, είναι το εξής: Ένας υπόδικος καταδικάζεται σε θάνατο (ο αμαρτωλός για την κόλαση). Οι συγγενείς του και η μητέρα του (η Εκκλησία) κάνουν αίτηση χάριτος (επιμνημόσυνη δέηση) στον ανώτατο άρχοντα (τον Θεό). Αν Αυτός θέλει, χαρίζει την ποινή στον κατάδικο. Αν δεν θέλει η ποινή εκτελείται.
– Μα καλά, Γέροντα, το έλεος του Θεού επεκτείνεται και στην κόλαση;
– Αφού, παιδάκι μου, είναι άπειρο, υπάρχει χώρος ή κατάσταση που να το εμποδίσουν να επεκταθεί;
Πατηρ Επιφανιος Θεοδωροπουλος
«Ν᾽ ἀνησυχοῦμε καὶ γιὰ τοὺς νεκρούς μας ποῦ θὰ πᾶνε, στὴν κόλασι ἢ στὸν παράδεισο;
Ποῦ βρίσκονται ὁ πατέρας, ἡ μητέρα, οἱ συγγενεῖς;
Καὶ στὴ ζυγαριὰ ξέρετε ὅτι, καθὼς ἀμφιταλαν-τεύεται, λίγο βάρος τὴν κάνει νὰ γείρῃ πρὸς τὸ ἕνα μέρος.
Λίγα γραμμάρια ἀπαιτοῦνται· μιὰ προσευχὴ δηλαδή, ἕνα μνημόσυνο, λίγες ἐλεημοσύνες εἶνε ἱκανὲς κατὰ τὴν ὀρθόδοξο πί-στι νὰ κλείνουν τὴ ζυγαριὰ δεξιά –ἀλλοίμονο ἂν κλείνῃ ἀριστερά.
Δεξιὰ εἶνε ὁ παράδεισος, ἡ ἀνέκφραστη μακαριότης· ἀριστερὰ κόλασις».
π. Αυγουστίνος Καντιώτης