<<Όπου πραγματικότητα, εκεί και θεοποίηση! Εξαιτίας αυτού, οι ειδωλολάτρες
όλων των εποχών έπεφταν σε απάτη ζοφερή και λάτρευαν
τα πλάσματα του Πλάστου ως θεότητες.
Οι Έλληνες λάτρευαν τη γη ως τη Γέα και τον ήλιο ως τον Απόλλωνα.
Ο θεός ήλιος, ονομαζόταν στην Αίγυπτο Όσιρις και η σελήνη Ίσις.
Η σελήνη λατρευόταν ιδιαίτερα στη Βαβυλώνα, την Ασσυρία
και την Αραβία με το όνομα Αστάρτη.
Οι Πέρσες πυρολάτρες, προσκυνούσαν τα άστρα ως θεούς.
Η πλάνη των ειδωλολατρών, παλαιών και νέων, προέρχονται από το ότι,
δεν κατεύθυνε το πνεύμα την όρασή τους αλλά το αντίθετο:
τα μάτια καθοδηγούσαν το πνεύμα.
Το πνεύμα, σαν άλλος τυφλός σερνόταν πίσω από τα αισθητά μάτια και
προσκυνούσε για θεό εκείνο που τα μάτια του κατονόμαζαν ως πραγματικό.
Έπρεπε να έρθει ο Σωτήρας, να ενδυναμώσει το εξασθενημένο πνεύμα
και να του δώσει τα πρωτεία έναντι των οφθαλμών και της ύλης.
Και ο Σωτήρας ήρθε ανάμεσα στους ανθρώπους και φανέρωσε την αιώνια αλήθεια:
Πνεύμα ο Θεός (Ιω. 4,24)>>
Είναι γραμμένο ότι: <<Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην>> (Γέν. 1,1). Ως ουρανός εννοείται το βασίλειο της πνευματικής πραγματικότητας, των αοράτων και ασωμάτων.
Με τη γη υπονοείται το σύνολο των συμβόλων αυτής της πραγματικότητος, συμβόλων ορατών και σωματικών. Η γη λοιπόν, είναι η συμβολική εικόνα του ουρανού. Όλες οι φυσικές δυνάμεις επάνω επάνω στη γη όπως:
έλξη και άπωση, θερμότητα, ηλεκτρισμός, ραδιενέργεια κ. α. Μόνες τους αυτές οι δυνάμεις, ούτε δυνάμεις θα μπορούσαν να είναι, ούτε θα μπορούσαν και να υπάρχουν, αν πίσω τους δεν υπήρχαν ασυγκράτητα μεγαλύτερες, αυθεντικές, πνευματικές δυνάμεις.
Και αν πάλι, υπεράνω των φυσικών δυνάμεων δεν υπήρχε η δύναμη και ο έλεγχος των λογικών, αιωνίων δυνάμεων, εκείνες θα εξασθενούσαν, θα εξεγείρονταν και θα μεταβάλλανε όλο το κόσμο σε ένα χάος.
Καθώς έχει γραφεί σχετικά με το Θεό και τα πλάσματά Του: αποστρέψαντος δε σου το πρόσωπον, ταραχθήσονται’ αντανελείς το πνεύμα αυτών, και εκλείψουσι (Ψ. 103,29). Ο ήλιος είναι το σύμβολο του Ίδιου του Θεού.
Ο άγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει: Ό,τι είναι για τα αισθητά ο ήλιος, είναι για τα πνευματικά ο Θεός. Καθώς ο ήλιος φωτίζει και θερμαίνει όλα τα ζώντα όντα στη γη, έτσι και ο Θεός φωτίζει όλες τις ψυχές με τη διάνοιά Του και τις θερμαίνει με την αγάπη Του.
Δίχως ήλιο – θάνατος σωματικός, δίχως Θεό – θάνατος ψυχικός. Είπε ο Μωυσής προς τον λαόν του Ισραήλ: την ζωήν και τον θάνατον δέδωκα προ προσώπου υμών (Δευτ. 30,19), που σημαίνει, γνώρισε το Θεό, τον μόνο και ζώντα και αόρατο και Εκείνον μονάχα να προσκυνείς.
Και μη προσκυνείς τα ορατά σύμβολα σαν Θεούς γιατί θα καταντήσεις ειδωλολάτρης. Εκείνο είναι ζωή, τούτο θάνατος. Ο προφήτης Μαλαχίας ονομάζει το Θεό ήλιο δικαιοσύνης (Μαλ. 4,2).
Ο μυστηπόλος Ιωάννης μιλά στην Αποκάλυψή του για το πώς είδε την πόλη του Βασιλέως του ουρανού, την άνω Ιερουσαλήμ και λέει: Και η πόλις ου χρείαν έχει του ηλίου ουδέ της σελήνης ίνα φαίνωσιν αυτή, η γαρ δόξα του Θεού εφώτισεν αυτήν (Αποκ. 21,23).
Σε άλλο σημείο, περιγράφοντας τη δόξα των δικαίων λέει: και νυξ ουκ έσται έτι, και ου χρεία λύχνου και φωτός ηλίου, ότι Κύριος ο Θεός φωτιεί αυτούς (Αποκ. 22,5). Θα μπορούσε όμως κανείς να παρατηρήσει:
δεν ονόμασε ο Χριστός όλους τους δικαίους ήλιους και δεν είναι γι’ αυτό ο ήλιος το σύμβολο των δικαίων; Είναι αλήθεια ότι είπε ο Κύριος: τότε οι δίκαιοι εκλάμψουσιν ως ο ήλιος εν τη βασιλεία του πατρός αυτών (Μτ. 13,43) και μάλιστα ισχυρότερα και ωραιότερα από τούτο το ορατό και φυσικό ήλιο.
Θα αστράψουν δηλαδή, παρόμοια με το Θεό, με τον Ήλιο της δικαιοσύνης. Το φως όμως που θα ενδυθούν εκείνοι και θα λάμπουν δεν θα είναι δικό τους, αλλά εκ του Θεού, όπως οι αστέρες λαμβάνουν το φως από τον ήλιο.
Ξεκάθαρα ομιλεί γι’ αυτό ο Απ. Παύλος: Άλλη δόξα ηλίου, και άλλη δόξα σελήνης, και άλλη δόξα αστέρων (Α’ Κορ. 15,41). Λέει ο προφήτης Δανιήλ για τους δικαίους ότι: εκλάμψουσιν ως η λαμπρότης του στερεώματος και από των δικαίων των πολλών ως οι αστέρες εις τους αιώνας και έτι (Δαν. 12,3).
Και ο Συμεών ο Μεταφραστής παρουσιάζει τους δικαίους με αστέρες, οι οποίοι λέει, τοποθετημένοι στο ουράνιο στερέωμα φωτίζουν όλο το σύμπαν. Και άλλοι πολλοί πνευματικοί άνθρωποι από παλαιά,
έβλεπαν τα αστέρια σαν σύμβολα των αγγέλων, των δικαίων και όσων ευαρέστησαν τον Θεό, ενώ τον ήλιο σαν σύμβολο του ίδιου του Βασιλέως και Υψίστου Θεού.
Έτσι λοιπόν, εμείς οι Χριστιανοί εκλαμβάνουμε την γη, τον ήλιο και τους αστέρες ως σύμβολα της πνευματικής πραγματικότητας και διόλου σαν την ίδια την πραγματικότητα. Οι ειδωλολάτρες πάλι, παλαιοί και νέοι, θεωρούν αυτά τα σώματα του σύμπαντος σαν την πραγματικότητα καθαυτή.
Όπου πραγματικότητα, εκεί και θεοποίηση! Εξαιτίας αυτού, οι ειδωλολάτρες όλων των εποχών έπεφταν σε απάτη ζοφερή και λάτρευαν τα πλάσματα του Πλάστου ως θεότητες. Οι Έλληνες λάτρευαν τη γη ως τη Γέα και τον ήλιο ως τον Απόλλωνα.
Ο θεός ήλιος, ονομαζόταν στην Αίγυπτο Όσιρις και η σελήνη Ίσις. Η σελήνη λατρευόταν ιδιαίτερα στη Βαβυλώνα, την Ασσυρία και την Αραβία με το όνομα Αστάρτη. Οι Πέρσες πυρολάτρες, προσκυνούσαν τα άστρα ως θεούς.
Η πλάνη των ειδωλολατρών, παλαιών και νέων, προέρχονται από το ότι, δεν κατεύθυνε το πνεύμα την όρασή τους αλλά το αντίθετο: τα μάτια καθοδηγούσαν το πνεύμα. Το πνεύμα, σαν άλλος τυφλός σερνόταν πίσω από τα αισθητά μάτια και προσκυνούσε για θεό εκείνο που τα μάτια του κατονόμαζαν ως πραγματικό.
Έπρεπε να έρθει ο Σωτήρας, να ενδυναμώσει το εξασθενημένο πνεύμα και να του δώσει τα πρωτεία έναντι των οφθαλμών και της ύλης. Και ο Σωτήρας ήρθε ανάμεσα στους ανθρώπους και φανέρωσε την αιώνια αλήθεια: Πνεύμα ο Θεός (Ιω. 4,24).
Όσοι το άκουσαν και το δέχτηκαν, απέβαλαν τα λέπια της πνευματικής οράσεως σαν τον τυφλωμένο Σαύλο και με μιας ανέβλεψαν και είδαν. Είδαν και κατενόησαν ότι, όλα τα πράγματα του κόσμου, τα οποία μέχρι τότε λάτρευαν σαν Θεό, σαν αληθινά και πραγματικά, δεν είναι τίποτε άλλο παρά παραβολές περί του μόνου, αιωνίου και ζώντος Θεού.
Αγίου Νικολάου Βελιμίριβιτς:
<<Ομιλίες και Μελέτη για τα Σύμβολα και Σημεία>>, εκδόσεις <<Ορθόδοξη Κυψελη>>,
Θεσσαλονίκη 2014, σελ. 222-166.